AİHM Öcalan'a şartlı tahliye istedi

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasını İmralı Cezaevi’nde çeken PKK lideri Abdullah Öcalan’ın başvurusu üzerine “şartlı tahliye olasılığı olmaksızın ömür boyu hapis cezası verilmesinin” Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 3. maddesinin ihlali olduğuna karar verdi. Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, bu kararın yeniden yargılama anlamına gelmeyeceğini belirterek “Türkiye daha önce bu defteri kapattı. Kararı Büyük Daire’ye de götüreceğiz” dedi. AİHM, İmralı Cezaevi’ndeki mahkûm Öcalan’ın avukatlarının 2003, 2004, 2006 ve 2007 yıllarında yaptığı başvurularla ilgili kararını dün verdi. AİHS’nin tutukluluk koşullarıyla ilgili 3. maddesinden yapılan şikâyeti inceleyen AİHM, Öcalan’ın tutukluluk koşulları ile ilgili olarak 17 Kasım 2009 yılına kadar ihlal olduğuna hükmetti. AİHM’nin ilgili dairesi bu konudaki kararını 4’e karşı 3 oyla aldı. Öcalan’ın 17 Kasım 2009 yılından sonra ise tutukluluk koşullarıyla ilgili bir ihlal olmadığına karar veren AİHM, bu konudaki hükmünü ise 6’ya karşı 1 oyla verdi.

“İmralı’daki ilk yıllarında sosyal izolasyonda tutulmuş ve serbest bırakılma olanağı olmaksızın müebbet hapis cezasına mahkûm edilmiş” olmasını “insanlık dışı muamele” şeklinde değerlendiren AİHM, AİHS’nin şartlı tahliye imkânı olmadan ömür boyu hapis cezası ile ilgili şikâyetten yapılan bu başvuruyu oybirliği ile kabul etti. Mahkeme, Öcalan’ın şartlı tahliye imkânı olmadan ömür boyu hapis cezası almasını, “insanlık dışı ve aşağılayıcı muamele” başlıklı AİHS’nin 3. maddesinin ihlali olarak değerlendirdi.

AİHM, AİHS’nin özel ve aile yaşamına saygı ile ilgili 8. maddesinin Türkiye tarafından ihlal edilmediğine hükmetti. Bu karar, 4’e karşı 3 oyla alındı. Mahkeme yine AİHS’nin “kanunsuz suç olmaz” ilkesi ile ilgili 7. maddesinin ihlal edildiği şikâyetiyle yapılan başvuruyu oybirliği ile reddetti. AİHM, Öcalan’ın avukatlarının talepte bulunmadığı maddi tazminata gerek görmedi. AİHM, bununla birlikte, mahkeme masrafları olarak 25 bin Avro ödenmesine hükmetti.

Strasbourg mahkemesi gerekçeli kararında, Avrupa Konseyi bünyesinde faaliyet gösteren İşkence ve Kötü Muameleyi Önleme Komitesi’nin İmralı Adası’na yaptığı ziyaretlere ve daha sonra yayımladığı raporlara dikkat çekerek, tutukluluk koşullarıyla ilgili görülen eksikliklerin daha sonra Türk yetkililer tarafından düzeltildiğine değindi.

Bozdağ: Yeniden yargılama olmaz

Kararı değerlendiren Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, “Bu karar yeniden yargılama anlamına gelmez. Türkiye daha önce bu defteri kapattı. Bu defter kapanmıştır, yeniden açılması söz konusu değildir. Gerekçeli kararı görmedim. Biz bu kararı Büyük Daire’ye taşıyacağız. Türkiye’nin mevzuatını değiştirme gibi düşüncesi yoktur. Bu karar yeni bir düzenlemeyi gerektirmiyor. Yeni bir düzenlemeyi düşünmüyoruz. Öcalan’la ilgili ceza esasında idam cezasıdır. İdam cezasının kaldırılmasının ardından ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verilmiştir. Şartlı salıverme hükmü bizim kanunumuzda yok. Burada yeni bir düzenleme ihtiyacı görmüyoruz” ifadelerini kullandı.