ABD-Kuzey Kore zirvesi için neden Vietnam seçildi?
ABD ile Kuzey Kore arasındaki ikinci zirve Şubat ayı sonunda Vietnam'da yapılacak. Vietnam Savaşı'ndan 44 yıl sonra bu ülke hem ABD hem de Kuzey Kore ile köprüleri olan "tarafsız bir ev sahibi" halinde nasıl geldi?
BBC TürkçeGetty Images
Kim Jong-un ve Donald Trump 27-28 Şubat tarihlerinde ikinci kez bir araya gelecek.
Güneydoğu Asya'da Kapitalizm ile Komünizm arasındaki kanlı savaşa ABD'nin müdahil olması 1965'in Mart ayında ilk Amerikan birliklerinin Vietnam'ın güneyindeki Danang kentine inmesiyle başladı.
Bu olaydan yaklaşık 54 yıl sonra aynı kent bu kez Vietnam'ın eski düşmanı ABD ile Soğuk Savaş dönemi müttefiki Kuzey Kore arasındaki görüşmeye de ev sahipliği edebilir.
ABD başkanı Donald Trump, Kuzey Kore lideri Kim Jon-un ile ikinci görüşmesinin Vietnam'da 27-28 Şubat tarihleri arasında gerçekleşeceğini teyit etti.
Görüşme için Danang veya Hanoi kentleri düşünülüyor.
Neden Vietnam?
Komünist Parti'nin yönettiği ama kapitalist bir ekonomiye sahip olan Vietnam hem Washington hem de Pyongyang tarafından dost ülke olarak görülüyor.
Avustralya New South Wales Üniversitesi'nde Vietnam uzmanı Carl Thayer "nötr ev sahibi" olarak bu ülkenin hem ABD hem de Kuzey Kore'nin kriterlerine uygun olduğunu söylüyor.
BBC'nin Vietnamca servisine konuşan Thayer, Vietnam'ın ikinci Trump-Kim zirvesi için düşünülmesinin sadece sembolik anlamı olmadığını, "Vietnam'ın zirve için yüksek güvenlikli bir ortam sağladığını ve tüm tarafların onu nötr bir ev sahibi olarak gördüğünü" söylüyor.
Vietnam Asya'nın en hızlı büyüyen ülkelerinden biri
Kim neden Vietnam'ı seçti?
Kuzey Kore Başkanı Kim açısından Vietnam, Çin üzerinden güvenli bir uçuş mesafesinde ve iyi ilişkilere sahip olduğu az sayıda ülkeden biri.
Profesör Thayer, Kim'in ilk Vietnam ziyaretini "Kuzey Kore'nin dışlanmış olmadığını kanıtlayan" bir fırsat olarak gördüğünü belirtiyor. Bu ziyaret Vietnam'ın kalkınma modelini incelemiş olan Kuzey Kore lideri için ülkedeki dönüşümü yerinde görme olanağı sunacak.
"Vietnam'ın ABD'ye karşı savaş tarihi ve ABD ile diplomatik ilişkilerin normalleşmesi, serbest ticaret anlaşmalarının müzakere edilmesi, vb. Kuzey Kore rejiminin ilgi alanına giriyor" diyor Thayer.
Kim Jong-un ile Çin devlet Başkanı Xi Jinping Ocak 2019'da Pekin'de görüştü. Kim Jong-un Vietnam ve Çin'i müttefik olarak görüyor.
Trump neden Vietnam'ı seçti?
Kuzey Kore liderinin Vietnam'ın ekonomik başarısından ilham alması, Washington'un yararına olabilir.
Vietnam, "sosyalist yönelimli piyasa ekonomisi" yaratmak amacıyla 1986'da Doi Moi adıyla bilinen ekonomik reformları başlattı.
Bu tarihten itibaren Vietnam, Asya'da en hızlı ekonomik büyüme gösteren ülkelerden biri oldu.
Geçen yıl Vietnam'a yaptığı ziyaret sırasında ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Kim'in de "anı yakalaması" halinde Kuzey Kore'de benzer bir "mucize" gerçekleştirebileceğini söylemişti.
Trump'ın ise Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) zirvesi için 2017'de Vietnam'a gitmiş olduğunu belirten Thayer, ABD başkanının burayı "rahat bir bölge" olarak gördüğünü söylüyor.
Kim de Trump da Vietnam'ı dost ülke olarak görüyor.
"ABD, Vietnam'ın kitle imha silahlarının sınırlanması konusundaki uzun dönemli desteğinin ve Kuzey Kore'ye karşı Birleşmiş Milletler yaptırımlarının uygulanmasına dair desteğinin farkında" diyor.
Bu tarihi zirve, Vietnam'ın diplomatik potansiyelini ve yabancı yatırımcı çekme arzusunu sergilemek istediği bir dönemde yapılıyor.
Vietnam'ın ev sahipliğini Güney Kore de olumlu karşılıyor.
Başkanlık bürosu sözcüsü Kim Eui-kyeom, Yonhap haber ajansına yaptığı açıklamada, "Vietnam bir zamanlar ABD'ye karşı kılıç ve silah kuşanmıştı, ama artık dostlar" dedi.
"Vietnam'ın ABD ve Kuzey Kore'nin yeni bir tarihi an yaratması için iyi bir yer olmasını umuyoruz."