Aile hekimleri yönetimden dışlandı

Halk sağlığı uzmanı Prof. Tuğrul Erbaydar, ‘birinci basamak’ kuruluşlardaki sorunlara dikkat çekti.

Sena Yaşar

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tuğrul Erbaydar, “Aile hekimleri, yönetim süreçlerinden tamamen dışlanmış durumda” dedi.

Prof. Dr. Erbaydar, koronavirüs salgını nedeniyle birinci basamak aile hizmetlerinde görev alan hekimler arasında enfekte sayısının arttığına ve koronavirüs nedeniyle yaşamını yitiren hekimler arasında aile hekimlerinin sayısının fazla olduğuna dikkat çekti.

Bunun nedenleri arasında yalnızca “fiziki korunma” olmadığını dile getiren Erbaydar, bu merkezlerdeki sorunlara dikkat çekerek salgın ile sağlık sisteminin yapısal sorunlarının açığa çıktığına dikkat çekti.

Birinci basamak sağlık örgütlenmesinin ilçe sağlık müdürlükleri (İSM) ve aile sağlığı merkezleri (ASM) üzerine kurulu olduğunu anımsatan Erbaydar, şunları kaydetti: “Hedeflenen, bireye yönelik sağlık hizmetlerinin özelleştirilmesi, özelleştirilemeyen kamusal işlevlerin ise en aza indirilmesi ve devletin rolünün düzenleyicilik ile sınırlandırılmasıydı.

Sözde, ‘müşteri’ memnuniyetini sağlamak aile hekimlerinin hizmet kalitesini artıracak, bireylere yönelik hizmetlerin iş yükünden kurtulan ilçe sağlık yönetimi ise ‘asıl’ işlerini daha iyi yapacaktı.”

‘YETKİLERİ BULUNMUYOR’

İSM ve ASM ayrışmasının, bugün birinci basamak sağlık örgütlenmesinin en zayıf yönünü oluşturduğunu dile getiren Erbaydar, “Aile hekimleri yönetim süreçlerinden tamamen dışlanmış durumda. Topluma yönelik sağlık müdahaleleri yapma yetileri bulunmuyor ve tüm enerjilerini sözleşmelerinde tanımlı işlevlerin altından kalkmaya, hastalarını memnun etmeye harcıyorlar” dedi.

İSM’lerin ise doğrudan hizmet sürecinden kopuk kurumlara dönüştürüldüğüne dikkat çeken Erbaydar, “Önemli bir sorun olmadığında iyi işleyebilen bu sistem, yeni gereksinimler, sorunlar ve krizler karşısında ise yanıt üretemez hale geldi” dedi.

Sistemin yeniden entegre bir yapıya kavuşturulmasının çözüme katkı sunacağını dile getiren Erbaydar, “Bunun için, ASM’ler mutlaka kamu kurumları haline getirilmeli, çalışanlarının özlük hakları korunarak İSM’lere kurumsal olarak bağlı hizmet birimlerine dönüştürülmelidir” dedi.