Araştırma: Hidrojen yakan beyaz cücelerin daha yavaş yaşlandığını keşfedildi

Hubble Uzay Teleskobu'nun gözlemlerine dayanan araştırmaya göre, çökmüş yıldızların sıcak, yoğun kalıntıları olan beyaz cüceler, soğuma hızlarını yavaşlatabiliyor.

cumhuriyet.com.tr

"Sürpriz" keşif, bilim insanlarının beyaz cücelere dair önceki anlayışına meydan okuyor. Ayrıca bazı yıldız kümelerinin kaç yaşında olduğuna dair mevcut tahminleri bir milyar yıla kadar değiştirebilir. 

Bilim insanları, Nature Astronomy dergisinde yayımlanan bulguların, yıldızların nasıl yaşlandığına dair yeni bir anlayış getirebileceğini de söylüyor. 

Çalışmayı koordine eden Francesco Ferraro, "Yıldızların yaşlanma şekline yeni bir bakış açısı getirdiğini göz önüne alırsak bizim keşfimiz, beyaz cücelerin tanımına meydan okuyor" dedi.

Bologna Üniversitesi ekibi, yerçekimi tarafından bir arada tutulan muazzam yıldız grupları olan M3 ve M13 yıldız kümelerini gözlemledi ve bazı beyaz cücelerin yüzeylerinde tuttukları hidrojeni yakarak soğuma hızlarını yavaşlatabildiğini keşfetti.

Tüm beyaz cücelerin tahmin edilebilir soğuma düzenlerine sahip olduğu düşünülüyordu fakat ekibin M13 kümesinde gözlemlediklerinin yaklaşık yüzde 70'inin, bir dış hidrojen tabakası tuttuğu görüldü.

Araştırmayı yöneten Jianxing Chen, "Bu epey sürpriz oldu" dedi ve beyaz cücelere dair yaygın olarak kabul gören inançlarla "uyuşmadığını" ekledi. 

Ekip, iki kümede yaklaşık 700 beyaz cüce gözlemledi ve soğutma hızlarını bilgisayar simülasyonlarında canlandırılanlarla karşılaştırdı. M3 kümesindeki beyaz cüceler beklendiği gibi davrandı, bu da M13'teki bazı beyaz cüceler gibi bir dış hidrojen zarfı tutmadıkları izlenimi uyandırdı. 

Bilim insanları daha önce tüm beyaz cücelerin tahmin edilebilir bir oranda soğuduğunu düşündüğünden, yıldız kümelerinin yaşlarını tahmin etmek için beyaz cüceler kullanılıyordu. 

Bu tahminler, daha yavaş soğuyan yıldızları içeren M13 gibi kümelerde bir milyar yıla kadar sapabilir.

Ekip, yeni bulgularını daha iyi anlamak için araştırmalarına devam edecek.

Dr. Ferraro, "Şimdi, yıldızları yavaş yaşlanmalarını sağlayan ince hidrojen zarfını korumaya iten şartları daha da sınırlandırmak için M13'e benzer başka yıldız kümelerini araştırıyoruz" dedi. 

Kaynak: Independent Türkçe