AKP’nin yıllardır ihmal ettiği kamu teşebbüslerinin finansman ihtiyacı hızla artıyor

Kamu iktisadi teşebbüslerinin (KİT) finasman ihtiyacı hızla artıyor. Gelecek yıl finansmana en fazla ihtiyacı olan kurum TC Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü (TCDD). İkinci sırada Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) geliyor. Üçüncü sırada da boru hatları ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ) var.

Mustafa Çakır

KİT’ler ve Bağlı Ortaklıklarının 2021 Yılına Ait Genel Yatırım ve Finansman Programının Tespit Edilmesi Hakkında Cumhurbaşkanı Kararı yayımlandı. Karar ile kamu teşebbüslerinin 2021 yılı mali hedefleri de belli oldu. Teşebbüslerin büyük bir bölümünün gelecek yıl finansman ihtiyacı olacak. Bu yıl ile karşılaştırıldığında finansman ihtiyaçlarındaki artışlar da dikkat çekti. 

En fazla finansman ihtiyacı olan kurum 16.7 milyar lira ile TCDD. Kurumun gelecek yıl 12.6 milyar liralık yatırım yapması planlanıyor. Kurumun bu yılki finansman ihtiyacı 12.4 milyar liraydı. Bu arada TCDD Taşımacılık AŞ’nin finansman ihtiyacı da bu yıla göre 2.1 milyar liradan 2.7 milyar liraya yükseldi. Finansman ihtiyacı olan KİT’ler içerisinde ikinci sırada ise 6.8 milyar lira, TPAO yer alıyor. Gelecek yıl 13.4 milyar lira yatırım yapması öngörülen TPAO’nun bu yıl finansman ihtiyacı yoktu. Başta Karadeniz olmak üzere doğalgaz aramalarına hız veren kurumun finansman ihtiyacının arttığı görülüyor. 

Finansman ihtiyacı olan kurumlar içerisinde 3. sırada BOTAŞ var. Gelecek yıl 6.1 milyar lira yatırım öngörülen BOTAŞ’ın finansman ihtiyacı ise 5.2 milyar lira. Yine bu yıl ile karşılaştırıldığında BOTAŞ’ın finansman ihtiyacının 4.1 milyar liradan 5.2 milyar liraya çıktığı görülüyor.

ÇAYKUR gelecek yıl 10.1 milyon lira yatırım yapacak. Finansman ihtiyacı ise 1 milyar 35 milyon lira. Türkiye Şeker Fabrikaları AŞ’nin yatırım tutarı 128.7 milyon lira, finansman ihtiyacı ise 1.1 milyar lira. Dikkat çeken bir diğer artış da Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu’nda (TKİ) gerçekleşti. Bu yıl 465.5 milyon lira finansman ihtiyacı olan kurumun gelecek yılki finansman ihtiyacı 1.1 milyar liraya çıkacak. Kurum gelecek yıl 72.9 milyon lira yatırım yapacak. Türkiye Taşkömürü Kurumu’nun (TTK) finansman ihtiyacı da 1.2 milyar liradan, 1.4 milyar liraya yükselecek.  

MİLYAR LİRALARI AŞAN İHTİYAÇLAR

Diğer bazı KİT’lerin gelecek yılki finansman ihtiyaçları da şöyle: 

MKEK 103.1 milyon lira, ETİ Maden 51.7 milyon lira, Elektrik Üretim AŞ 469.5 milyon lira (EÜAŞ’ın bu yıl finansman ihtiyacı yoktu), TMO 538.4 milyon lira (Bu yılki ihtiyacı 183.3 milyon liraydı), TİGEM, 139.5 milyon lira, demiryollarındaki teşebbüslerin birleştirilmesiyle kurulan Türkiye Raylı Sistem Araçları Sanayi AŞ (TÜRASAŞ) 232.1 milyon lira, TEDAŞ 554.5 milyon lira, Sümer Holding 32.4 milyon lira.