Ayçiçeğinde de dışa bağımlıyız

Ayçiçeği ithalatı her geçen yıl artıyor. Ülke ayçiçeğinde yüzde 66 dışa bağımlı hale geldi.

Mustafa Çakır

Hükümetin cari açığın düşürüleceği söylemine karşın, tarım ürünlerinde ithalat hızla artıyor. Türkiye ayçiçeğinde de ithalatçı ülke konumuna geldi. AKP döneminde ayçiçeğinde dışa bağımlılık yüzde 66’ya ulaştı.  

CHP Tekirdağ Milletvekili İlhami Özcan Aygun, ayçiçeği ve ayçiçek yağında yaşanan sıkıntıların incelenmesi için TBMM’ye araştırma önergesi verdi. Ayçiçek ve ayçiçek yağı ithalatının sürekli artış eğiliminde olduğuna dikkat çeken Aygun, “Ayçiçek yağı, 2017 yılında 619 bin 115 ton, 2018 yılının ilk altı ayında 259 bin 346 ton ithal edildi. Ayçiçek 2017’de 595 bin ton ithal edilmiş iken 2018 yılının sadece ilk altı ayında bu rakam 436 bin tona fırladı!” eleştirisini yaptı. Aygun; 2018 yılında da ayçiçek için verilen tarımsal destekleme oranlarında artış olmadığına dikkat çekti. 2017 yılı Tüketici Fiyatları Endeksi’nin yüzde 11.92; Üretici Fiyatları Endeksi’nin de yüzde 15.47 düzeyinde olmasına rağmen ayçiçek üreticisine verilen desteğin sabit kaldığını anlatan Aygun, “Sadece mazot desteğinde dönüme 2 TL artış uygulanmıştır. Oysa sadece gübre ve mazotta yıllık fiyat artışı yüzde 25’in üzerindedir” dedi.

Yetersiz

Ayçiçek üreticisine yönelik yetersiz desteğin çiftçiyi üretimden soğuttuğunu vurgulayan Aygun, “Bu yüzden de ayçiçek ve ayçiçek yağı ithalatı her geçen gün artyor. İthalat her yıl olduğu gibi hasat zamanında da devam edecek. Bu durum maalesef ayçiçek üreticisini mağdur edecek. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın kanola, soya ve aspir üretimi için uyguladığı sözleşmeli üretim modeli ayçiçek için de uygulanmalı, girdi üretim değerleri dikkate alınmalı” önerisini dile getirdi.
İthalata dayalı tarım politikalarının, ülkeyi bataklığa sürüklediğini belirten Aygun, Tarım ve Orman Bakanlığı’nı tarım sektörünü özel şirket mantığı ile yönetmekten vazgeçmeye çağırdı.

Destek üç yıldır artmadı

Aygun, çiftçiye destek verilmediğini şu rakamlarla ortaya koydu:

“Ayçiçek üreten bir çiftçimiz; 2018 yılı için dönümüne 19 TL mazot desteği, 4 TL gübre desteği, 0.8 TL toprak analiz desteği alacak. TÜİK verileri ışığında; bir çiftçi ortalama olarak dönümüne 264 kilogram ayçiçek alıyor. Ayçiçekte alınan fark ödemesi desteği her dönüm için 105.6 TL. Üretici fiyatları yüzde 15 artarken, destek artışı yüzde 1.5’ta kaldı. Oysa sadece gübre ve mazotta yıllık fiyat artışı yüzde 25’in üzerinde. Çiftçimiz son 3 yıldır girdilerdeki artışa rağmen, destekleme oranlarının yetersizliği nedeniyle geçim sıkıntısı çekiyor. Ayçiçeğine devlet tarafından 1.7-1.9 TL/kg aralığında fiyatlama yapılıyor.”