Ara Güler’in İzmir’i

Dünyaca ünlü foto muhabiri Ara Güler’in daha önce hiç sergilenmemiş İzmir fotoğraflarının da yer aldığı “Ara Güler Merhaba İzmir!” başlıklı sergi açıldı.

Emrah Kolukısa

Ara Güler’in kelimenin tam anlamıyla devasa arşivinin taranması sürüyor. Bu arşivin tasnifi, düzenlenmesi ve sergilenmesi amacıyla kurulan Ara Güler Arşiv ve Araştırma Merkezi (AGAVAM) tarafından Ara Güler Müzesi işbirliği ile Arkas Sanat Merkezi’nde açılan sergide de işte bu uçsuz bucaksız arşivde bulunan İzmir ve civarına ait fotoğraflar ilk kez sergileniyor. 900 binden fazla fotoğrafın yer adığı arşivin taranması sürecinde muhtemelen aynı bölgeye ait başka karelerin de bulunacağına kesin gözüyle bakılıyor.

Kordon (1954)

Ara Güler bir keresinde “İnsanlar bakarak görerek yaşayarak bir şeyler öğreniyor değil mi? Ben de baktım, gördüm, yaşadım, öğrendim işte. Bir de çektim. Haydi Merhaba!” demişti. “Merhaba”nın onun hayatındaki özel yerinden hareketle oluşturulan ve İzmir dışında onun imza fotoğraflarından da bir kısmının yer aldığı Ara Güler Merhaba İzmir! sergisi 26 Temmuz’a kadar açık kalacak.

Asansör (1954)

SERGİDE NELER VAR

Direktörlüğünü Arkas Sanat Merkezi Direktörü Müjde Unustası ve Doğuş Grubu Sanat Danışmanı Çağla Saraç’ın üstlendiği Ara Güler Merhaba İzmir! sergisinde, ilk kez gün yüzüne çıkan İzmir fotoğrafları, Ara Güler’in gençlik yıllarında yaptığı edebi çalışmalar, doğup büyüdüğü ve yaşamı boyunca belgelediği İstanbul’a ait fotoğraflar ile ulusal ve uluslararası kültür-sanat dünyasından önemli isimlerin portreleri olmak üzere 711 eser yer alıyor. Bu fotoğraflara, Ara Güler’in dünya kamuoyuna tanıttığı Afrodisyas Antik kenti, Nemrut ve Nuh’un Gemisi ile ilgili fotoğrafları eşlik ediyor.

Ara Güler’in gözünden 1950/60/70/80’li yıllara ait bugüne kadar sergilenmemiş İzmir fotoğraflarının yer aldığı sergide, Efes başta olmak üzere İzmir Agora’sı, Bergama, Allianoi gibi antik kentlerin yıllar içerisindeki değişimini gösteren orijinal siyah beyaz karanlık oda fotoğraflar da ilk kez gün yüzüne çıkıyor.

Sergide Ara Güler'in bazıları klasikleşmiş çok sayıda portre çalışması da yer alıyor. Nazım Hikmet, Orhan Veli, Sait Faik, Yaşar Kemal, Halide Edip Adıvar, Oğuz Atay, Pınar Kür, Füruzan gibi Türk Edebiyatı’nın önde gelen isimlerine ait 100 adet portrenin yanı sıra, Yeryüzünde Yedi İz serisinden Bertrand Russel, Tennessee Williams, Louis Aragon, William Saroyan, Marc Chagall, Salvador Dali ve Pablo Picasso’nun Ara Güler tarafından çekilmiş portreleri de sergileniyor.

Sergi kapsamında yer alan Ara Güler’in kariyeri boyunca kullandığı kameraları, basın kartları, kaşe ve ıstampaları, kontakt baskıları, kendi hazırladıgı kitap maketleri; Güler’in çalısma metodlarını ve fotoğrafçı yönünü ortaya koyarak hayatının çesitli dönemlerini takip etme şansı sunuyor.

Ara Güler’in 1975 yılında Yavuz zırhlısının sökülmesini konu alan ‘Kahraman’ın Sonu’ isimli 17 dakikalık belgeseli ve belgeseli çektiği kamerası da sergide görülüyor. Ara Güler’i kendi sesinden ve dostlarından dinlemek, arşivinde yapılan çalışmaları görmek isteyenler için de yapımcılığını NTV’nin üstlendiği ‘Islık Çalan Adam Belgeseli’ de sergide yerini alıyor.

Hüsnü Akhan ve Lücien Arkas

'FOTOĞRAFLAR KENT HAFIZALARIDIR'

Serginin 21 Şubat Cuma günü Arkas Sanat Merkezi’nde gerçekleştirilen açılışında Arkas Holding Yönetim Kurulu Başkanı Lucien Arkas “Arkas Sanat Merkezi’nde 9. yılda 21. sergimizi açıyoruz. Benim çok sevdiğim, şahsen tanıma fırsatım olan ve sanatına hayran olduğum rahmetli Ara Güler’in eserlerini İzmir’le buluşturuyoruz. Fotoğraflar kent hafızalarıdır, bir şehrin gelişimini, değişimini gerçek manada gözler önüne sermek, net bir şekilde görmek ve geleceğe taşımak için önemli belgelerdir. Ara Güler’in de söylediği gibi bellektir, yarınlara belgedir. Bu sergi ile özellikle İzmir’in değişimini de göreceğiz. Türkiye’de yetişen böyle önemli bir değerin sergisini Arkas Sanat Merkezi’nde yapmaktan dolayı mutluyuz” dedi.

Doğuş Grubu Yönetim Kurulu Başkan Vekili Hüsnü Akhan ise “Büyük ustanın fotoğraf mirasını en iyi şekilde korumak ve geniş kitlelerle buluşturmak amacıyla titizlikle çalışıyoruz. Bu yıl özellikle ülkemizin farklı şehirlerinde Ara Güler sergilerini daha çok sanat severle buluşturma hedefimiz var. Bu kapsamda da İzmirli sanat severlerle Arkas Sanat Merkezi ev sahipliğinde bir araya gelmek bizi son derece mutlu ediyor.” dedi.

İZMİRLİLERE ÇAĞRI: TANIYORSANIZ SÖYLEYİN

Açılış akşamı sergiyi basın mensuplarına gezdiren AGAVAM Müdürü Umut Sülün arşiv taramasına özellikle değindi.

"Aslında biz fiziksel olarak arşivdeki her kutuyu ve zarfı açtık. Ara bey normalde buradaki kutularda da gördüğünüz gibi hemen her şeyin notunu almış ama bazılarında tarih yok ve biz de başka fotoğraflardan eşleşmelerle tarih belirlemeye çalışıyoruz. Örneğin Samim Kocagöz'ün oğlu dün geldi ve elindeki fotoğrafları da getirdi. Bize fotoğraflarlar ilgili detaylı bilgiler verebileceğini de söyledi. İşte bize böyle sözlü tarih yoluyla destek verecek kişilere ihtiyacımız var. çapraz kontroller yapmamız gerekiyor. Gerçekten emin olmadığımız bir fotoğrafa tarih düşmek istemiyoruz, yoksa öyle kalır. Bazı fotoğraflar için sadece İzmir yazdık o yüzden, çünkü tam olarak bilemiyoruz." diyen Sülün bir de çağrıda bulundu:  "Arkas Sanat Merkezi ile de şöyle konuştuk, gelen ziyaretçiler içinde fotoğrafta görülen yerin neresi olduğunu bilenler varsa, o notları bize iletecekler, biz de arşivimizi ona göre güncelleyeceğiz. Çünkü o bilgiler sadece o fotoğrafa değil, o fotoğrafın çıktığı kutuya ya da zarfa da referans verecek."

Sergi süresince Arkas Sanat Merkezi’nde İzmir Büyükşehir Belediyesi UNESCO Edebiyat Ofisi ve 9 Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Fotoğraf Bölümü iş birliğiyle Ara Güler’in fotoğrafçılığı, fotoğraf sanatı ve eserleri üzerine söyleşiler ve çocuk etkinlikleri de gerçekleştirilecek.

Arkas Sanat Merkezi; pazartesi hariç, salı-pazar 10.00 - 18.00, perşembe günleri ise 10.00-20.00 saatleri arasında ücretsiz olarak ziyaret edilebiliyor.