Andımız (Öğrenci Andı) nedir, kim tarafından yazıldı?
Danıştay’ın Öğrenci Andı’nın okullarda yeniden okutulmasının önünü kapayan kararı, Andımız’ı yeniden gündeme taşıdı. Karara muhalefetten tepki yükselirken, aynı zamanda Andımız’ın sözleri, kim tarafından yazıldığı ve ilk ne zaman kabul edildiği de merak edildi.
cumhuriyet.com.trDanıştay 8. Dairesi’nin Andımız’ın okutulması yönündeki kararı, Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) temyiz etmesinin ardından Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu tarafından iptal edildi. Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun aldığı bu karar Andımız’ı yeniden gündeme taşıdı. Muhalefetten Danıştay’ın kararına karşı tepkiler yükselirken; Öğrenci Andı hakkında alınan son karar sonrası, Andımız’ın sözleri, kim tarafından yazıldığı ve ilk ne zaman kabul edildiği de merak konusu oldu.
İşte Andımız’ın tarihçesi…
ANDIMIZ NEDİR, KİM TARAFINDAN YAZILDI?
Öğrenci Andı olarak bilinen Andımız, Türkiye ve KKTC'deki ilköğretim okullarında her sabah öğrenciler derse girmeden okutulan ant. Andımız ilk olarak dönemin Milli Eğitim Bakanı Reşit Galip tarafından hazırlandı ve 1933 yılında uygulamaya konuldu. Daha sonra 1972 ve 1997 yılında çeşitli değişikliklere uğrayarak bugünkü halini aldı.
2013 yılı Ekim ayında Türkiye'de okullarda Andımız okunması uygulamasına son verilmişti.
Türk Eğitim Sendikası'nın uygulamanın sonlandırılmasına dair düzenlemeye ilişkin Danıştay'da açtığı davanın sonucunda Danıştay 8. Dairesi, düzenlemenin iptaline karar vermişti. Ancak bu karar, yürütme tarafından uygulamaya alınmamıştı. Son olarak da Danıştay 8. Dairesi’nin Andımız’ın okutulması yönündeki kararı, Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) temyiz etmesinin ardından Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu tarafından iptal edildi.
ANDIMIZ’IN SÖZLERİ
1933
Türk'üm, doğruyum, çalışkanım.
Yasam, küçüklerimi korumak, büyüklerimi saymak, yurdumu, budunumu özümden çok sevmektir.
Ülküm, yükselmek, ileri gitmektir.
Varlığım Türk varlığına armağan olsun.
1972
Türk'üm, doğruyum, çalışkanım.
Yasam, küçüklerimi korumak, büyüklerimi saymak, yurdumu, milletimi özümden çok sevmektir.
Ülküm yükselmek, ileri gitmektir.
Varlığım Türk varlığına armağan olsun.
Ey bu günümüzü sağlayan, Ulu Atatürk: açtığın yolda,
kurduğun ülküde, gösterdiğin amaçta hiç durmadan yürüyeceğime ant içerim.
Ne mutlu Türk'üm diyene.
1997
Türk'üm, doğruyum, çalışkanım,
İlkem: küçüklerimi korumak, büyüklerimi saymak, yurdumu, milletimi özümden çok sevmektir.
Ülküm: yükselmek, ileri gitmektir.
Ey Büyük Atatürk!
Açtığın yolda, gösterdiğin hedefe durmadan yürüyeceğime ant içerim.
Varlığım Türk varlığına armağan olsun.
Ne mutlu Türk'üm diyene!
ÖĞRENCİ ANDI'NIN YAZARI REŞİT GALİP KİMDİR?
Andımız’ı kaleme alan ve 1933’te uygulamaya koyan kişi olan Reşit Galip ya da Mustafa Reşit Baydur 1893 yılında Rodos'ta doğdu. Babası mahkeme reislerinden Mehmet Galip Bey, annesi Rodoslu Münevver Hanım'dır. İlk ve ortaöğrenimini Rodos'ta tamamladıktan sonra liseyi İzmir'de okudu. Milliyetçi, hırslı, heyecanlı bir gençti. II. Meşrutiyet'in temmuz ayında ilan edilmesinden esinlenerek lisenin son sınıfında iken “Ferday-ı Temmuz” adlı bir gazete çıkardı.
1911'de İstanbul Tıbbîye Mektebi'ne girdi. Tıbbiye öğrencisi iken arkadaşları için “Hakikat” gazetesi adlı bir gazete ve “Sivrisinek” adlı karikatür dergisi çıkardığı gibi, İstanbul'da çıkan çeşitli gazetelerde yazıları yayımlandı. Okulda Türk Ocakları'nın bir şubesini açtı ve diğer askeri okullardaki ocakların müfettişliğini üstlendi. Öğrenciliği devam ederken gönüllü olarak Balkan Harbi'ne katıldı ve yaralandı. Ardından I. Dünya Savaşı'na katılmak için gönüllü odu; Çatalca ve Kafkasya Cephelerinde savaştı; Erzurum’da hastalanarak geri döndü. Tıbbiye’yi 1917'de bitirebildi.
Mezuniyetinden sonra aynı fakültede asistan olarak çalıştı. Beğenmediği öğretim sisteminin yenileştirilmesi için “Mekteb-i Tıbbiye” adlı bir broşür yayınlayan Reşit Galip, bir sonuç alamayınca istifa etti.
DÖNEMİN MİLLİ EĞİTİM BAKANI
Dolmabahçe'de cumhurbaşkanının sofrasında bulunduğu bir gece, Milli Eğitim Bakanı Esat Bey'i eleştirmesi, Reşit Galip'in Atatürk'le çatışmasına neden olmuş, kısa bir süre için ilişkilerini gölgelemişti. Ancak çok geçmeden Esat Bey istifa edince 19 Eylül 1932'de bakan olarak Reşit Galip Bey atandı.
ANDIMIZI KALEME ALDI
26 Eylül 1932'de açılışı yapılan Türk Dil Kurumu'nun başkanı Samih Rıfat Bey hayatını yitirdiğinde, Milli Eğitim Bakanlığı'nın yanı sıra, bu kurumun başkanlık görevini üstlendi. Bakanlığı sırasında ilkokuldan başlayarak öğrencilere Atatürk ilkelerine bağlılık ruhu aşılamaya yönelen Reşit Galip Cumhuriyet 10. yılını doldururken 23 Nisan 1933 sabahı çocuklarına kendi yazdığı bir andı okutmuş ve o gün Çocuk Haftası’nı açış konuşmasında da bu metni tekrar etmişti. Bu konuşmanın ardından Bakanlıkça yayımlanan bir genelge ile Cumhuriyet'in 10. yılından başlayarak okullarda bu ant sürekli hep bir ağızdan okutuldu. Dünyanın sayılı müzeleri arasına giren Anadolu Medeniyetleri Müzesi onun bakanlığı döneminde tasarlandı. Milli bir müze kurulmasının yanı sıra Milli Kütüphane ile İlimler ve Sanatlar Akademisi'nin kurulması onun bakanlık dönemine kararlaştırıldı.
ZATÜRREDEN HAYATINI KAYBETTİ
Bakanlıktan ayrıldıktan sonra rahatsızlığı zatürreye dönüşen Reşit Galip, 5 Mart 1934 günü hayatını kaybetti. Cebeci Asri Mezarlığı'na defnedildi. Reşit Galip Bey, evli ve 3 çocuk babasıydı.