Asgari ücretliye öğün başına 69 kuruş

DİSK-AR'ın, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İstatistikleri üzerinden hazırladığı rapora göre, eşi çalışmayan ve iki çocuklu bir asgari ücretli, Ocak 2012'de elde edeceği geliri ile gıdaya 8 lira 25 kuruş ayırabilecek. Buna göre, asgari ücretlinin üç öğün için kişi başına ayırabildiği tutar 2,75 lira olurken, öğün başına bu tutar 69 kuruş düzeyinde kalıyor.

En yoksul yüzde 20'lik kesim, yaşamını sürdürebilmek için gelirinin yüzde 33,7'sini gıda harcamalarına ayırabiliyor. Yeni yılda yürürlüğe giren zamla eşi çalışmayan ve 2 çocuklu bir asgari ücretli, asgari geçim indirimli aylık 734 liralık gelirinden gıda için günlük ayırdığı 8,25 lira ile hem eşinin hem kendinin hem de çocuklarının karnını doyurmak zorunda kalıyor.

Türkiye'ye özgü beslenme kalıbı ve TÜİK madde fiyatları dikkate alınarak yapılan hesaplamaya göre, 4 kişilik bir ailenin günlük sağlıklı beslenebilmesi için Ocak 2012 itibariyle kişi başına ortalama 8,25 lira gıda harcaması yapması gerektiği göz önüne alındığında, asgari ücretli, 1 kişinin sağlıklı beslenmesi için gerekli olan gıda harcaması ile 4 kişiyi doyurmaya çalışacak.

''Kira ve konut harcamalarına 226 lira''

Rapora göre, asgari ücretlinin Kasım 2011 itibariyle ortalama kira bedeli 509 lirayı bulurken, kira ve diğer konut harcamaları için ayırabildiği tutar 226 lira. Buna göre, asgari ücretli ''en sağlıksız'' çevrede, ''kentsel donatı hizmetlerinin en az olduğu'', ''deprem riski altındaki'' konutlarda yaşamak zorunda kalıyor.

Tek bir belediye otobüs biletinin Türkiye ortalamasında 1,45 lira olduğu koşullarda, asgari ücretlinin ulaşım için ayırabildiği günlük pay 1,87 lira, kültür ve eğlence için ayırabildiği pay, toplamda aylık 9 lirayı buluyor. Sinema bileti fiyatı, ortalama 9,83 lira düzeyinde bulunuyor.

Asgari ücretlinin çocuğunun okula gitmesi için ayrılabileceği pay, aylık 5 lira düzeyindeyken, ortalama fiyatlı bir buzdolabını alması için, ev eşyası için ayırabildiği 38 lira ile başka hiçbir eşya almaksızın, 28 ay çalışması gerekiyor.

''Asgari ücret vicdanları zedelemektedir''

Rapora göre, asgari ücretliden, öğün başına 69 kuruşla karnını doyurması, 1 buzdolabı için 28 ay çalışması, 226 liraya ısınması ve barınması, çocuk başına 2,5 liralık eğitim harcaması ile çocuklarını yetiştirmesi bekleniyor.

Raporun sonuç bölümünde, işçilerin talebinin asgari ücretin, bir işçinin ailesi ile birlikte asgari olarak temel ihtiyaçlarını karşılayacak, işçiyi kimseye muhtaç etmeyecek bir düzeyde belirlenmesi ve sefaletin son bulması olduğu belirtierek, ''Asgari ücretin ekonomik büyüme ve verimlilik artışından pay almaması, üretilen kaynakların belirli ellerde toplanması anlamına gelmektedir. Gelir dağılımını düzenleyici bir rol oynaması beklenen asgari ücretin, açlık sınırının bile altında belirlenmesi vicdanları zedelemektedir'' görüşlerine yer verildi.

Rapora göre, asgari ücretlinin hangi harcama gruplarına ne kadar para ayırabileceği şöyle:

Asgari ücretli neye ne kadar ayırabiliyor Harcama Grubu HarcamaKalıbı Harcama miktarı (TL) Günlükharcama(TL) Gıda ve alkolsüz içecekler 33,7 248 8,25 Alkollü içecek, sigara ve tütün 5,2 38 1,27 Giyim ve ayakkabı 4,5 33 1,10 Konut ve kira 30,7 226 7,52 Ev eşyası 5,2 38 1,27 Sağlık 1,8 13 0,44 Ulaştırma 7,6 56 1,87 Haberleşme 3,7 27 0,90 Kültür, eğlence 1,2 9 0,30 Eğitim hizmetleri 0,7 5 0,17 Otel, lokanta, pastane 2,7 20 0,67 Çeşitli mal ve hizmetler 2,9 22 0,72 Toplam 100 734