Azeri şiiri İstanbul’da

11. Uluslararası İstanbul Şiir ve Edebiyat Festivali’nin konuk ülkesi bu yıl Azerbaycan oldu.

ORHUN ATMIŞ

Uluslararası İstanbul Şiir ve Edebiyat Festivali’nin 11.’si çeşitli etkinliklerle yarına kadar devam ediyor. Onursal Başkanlığı’nı Doğan Hızlan’ın üstlendiği festivalin bu yılki konuk ülkesi Azerbaycan. Bu kapsamda festivalde çağdaş Azeri şiirinin önde gelen temsilcilerinden Ferit Hüseyin, Akşin Evren ve Selim Babullaoğlu şiir okumaları gerçekleştiriyor. Şairler ayrıca bugün saat 16.30’da Taksim’deki İnsan Kitabevi’nde Mehmet Can Doğan’ın yönetiminde “Modern Azerbaycan Şiiri Ne Durumda?” konulu bir panele katılacak.

Azerbaycan şiirinin önemli isimlerinden şair, denemeci ve çevirmen Selim Babullaoğlu’nun ilk şiir kitabı “Tenha” 1996 yılında çıktı. Türk fotoğraf sanatçısı İlyas Göçmen’in fotoğraf albümü için yazdığı 40 şiirden oluşan “İlyas Göçmen’in Resim Defteri” 2010 ve 2016’da basıldı, yoğun ilgi gördü. 1972 doğumlu şair, bu kitabıyla Azerbaycan Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın düzenlediği “Altın Kelime” yarışmasının ‘şiir’ bölümünde “Altın Kelime - Şans” ödülünü kazandı. Kitapları Türkiye, Polonya, İran, Ukrayna ve Gürcistan’da yayımlandı, şiirleri 20 dile çevrildi, dünyanın birçok büyük dergi ve gazetelerinde okuyucuyla buluştu.

Ödüllü şairle bir araya gelerek şiir üzerine konuştuk. Şairlere davet, festival direktörü ve Şiir Derneği Başkanı Adnan Özer’den gelmiş, Babullaoğlu da bu daveti memnuniyetle karşıladıklarını dile getiriyor ve Özer’e teşekkürlerini iletiyor. Şair, İstanbul Şiir ve Edebiyat Festivali’nin bundan sonraki yıllarda da sürmesi dileğinde bulunuyor.

Babullaoğlu, çağdaş Azeri şiirinin Sovyetler zamanındaki dışa kapalılığın yarattığı zorluklara rağmen çok farklı ve kendine has bir şekilde yoluna devam ettiğini söylüyor ve “Bana göre Azerbaycan şiiri Türkçe konuşan ülkeler arasında şiirin en iyi yazıldığı ülke” diyor. Günümüzde Azeri şiirinin İstanbul’da olduğu gibi diğer ülke ve şehirlerde de ilgi gördüğünü söyleyen Babullaoğlu, “Azerbaycan şiirinin bugün 25-30 ismi, dünya çapındaki şairlerle aynı seviyede yer alıyor” değerlendirmesini yapıyor. 

Selim Babullaoğlu ile Nâzım Hikmet’e ayrı bir parantez açıyoruz. Hikmet’in ilk şiir kitabı “Güneşi İçenlerin Türküsü”nün Azerbaycan’da basıldığını hatırlatan şair, onun Türk şiirinin devlerinden biri olduğunu vurguluyor. “Nâzım Hikmet, her gün her saat Türkçe şiir okuyan yeni insanlara etki etmektedir” diyen Babullaoğlu, bunun olumlu bir etki olduğuna değiniyor. Babullaoğlu, 20. yüzyılın Azerbaycan şiirine ise şu şairlerin isimlerini not düşüyor: Serbest ve modern şiir yazanlar ilk dönem şairleri: Resul Rıza, Mikayıl Müşfiq, Mikayıl Refili; sonraki dönem: Eli Kerim, Fikret Goca, Vaqif Semedoğlu, Ramiz Rövşen, İsi İsmayılzade, Cengiz Alioğlu, Vaqif Bayatlı...

İki şairden ‘Antoloji’

Gazetemiz yazarı, şair Ataol Behramoğlu’yla tanışıklığının 20 yıl öncesine dayandığını anlatan Selim Babulloğlu, “Ataol Behramoğlu, Azerbaycan’da en çok bilinen usta Türk şairler arasındadır” diyerek sözlerine başlıyor. Şiir çevirisi üzerine düzenlenen, şairlerin de katıldığı bilimsel bir konferansa gelen Behramoğlu’yla ilk kez orada tanıştıklarını söyleyen Babullaoğlu, şairle bir söyleşi gerçekleştirmiş. Babulluoğlu, “Edebi Sohbetler” kitabına da o söyleşiyi koyduğunu dile getirirken, 2006’da Türkiye’de yayımlanan ilk kitabı “Haziranda Okunan Nağmeler”in sunu yazısını Ataol Behramoğlu yazmış. Halen iletişimi süren iki şairin Türkiye’de yayımlanmak üzere birlikte hayata geçireceği “Modern Azerbaycan Şiiri Antolojisi” projesi var. Babullaoğlu, kitabın gerekliliğini şu sözlerle anlatıyor: “İki ülkenin dil ve tarihsel yakınlığına rağmen birbirimizin edebiyatlarını iyi bilmiyoruz. Onun için Ataol Bey’le bir araya geldik. Modern şiirde 30 ya da 50 şairin antolojisini hazırlayacağız. Bu çok büyük bir adımdır. Bu teklifte bulunduğu için Ataol Behramoğlu’na çok teşekkür ediyorum.”