AKP TMMOB’a diş biliyor

Hükümet ile Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) arasında başlayan ‘denetim krizi’ yargıya taşındı. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın denetlemek istediği Kimya Mühendisleri Odası (KMO), anayasaya aykırı olduğu gerekçesiyle bu talebi reddetti. TMMOB Yönetim Kurulu da odalarla ortak hareket etme kararı alırken, bakanlık KMO yönetiminin görevine son verilmesi için dava açtı. Dava yarın görüşülecek.

TMMOB’den alınan bilgiye göre, bakanlıklar TMMOB Yasası’nın “TMMOB üzerinde, Bayındırlık Bakanlığı’nca; ihtisas dallarına göre odalar üzerinde ise ilgili bakanlıklarca idari ve mali denetim yapılır. İlgili bakanlıklar; Bakanlar Kurulu Kararnamesi ile tespit edilir” maddesini gerekçe göstererek harekete geçti. Bakanlar Kurulu kararnamesi ile hangi odanın hangi bakanlık tarafından denetleneceği belirlendi.

KMO izin vermedi

Sonrasında da TMMOB’ye bağlı 24 oda içerisinde ilk olarak Orman Mühendisleri Odası’nda denetim gerçekleştirildi. İkinci olarak da KMO’da denetim için Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından sözlü ve yazılı talepte bulunuldu. Bakanlık müfettişleri odaya giderek denetim yapmak istediklerini yönetim kuruluna bildirdi. Ancak KMO Yönetim Kurulu, denetimin anayasanın ‘kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları’ maddesine aykırı olduğuna dikkat çekerek bu talebi reddetti.

Odanın bu kararında, TMMOB Yönetim Kurulu ile bağlı odaların yönetim kurulları tarafından alınan ortak hareket etme kararı da etkili oldu. TMMOB Yönetim Kurulu, odanın idari ve mali denetiminin anayasaya aykırı olduğunu ve hukuki dayanağının da bulunmadığını bildirdi. KMO da gerekçesinde, TMMOB ve bağlı odaların yasayla kurulmuş kamu kurumu niteliğinde meslek örgütleri oldukları için iş ve işlemlerini ilgili yasa ve yönetmelikler kapsamında gerçekleştirdiklerine dikkat çekti. Bu nedenle yaptıkları her iş ve eylemin TMMOB Yasası, yönetmelikleri ve ayrıca bağlı odaların kendi yönetmeliklerine tabi olduğuna işaret eden KMO, odanın iş ve işlemlerinin de her dönem delegelerin oyları ile seçilmiş olan 5 kişilik denetleme kurulu tarafından her 3 ayda bir şubeler dahil periyodik olarak denetlendiğini bildirdi. Oda denetleme kurulunun hazırladığı raporların ayrıca TMMOB Yüksek Denetim Kurulu’na gönderilerek ikinci kez denetlendiğini belirten KMO, dönem sonunda ise denetleme kurulunun hazırladığı denetleme sonuç raporunun genel kurul delegelerinin görüş ve işlemlerine açıldığını kaydetti. KMO, bu raporun delegelerin oyları ile kabul ya da reddedildiğini bildirdi.

Zaten denetleniyor

TMMOB ve bağlı odaların mevut yasa ve yönetmelikler kapsamında zaten idari ve mali açıdan denetlendiğini kaydeden KMO, “12 Eylül’ün olağanüstü koşullarında TMMOB Kanunu’na ilave edilmiş olan ve TMMOB’nin özerk yapısı ve hukuki durumuna halel getiren ve o zamandan bu yana yaklaşık 35 yıllık bir dönemde hiçbir hükümetin işletmeyi düşünmediği bu maddenin bugün gerçek anlamda başka nedenlerle işletildiği kamuoyunun bildiği bir gerçektir” değerlendirmesini yaptı.

TMMOB’nin 15 yıllık AKP iktidarı döneminde hazırladığı raporların, düzenlediği kongre ve sempozyumların, açtığı davaların iktidarın şimşeklerini üzerine çektiğini belirten KMO, “Bu nedenle odalarımıza yönelik bu haksız ve hukuksuz tutumun gerçek nedeni kamuoyu tarafından anlaşılacaktır” görüşünü kaydetti.