Bakan işveren temsilcisi gibi

Asgari ücretin ilk toplantısında işveren gençlere daha düşük ücret belirlenmesini isterken, Müezzinoğlu, artışın maliyetleri yükselteceğini savundu, vergi sözü vermedi.

Mustafa Çakır

Yaklaşık 6.5 milyon işçinin bir aylık geçim ücreti olan yeni asgari ücreti belirlemek üzere yapılan ilk toplantıda, hükümet de işveren kesimi de ekonomideki sıkıntılar ve bölgedeki koşullara dikkat çekti. Sıfır zam öneren işveren kesimi, 21 yaşın altındaki gençler için ise daha düşük asgari ücret belirlenmesini istedi. Hükümet, gelecek yıl asgari ücretin vergi nedeniyle düşmemesi için düzenleme yapılıp yapılmayacağı konusunda bu kez söz vermedi.

İşveren tedirgin

Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2017’de geçerli olacak asgari ücreti belirlemek üzere yapılacak 4 toplantıdan ilkini dün gerçekleştirdi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Mehmet Müezzinoğlu toplantıda, asgari ücretin bin liradan 1300 liraya çıkmasının işverenleri tedirginliğe sürüklediğini söyledi. Bu tedirginliği gidermek için hükümetin işverene asgari ücretli çalışan başına yaklaşık 100 lira destek verdiğini belirten Müezzinoğlu, yıl sonunda işverene verilen desteğin yaklaşık 10 milyar lira olacağını kaydetti. Müezzinoğlu, her karar vericinin en çok istediği şeyin asgari ücrete arzu edileni yapabilmek olduğunun belirtirken, “Ama talep edileni karşılayabilmek geçici dönemler için başarı olarak karşımıza gelebilir ama istikrarlı bir hedefe yönelmekte geçici mutluluklar kalıcı huzura dönüşmeyebilir” dedi. “Reel” olunması gerektiğini dile getiren Müezzinoğlu, “Asgari ücrete yapılan artıştaki her oran yalnız asgari ücreti değil, istihdamın ve işgücü maliyetlerinin tamamını etkiliyor” diye konuştu. Türkiye’nin dünyadaki gelişmelerden kaynaklanan sorunları olduğunu belirten Müezzinoğlu, bunların dışında Türkiye’nin 15 Temmuz darbe girişimi ve Rusya ile uçak krizinin de aralarında olduğu bazı sıkıntılı dönemler yaşadığını anımsattı. Müezzinoğlu, son aylarda işsizlik rakamının da artığına dikkat çekti.

İşçi ne istiyor?

Türk-İş daha önce asgari ücretin 1600 lira olmasını istemişti. Toplantıda işçileri temsil eden Türk-İş Genel Eğitim Sekreteri Nazmi Irgat şu talepleri dile getirdi:

-Asgari ücret alan bir işçi yılın son aylarında daha fazla vergi ödemek durumunda kalıyor. Net asgari ücretin azalması bu yıl son anda yapılan düzenleme ile kısmen önlenebildi. Gelecek yıl da benzer bir düzenleme yapılmalı. Çalışma Bakanı Müezzinoğlu ise bu yöndeki bir soru üzerine, “Ona şimdi yanıt vermeyelim” demekle yetindi.

-İşverenlerin ödediği sosyal güvenlik primi 5 puan düşürülerek karşılığı hazineden ödenirken, işçilerin ödediği sosyal güvenlik priminden 1 puan bile indirilmedi. Konu çalışanların asgari geçim indirimine gelince bütçe kısıtları gündeme getiriliyor. Çalışanlar değil, işverenler daha fazla korunuyor.

-Yılbaşında 447 dolar olan aylık net asgari ücret son gelişmelerle 368 dolara geriledi. Asgari ücretlilerin ve çalışanların alım gücü geriletilerek büyüme sağlanamaz.

-Asgari ücret artışını gerekçe yaparak, çalışanları işsizlikle, kayıtdışı istihdamla tehdit etmek çıkar yol değildir. İş barışını ve sosyal barışı ortadan kaldırır.

 

İşveren ne istiyor?

Toplantıda işveren kesiminin taleplerini TİSK Yönetim Kurulu üyesi Metin Demir dile getirdi. İşverenlerin talepleri de şöyle:

-Asgari ücretin işverene maliyeti yüzde 26.2 arttı. Asgari ücretin aniden yüksek oranda artırılması istihdamı ve ihracatı olumsuz etkiledi.

-Ülke ekonomisi 15 Temmuz darbe girişimi ve Rusya krizi gibi şoklarla kârlılaştı. Küresel piyasalardaki dengesizlik ve Türkiye’nin yakın çoğrafyasındaki siyasi konjonktür sorunlarının ve gerginliklerin etkisi altında.

-İşletmelerde ciro kaybı yaşanıyor. Özel sektör yatırımları durgunluk içinde. Kur artışı işletmelerin borçlarını artırdı. Bilançolarda kur zararları ortaya çıktı. Sanayi üretiminde çarklar yavaşladı.

-İşletmelerin 2017’de asgari ücreti artırmaya gücü yetmeyecek. Geçen yılki asgari ücret artışını iki yıllık kabul ediyoruz. Ayda 100 TL devlet desteği artırılarak ve genişletilerek devam ettirilmeli.

-Genç işsizliği yüzde 19.9’a ulaştı. 21 yaşını doldurmamış gençler için asgari ücret daha düşük uygulanmalıdır.

-Asgari ücret uygulamasında toplusözleşme gereğince yapılan ikramiye, prim, sosyal yardım gibi yan ödemeler ücret sayılmıyor. Sözleşme uygulayan işyerlerini haksız rekabete uğratan bu durumun önlenmesi için komisyon sözleşme uygulayan ve uygulamayan işyerleri için farklılaştırma yapmalı.