AKP ve MHP'den şiddetin hüküm sürdüğü Libya'ya Türk askeri gönderme hamlesi

Libya ile imzalanan deniz sınırlarına ilişkin mutabakat TBMM Dışişleri Komisyonu’nda kabul edildi, yarın genel kurula getirilecek. Türkiye’nin Libya’da savaşın tarafı durumuna geleceğine dikkat çeken muhalefet ise ret oyu verdi.

Hüseyin Hayatsever

Libya’da Birleşmiş Milletler’in (BM) tanıdığı Ulusal Uzlaşı Hükümeti ile imzalanan askeri işbirliği mutabakatı TBMM Dışişleri Komisyonu’nda kabul edildi. Libya’da müşterek “Savunma ve Güvenlik İşbirliği Ofisi” ile “Ani Müdahale Kuvveti” kurulmasına olanak tanıyan mutabakatla bu ülkeye Türk askeri gönderilmesine kapı aralanıyor. 

Türkiye’nin, iç savaşın devam ettiği Libya’da Trablus merkezli Ulusal Uzlaşı Hükümeti (UUH) ile 27 Kasım’da imzaladığı “Güvenlik ve Askeri İşbirliği Mutabakat Muhtırası”, dün TBMM Dışişleri Komisyonu’nda görüşüldü. Mutabakat, AKP ve MHP’nin kabul; CHP, HDP ve İYİ Parti’nin ret oylarıyla komisyonda kabul edildi. Mutabakat, yarın TBMM Genel Kurulu’nda görüşülecek, kabul edilmesi halinde yürürlüğe girecek.

‘HUKUKİ ALTYAPI OLUŞTURULACAK’

Dışişleri Bakan Yardımcısı Faruk Kaymakcı, komisyon görüşmelerinin başında yaptığı sunum konuşmasının büyük bir bölümünü Libya’da Türkiye’nin desteklediği UUH’ye, General Halife Hafter öncülüğündeki Libya Ulusal Ordusu güçlerinin saldırılarına ayırırken “Hafter unsurlarının 12 Aralık’tan bu yana 4 kez Trablus’a yönelik taarruz emri vermesi ve Trablus’u ele geçirinceye kadar durmayacağı yönündeki açıklamaları, durumun ciddiyetini gösteriyor” diye konuştu. Kaymakcı, “Mutabakatın yürürlüğe girmesiyle güvenlik, askeri eğitim ve öğretim, savunma sanayi, terörizmle, yasadışı göçle mücadele, lojistik alanında işbirliği, haritacılık alanında işbirliği ile askeri planlama, tecrübe aktarımı, talep olması halinde karşılıklı savunma güvenlik ofisi kurulması gibi konularda Libya ile işbirliğimizin daha ileri seviyelere taşınmasının hukuki altyapısının oluşturulacağına inanıyoruz” ifadelerini kullandı.

CHP: UCU AÇIK

CHP, mutabakata ilişkin muhalefet şerhinde, Libya ile varılan mutabakatı “AKP iktidarının ideolojik nedenlerle destek verdiği UUH’yi devrilmekten kurtarma çabası” olarak nitelendirdi. “Mutabakat, birçok muğlak, ucu açık ve Türkiye’yi Libya’daki savaşın doğrudan tarafı kılacak ifadelerle donanmıştır” denildi. Mutabakatla olanak tanınan Türkiye’nin Libya’ya askeri yardım göndermesinin, Libya’ya silah ambargosunu öngören BM kararına aykırı olduğu da vurgulandı. “İktidarın, ‘savunma ve güvenlik kuruluşları mensubu sivil şahıslar’ örtüsü altında şiddetli bir iç savaşın yaşandığı Libya’ya kuvvet konuşlandırmak için kendisine alan açma çabasından büyük endişe duyuyoruz. İmzalanan metin askeri nitelikli bir mutabakat muhtırası olmasına ve işbirliği alanlarının büyük kısmının da güvenlikle yakından ilişkili olmasına rağmen, sanki Libya’ya muharip güç gönderilmeyecekmiş görüntüsü verilmektedir” denildi. 

Dışişleri Bakan Yardımcısı Kaymakcı’nın komisyon görüşmelerinde muhalefetin eleştirileri üzerine “Bu mutabakat muhtırası bir savaş muhtırası değildir” ifadelerini kullandığı öğrenildi. 

TEZKERE GEREKLİ

Mutabakatta, Libya’da “Ani Müdahale Kuvveti” kurulmasına Türkiye tarafından eğitim, danışmanlık ve malzeme desteği verilmesi, bu ülkede “müşterek Savunma ve Güvenlik İşbirliği Ofisi” kurulması ve “davet üzerine askeri eğitim ve danışmanlık hizmeti verilmesi” işbirliği alanları arasında sayılıyor. Bu maddelerle Türkiye’nin Libya’ya asker gönderebilmesinin altyapısı oluşturuluyor. Ancak Türkiye’nin Libya’ya asker gönderebilmesi için ayrıca bir tezkerenin TBMM’de kabul edilmesi gerekiyor.

MOSKOVA-BERLİN KRİZİ KONUŞTU

Libya krizine ilişkin dün Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Almanya Başbakanı Angela Merkel’in telefonla görüştüğü bildirildi. İki liderin, krizin barışçıl çözümü için diyaloğun gereğine vurgu yaptığı kaydedildi. Kremlin’den yapılan açıklamada, Rusya’nın bu çerçevede Birleşmiş Milletler ve Berlin’in arabuluculuk girişimlerine destek verdiği ifade edildi.

MİSRATA’DA ‘SEFERBERLİK’

Öte yandan Libya’da General Halife Hafter güçlerinin başkent Trablus’u ele geçirmek için saldırıya geçtiği haberlerinin ardından Misrata Belediye Meclisi’nin şehri savunmak için seferberlik ilan ettiği duyuruldu. Meclisten yapılan açıklamada, “Hafter’e karşı tüm imkânlar devletin tasarrufuna sunulmuştur” denildi. Kentte “OHAL Odası” oluşturulduğu kaydedildi. 

Ülkenin doğusundaki silahlı güçlerin lideri Hafter, geçen nisanda başkenti ele geçirmeye yönelik bir operasyon başlatmıştı.