‘Açılışa Cumhurbaşkanı gelsin’
Anayasa Mahkemesi yıkılan İnsanlık Anıtı için, ifade ve sanat hürriyetlerinin ihlal edildiği kararını verdi.
Ayça HanHeykeltraş Mehmet Aksoy'un 2006 yılında, Kars'ta bulunan Üçler Tepesi'ne yaptığı İnsanlık Anıtı'nı hatırlamayan yoktur. Anıt, dönemin AKP'li Kars Belediyesi'nin bilgisi dahilinde yapılmış; 2011 yılında ise, dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ın "ucube" demesi üzerine yıkılmıştı. Ya da tekbir sesleri eşliğinde parçalanmıştı demek daha doğru olur... Yıkım gününü nasıl hatırladığını sorduğumda “Gerçekten inanamadım” diyor Aksoy:
“İnsanın kalbinde bir sıkışma oluyor, artık vücudum yok gibiydi; elim, ayağım, bedenim yokmuş gibi.. İnsanlar kesti, numaralandırdı; tekbir getirerek kafasını kestiler benim heykelimin, izlemek dışında yapabileceğim hiçbir şey yoktu..”
Mehmet Aksoy’un anlattığına göre, tamamlanması 3 yıl süren heykeli, dönemin Dışişler Bakanı Ahmet Davutoğlu Kars’ta bulunan kaçak bir otelin 4’üncü katından görüp “Ne kadar ihtişamlı duruyor” demiş, yanında bulunanlardan birisi “Beğendiniz mi?” diye sorunca “Aman susun” diye yanıt vermiş Davutoğlu. Aksoy da heykelinin yıkılışını aynı otelde, aynı kattan izlemiş.
‘Heykeli yeniden sergileyeceğim’
Bir ülkenin Başbakan’ının, aynı ülkenin sanatçısının eserine “ucube” demesi de, Başbakan’ın tek kelimesiyle 3 yıllık emeğin, bir sanat eserinin yıkılmış olması da pes ettirmemiş Mehmet Aksoy’u.
“Güçlenerek sanatıma devam ettim,umutsuzluğa kapılmadım, küskünlük hiç olmadı bende ve mücadele ettim. Hep bir umut vardı içimde, bu heykeli ille de tekrar yerine koyacağım diye..”
Aksoy, parçala ayrılıp numaralandırılarak, belediyeye ait depo olarak geçen bir tarlaya bırakılan İnsanlık Anıtı’nı tekrar Üçler Tepesi’ne dikmek istiyor. Ama yeniden yaparak değil, hırpalanmış hâliyle; o baskının, yıkımın şahidi bir heykel olarak…
‘Açılışa Cumhurbaşkanı gelsin’
AYM kararından sonra heykelin tekrar yerine koyulmasının önünde bir engel olmaması gerektiğini düşünen Aksoy, AKP’li meclis üyelerinin kesinlikle bir zorluk çıkaracaklarından emin olsa da, şunları söylüyor:
“Cumhurbaşkanı gelip kendisi yapsın heykelin açılışını, hem kendisiyle barışır, hem hatasından döner. Bizim kültürümüzde büyüklük, hatanı kabul etmek ve o hatadan dönmektir. Türkiye’yi kültür sanat alanında Talibanlaştırmak bir hata.” Heykeltraş Mehmet Aksoy, anıtına “ucube” dediği gerekçesiyle Erdoğan hakkında tazminat davası açmış, mahkeme 2015’te Erdoğan’ı 10 bin TL manevi tazminat ödemeye mahkûm etmişti. Aksoy, “Bu kararla, ‘ucube’ İnsanlık Anıtı’nı doğurdu” dediği AYM kararı sonrası, bir tazminat davası daha açmaya hazırlanıyor.