AKP’nin 2017 hedefleri... Bütçenin yükü yurttaşın sırtında

Gelecek yıl da yine bütçeyi yurttaş sırtlayacak. 46.2 milyar liralık kurumlar vergisi hedefine karşılık, 136.4 milyar lira özel tüketim vergisi alınacak.

Meclis’te önce plan ve bütçe komisyonunda, aralık sonuna kadar da genel kurulda ele alınacak olan bütçe maratonu başladı. Maliye Bakanı Naci Ağbal, 2017 bütçesini dün TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’na sundu. Bütçe sunum kitapçığında yer alan ayrıntılar özetle şöyle:

Açıkta hesap şaştı: 2016 yılında bütçe açığının 29.7 milyar lira olması öngörülüyordu. Ancak açığın yıl sonunda 34.6 milyar lira olarak gerçekleşmesi bekleniyor. Buna göre bütçede başlangıçta öngörülenden 4.9 milyar lira daha fazla açık çıkacak.

Ağırlık özelde

Vergi hedefi 511 milyar lira: 2017 yılında 511.1 milyar lira vergi geliri hedefleniyor. Vergide en büyük pay ise yurttaşın sırtında olan özel tüketim vergisinde. Bütçeye göre gelecek yıl 108.9 milyar lira gelir vergisi, 46.2 milyar lira kurumlar vergisi hedefleniyor. Buna karşın 2017 yılında alınacak özel tüketim vergisi tutarı ise 136.4 milyar lira.

Özelleştirmeye devam: Hükümet özelleştirmeye gelecek yıl da devam edecek. 2002-2015 yılları arasında 58.8 milyar dolar özelleştirme geliri sağlandı. Bu yıl ise 21 Ekim’e kadar elde edilen özelleştirme geliri 3.3 milyar dolar oldu. Yıl sonunda özelleştirme gelirlerinin 5 milyar dolara çıkması bekleniyor. 2017 yılı için hedeflenen özelleştirme geliri ise 13 milyar lira.

Patronlara destek: 2017 yılında işletmeler tarafından SGK’ya ödenmesi gereken 22 milyar TL tutarındaki işveren primi devlet bütçesinden karşılanacak.

Sosyal yardımlara devam: 2002 yılında sosyal yardım ve hizmetler için harcanan 1.6 milyar lira, 2017 yılında yaklaşık 45 milyar liraya çıkarılacak.

77 milyar lira ceza: Vergi İletişim Merkezi aracılığıyla bu yıl yaklaşık 500 bin kişiye vergi mevzuatı konusunda danışmanlık hizmeti verildi. Vergi kayıp ve kaçağına yönelik 24 bine yakın ihbar geldi. 2012-2016 döneminde toplam 274 bin mükellefi kapsayan vergi incelemesi yapıldı. Bu incelemelerde 37 milyar lira vergi kaybı belirlendi. 77 milyar lira ceza kesildi.

Asgari ücrete ‘vergi’ ayarı AKP, asgari ücretle çalışanların ekim ayından itibaren vergi dilimine girmeleri nedeniyle yaşayacakları kaybın önlenmesi için yasa önerisi verdi. Asgari ücretlilerin ekim, kasım ve aralık aylarında 1300 TL olan ücretin vergi dilimine girmeleri nedeniyle maaşları düşecekti. Yasa önerisiyle, maaşların 1300 TL’nin altına düşen bölümü asgari geçim indirimine eklenerek ödenecek. Önerinin gerekçesinde, “Örneğin bekâr ve çocuksuz hizmet erbabının asgari geçim indirimi dahil 2016 yılı Ekim ayı net ücreti 1231 TL’dir. Bu hizmet erbabının söz konusu dönemde eline geçen ücretinin 1300 TL’nin altında kalan kısmı olan 69.91 TL’si asgari geçim indirimine ilave edilerek 1300 TL olarak hizmet erbabına ödenecektir. Dolayısıyla, bu hizmet erbabı ücretinden 69.91 TL daha az gelir vergisi ödeyecektir. Böylece, örneğimizdeki bekar hizmet erbabının ekim, kasım ve aralık aylarında vergi tarifesinin ikinci dilimine girmesi nedeniyle uğrayacağı aylık 69.91 TL kaybı asgari geçim indirimi yoluyla telafi edilmektedir” denildi.

Yasamaya ‘Noter’ benzetmesi

Komisyonda HDP milletvekili Garo Paylan, geçen yıllarda bakanların milletvekillerinin sorularının tamamına yanıt vermediklerine dikkat çekti.

Ayrıca bütçeye ilişkin değişiklik taleplerinin hiçbirisinin kabul edilmediğine işaret eden Paylan, Komisyon Başkanı AKP’li Süreyya Sadi Bilgiç’e sorulara yanıt verilmemesi konusunda ne gibi bir önlem alınacağını sordu. Bilgiç, bakanlardan sorulara yanıt vermesinin talep edileceğini belirterek, bakana sunum için söz verdi.

Paylan bunun üzerine basın ve milletvekillerine dönerek, “Yasamaya saygı beklemeyin. Burası noter çünkü” dedi.