'ABD ve AB etkili oldu'

Emekli diplomatlar Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün bugün gerçekleştireceği Ermenistan ziyaretini değerlendirdi.

CHP Genel Başkan Yardımcısı Onur Öymen: Bir devlet yıllardır sürdürdüğü politikasında köklü değişiklik yapıyorsa, çok büyük bir gelişme olmalı. Ermenistan’ın Azeri topraklarını boşaltmasını mı istiyorsunuz ya da soykırım faaliyetlerini sonlandırmalarını mı istiyorsunuz ve Ermeniler bundan vaz mı geçiyorlar? Ermenistan’ın temel belgesindeki ifadeleri değiştirecekler mi? Ya da diplomatlarımızı öldürüp Ermenistan’a kaçanları yargılayacaklar mı? Hayır... Peki neden gidiyorsunuz? Çünkü bazı büyük devletler bunu telkin ediyor. Gidin ilişkileri normalleştirin, sınır kapısını ve büyükelçiliklerinizi açın diyorlar. İleride cumhurbaşkanının ziyaret ettiği bir ülkeye nasıl büyükelçilik açmam, sınır kapısı açmam dersiniz? Bunlar tabii ki ABD’nin yeni bir stratejisi de olabilir. Ermenistan’ın Türkiye üzerinden Batı’ya açılması politikası olabilir. Başka devletlerin politikası uğruna siz bu kadar yıldır savunduğunuz politikadan vazgeçemezsiniz. Azerilerin düştüğü duruma bakın. Kendisine en yakın ülkenin cumhurbaşkanı, ülkesini işgal etmiş bir devleti ziyaret ediyor. Açıkça söylemek gerekirse, bu ziyaretin bir beklentisi yok.

ASAM Başkanı Faruk Loğoğlu: Ermenistan çok ağır ve kapsamlı bir şekilde uzun süredir Moskova’nın etkisi altındadır. Rusya’ya bu kadar bağımlı olması, Türkiye ve ABD tarafından tabii ki istenmez. Eğer bu ziyaret Türkiye-Ermenistan ilişkileri bağlamında bir sonuç doğuracaksa, eğer Dağlık Karabağ konusu ile ilgili yeni bir kapı açacaksa, bu Ermenistan’ın Moskova’ya bağımlılığını azaltır ki, her ülkenin kendi ayakları üzerinde durması açısından olumludur. Bu ziyaret ne Ermenistan’ın Türkiye politikalarında ne de Türkiye’nin Ermenistan politikalarında değişiklik olduğu anlamına gelmiyor.

Emekli Büyükelçi Turhan Fırat: ABD, Türkiye-Ermenistan ilişkilerinin olumlu gelişmesini istiyor. Diğer taraftan Rusya’nın Ermenistan ile çok yakın ilişkileri var. Ermenistan’da koruyucu kuvvet bulunduruyorlar. Genel anlamda bunları göze alınca, ABD’nin Güney Kafkasya’da etkili olmak istediği aşikâr. Gürcistan’daki olayların ardından bu isteminin daha da fazlalaştığı ise hepimizin malumu. Ziyaretin Türkiye’ye etkilerine gelince, Ermenistan’da da Türkiye kadar siyasi irade varsa bu genel anlamıyla olumlu gelişmelere yol açabilir. Ermenistan hiçbir şey vermeden puan kazanacağı şeyleri istiyorsa, tek tarafının devamlı taviz vermesi sonucu görüşmeler bir şekilde takılır kalır.

Emekli Büyükelçi İnal Batu: Gül’ün ziyaret için tek etkeni olmadığını biliyoruz. Ziyaret için ABD ve AB’nin telkinleri mutlaka var. Bunun önemli nedeni tabii Ermeni lobisi. Ayrıca bu lobilerin etkin olduğu AB ülkelerine de ciddi yarar sağlar ziyaret. Bir diğer etken ise bizim, Gürcistan-Rusya çatışmasından sonra, hiç olmayacak ve ciddiye alınmayan projemiz, Kafkasya İşbirilği ve İstikrar Platformu... Bu projenin gereği de Ermenistan’ı dışlamamak. Ziyaret sonrasına bakıldığında ise bazı bedellerin ödenebileceği görülüyor. En vahim bedel Türkiye-Azerbaycan ilişkilerinde bir soğuma ve bozulmadır.