Avrupa'da Zafer Günü: Berlin 75 yıl önce nasıl düştü?

Bugün 2. Dünya Savaşı'nın Avrupa'da sona ermesinin 75. yıldönümü. Nazi Almanyası'nın kalbi Berlin resmi olarak 2 Mayıs 1945'te Sovyet güçlerine teslim olmuş ama Avrupa'da çatışmalar 8 Mayıs 1945'e kadar sürmüştü.

BBC Türkçe
Getty Images
Berlin iki haftadan uzun süre sokak sokak devam eden çaıtşmalar sonunda düştü. Berlin sokaklarındaki Sovyet askerleri, 1945.

SOVYET GÜÇLERİ BEKLENEN BERLİN TAARRUZUNU 16 NİSAN 1945'TE BAŞLATTI

Nazi Almanyası, Sovyetler Birliği'ni 1941'in Haziran ayında işgal etmiş, milyonlarca asker ve sivil öldürülmüştü.

Ama artık Adolf Hitler'in Almanyası diz çökmüştü. Doğu ve güneyden saldıran iki Sovyet birliğinin karşısında, tükenmiş ve organize olmayan bir garnizon vardı.

Toplam 1,5 buçuk milyon Sovyet askeri Berlin'i kuşatarak saldırıya geçti. Bu, Avrupa'da 2. Dünya Savaşı'nın son büyük taarruzuydu.

Getty Images
Sovyet güçleri Berlin'i kuşattı ve sonra hem hava, hem de karadan saldırı başlattı.
Getty Images
Sovyet güçleri ilerlerken kenti terk etmeye çalışan Berlinliler.

Tüm bunlar olurken Adolf Hitler kenti terk etmeyi reddeti ve son günlerini kent merkezinde "Fuhrerbunker" adı verilen sığınağında geçirdi.

Yüryüzüne çıktığı son gün, 56. yaşını kutladığı 20 Nisan 1945'ti. Doğum gününde, kenti savunanlara madalya dağıttı.

Aynı gün Sovyet güçleri kenti bombalamaya başladı. Berlin 23 Nisan'da tamamen kuşatılmıştı.

Getty Images
Naziler kent savunmasında çocukları ve yaşlı erkekleri de kullandı. Adolf Hitler, çocuk askerelre madalya veriyor.
Getty Images
Nazi Almanyası'nın başkenti 1,5 milyon Sovyet askerince kuşatılmıştı.

Naziler, Sovyet güçleri karşısında asker ve mühimmat bakımından çok zayıftı. Yapabilecekleri tek şey, Sovyet güçlerinin ilerleyişini yavaşlatmaktı.

30 Nisan 1945'te, Eva Braun'la evlenmesinden bir gün sonra, Hitler intihar etti. Cesedi sığınaktan çıkarılarak yakınlarda, bir bombanın açmış olduğu bir kratere gömüldü.

Bundan kısa bir süre sonra Sovyet güçleri, büyük bir smebolik öneme sahip Reichstag binasını ele geçirdi. Şu anda da Almanya Parlamentosu'na ev sahipliği yapan Reichstag, Nazi dönemi öncesi de (Weimar Cumhuriyeti) parlamentonun toplanma yeriydi.

Sovyet askerlerinin Reichstag'ın üzerine SSCB bayrağı diktikleri bu fotoğraf 2. Dünya Savaşı'nın sembolik karelerinden biri oldu.

Getty Images

Berlin resmi olarak 2 Mayıs'ta teslim oldu ama Avrupa'da çatışmalar 2. Dünya Savaşı'nın sona erdiği 8 Mayıs'a kadar sürdü.

Berlin tam bir harabeye dönmüştü. İşgalci Sovyet güçleri halka ekmek ve diğer temel malzemeleri dağıtıyordu ancak bazı askerler sivllere karşı suçlar da işledi.

Getty Images
Getty Images
Sovyet güçleri halka ekmek dağıtırken, 1945

Berlin 2. Dünya Savaşı sonrası, savaşı kazanan Müttefik güçlerce paylaşıldı.

Siviller enkazları kaldırıp kenti yeniden hayata döndürmeye çalışırken; ABD, İngiltere ve SSCB savaşın bitiminden birkaç ay sonra savaş sonrası süreci inşa etmek üzere Berlin yakınlarındaki Potsdam'da buluştu.

Potsdam Konferansı'nda bir araya gelen ABD, İngiltere ve Sovyetler Birliği liderleri Japonya'yı da yenilgiye uğratacaklarını açıkladı.

İkinci Dünya Savaşı, ABD'nin Hiroşima ve Nagasaki'ye atom bombası atmasının ardından Japonya'nın 15 Ağustos 1945'te teslim olmasıyla sona erdi.

Getty Images
Getty Images
Dönemin İngiltere Başbakanı Winston Churchill Temmuz 1945'te Berlin'i ziyaret etti. Bu fotoğraf Hitler'ın sığınağının dışında çekildi.