AKP'de "Özal" korkusu

Yerel seçimlerin öne alınması için anayasa değişikliğinin oylamasında referandum aralığında kalan AKP, 24 yıl önce dönemin Başbakanı Turgut Özal’ın yaşadığı referandum yenilgisini de hesaba katarak çıkış yolu arayışına girdi. AKP’nin referandumu seçenekler arasından çıkarmasında 1988’de yine aynı nedenle gidilen referandumda çıkan “hayır” sonucu da etkili oldu.

Başbakan Tayyip Erdoğan’ın önceki gün başkanlık ettiği MYK toplantısında yerel seçim olası seçenekler değerlendirilirken referandum olasılığına hiç şans tanınmayıp Gül’ün Meclis’e iadesi üzerinden uygulamaya konulabilecek formüller tartışıldı. AKP’nin, referandum seçeneğine kış koşulları, ekonomiye getireceği yükler ve Suriye krizi gerekçelerinin yanı sıra, 24 yıl önceki benzer olay nedeniyle de soğuk baktığı öğrenildi. 1988 yılında dönemin Başbakanı Turgut Özal’ın 26 Mart 1989’da yapılacak yerel seçimleri 13 Kasım 1988’e çekmek istemiş, yapılan anayasa oylamasında ANAP’ın anayasa değiştirecek sandalyesi bulunmadığı için değişiklik, referandum aralığında kalmıştı. Dönemin Cumhurbaşkanı Kenan Evren de değişikliği onaylayınca 25 Eylül 1988’de gerçekleştirilen referandumda yüzde 65 hayır oyu çıkmış, anayasa değişikliği reddedilmişti. Muhalefet, referandumu “Özal’a hayır” kampanyasına çevirmiş, Özal da “Referandumdan çıkacak karara göre başbakanlığı sürdürüp sürdürmeyeceğime karar vereceğim” demişti.

AKP MYK toplantısında, yerel seçimlerin öne alınmasına ilişkin anayasa değişikliği konusunda kararlı tutumun sürdürülmesi, benimsenmesine karşın, çok acele bir tavırdan da kaçınılması görüşü öne çıktı. Önce MHP ile bir görüşme yapılacak. Ardından CHP ile görüşülüp CHP’nin de desteği aranacak. AKP’de bayram tatili de hesaba katılarak anayasa değişikliğinin ikinci oylamasının 2-3 Kasım’da Kızılcahamam’da yapılacak AKP kampı sonrasına kalabileceği ifade ediliyor.

AKP’de, “seçime bir yıl kala yapılacak değişikliklerin ilk seçimde uygulanamayacağına” ilişkin hükmün anayasa değişikliklerini kapsamayacağı, yasalarla ilgili olduğu görüşü savunuluyor. AKP Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş, “Anayasaya geçici bir madde koyduğunuzda, siz 2013’ün Mart ayında da bunu değiştirebilirsiniz, ocak ayında da değiştirebilirsiniz. Anayasa değişiklikleri, bir yıllık süreye takılmaz” diye yanıtladı.

Tarih konusunda bir dayatmalarının olmadığını belirten Elitaş, “Önemli olan sonuca ulaşabilmek. Mevsim zorluklarının ortadan kaldırıp mahalli idareler seçimlerinin sonbaharda yapılmasıdır. 27 Ekim, 3 Kasım, 10 Kasım, 17 Kasım olabilir. Ama 10 Kasım’da yapılması uygun olmayabilir diye düşünüyorum” diye konuştu.