AKP askere mecbur kaldı

Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) terörle mücadelede görevlendirilmesini sağlayan yasayı değiştiren, EMASYA Protokolü’nü kaldıran AKP, PKK terörünün tırmanmasının ardından benzer bir düzenlemeyi TBMM’ye getirmeye hazırlanıyor. Genelkurmay ve Milli Savunma Bakanlığı’nda hazırlık çalışmaları süren taslakla, jandarma dışında TSK birliklerinin kolluk gücü olarak teröre karşı kullanılmasının yasal altyapısı oluşturulması hedefleniyor. Yasal düzenlemenin TBMM’ye gelmesi durumunda AKP, kendi iktidarı döneminde aynı konuya ilişkin iki zıt düzenlemeyi yapmış olacak.

AKP, vesayet iddialarının doruğa çıktığı dönemde, Şubat 2010’da Emniyet, Asayiş, Yardımlaşma (EMASYA) Protokolü’nü iptal etmişti. Bu protokolün iptali ile askeri birliklerin konuşlu bulunduğu bölgede istihbarat yapma ve önleyici tedbirler alma görevleri, olası toplumsal olaylara müdahale etmek için hiçbir yetkisi kalmadı. AKP, 2013 yılında TSK İç Hizmet Yasası’nın genel ifadeleler ve geniş yetki alanı içeren 35. maddesi değiştirildi. Değişiklikle TSK birliklerinin görev alanı “Yurtdışından gelecek saldırılara karşı Türk vatanının korunması, yurtdışında verilen görevleri yerine getirme” şeklinde sınırlandırıldı.

Bu düzenlemelerin ardından PKK saldırılarının yoğunlaşması ve askeri birliklerde saldırılara karşılık verme noktasında yaşanan tereddüt üzerine, komutanlıklardan birliklere gönderdiği genelgede, terör saldırılarına karşılık vermeyenlerin sırf bu yüzden yargılanabilecekleri anımsatıldı.

Askeri birliklerdeki bu kaygı Genelkurmay ve hükümetin yaptıkları güvenlik toplantılarında da gündeme geldi. Askeri çevrelerden “Şimdi terörle mücadele diye niteleniyor, peki 10 yıl sonra ne deneceği belli mi? Verilen görevi yaptığımız için mahkeme karşısına çıkmayacağımızın garantisi var mı?” yönündeki kaygıların yükselmesi üzerine Genelkurmay ve bakanlığın ortak yasa taslağı üzerinde çalışması kararlaştırıldı.

Yeni düzenleme kapsamında bir ilin valisi, kolluk gücü olan polis ve jandarmanın yetersiz kaldığı durumlarda o ilde konuşlu bulunan askeri birlikten destek istiyor. Hazırlanması planlanan düzenlemede terörle mücadele ve asayiş göreviyle görevlendirilen askeri birlik jandarma ve polisin yetkilerine sahip olacak. Görevlendirildiği bölgede asayişi diğer kolluk güçleriyle birlikte, onların tüm yetkilerine sahip olarak görev yapacak.

ASKERİN ALGISI FARKLI SORUN ÇIKAR DEMİŞTİ Doğu ve Güneydoğu’da çatışmaların başladığı geçen yılın sonbaharında Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar’ın, askerin şehirde operasyonlarda yer almasından rahatsızlık duyduğu kulislerde dile getirilmişti. Akar’ın “Asker şehir merkezlerindeki operasyonlarda olmamalı. Çünkü askerin eğitimi, refleksleri, algılaması çok farklıdır. En önemlisi de askerin bir operasyon halinde hedef tanımları da farklıdır, hedef algılaması da. Asker doğası gereği operasyonlarda siviller gibi hareket etmez. Onun hedefleri vardır. Üstelik sivil vatandaşla sorunlar yaşanabilir” dediği belirtilmişti.