ABD düşman, Azerbaycan dost

ATAUM, 31 Ekim ile 31 Aralık arasında Adana, Ankara, Artvin, Diyarbakır, Erzurum, İstanbul, İzmir, Konya ve Nevşehir'de toplam bin 32 kişiyle yüz yüze mülakat tekniğiyle "Kamuoyu ve Türk Dış Politikası Anketi" yaptı. Sorulara cevap verenlerin yüzde 81.4'ünü üniversite (lisans ve yüksek lisans) mezunları oluşturdu. Ankete katılanların yüzde 44.7'sini öğrenciler, yüzde 55.3'ünü ise kamu görevlileri, özel sektör çalışanları, akademisyenler ve diğer meslek grupları oluşturdu.

Öncelikli gündem AB

Ankete göre, katılımcıların yüzde 23.1'i AKP Hükümeti'nin dış politikasını "tamamen başarılı" ve "başarılı" bulurken yüzde 38.3 oranında katılımcı "kısmen başarılı" buluyor.

atılımcıların yüzde 38.6'sı ise AKP'nin dış politikasını "başarısız" ve "tamamen başarısız" olarak değerlendirdi.

Ankete katılanların yüzde 28'i AB ile ilişileri dış politikada öncelikli gündem maddesi olarak görürken katılımcıların yüzde 27.7'si terörizmle mücadele konusunu, yüzde 15.8'i Ermenistan ile ilişkileri, yüzde 9.9'u ABD ile ilişkileri, yüzde 7'si de İslam ülkeleri ile ilişkileri öncelikli gündem maddesi olarak belirtti.

ABD düşman, Azerbaycan dost

Ankete göre, katılımcıların yaklaşık yüzde 30'u Azerbaycan'ı "dost ülke" olarak görürken Türkiye'nin dostu olmadığını düşünenlerin, yüzde 16.7'lik oranla ikinci sırada yer alması dikkat çekti. KKTC'nin "dost ülke" olduğunu düşünenlerin oranı ise yüzde 15.7 ile üçüncü sırada yer aldı.

Ankete katılanlar, "düşman ülke" sıralamasında ABD'yi yüzde 37.5 ile ilk sıraya koyarken katılımcıların yüzde 10.9'u Ermenistan'ı, yüzde 10.6'sı İsrail'i, yüzde 6.1'i Yunanistan'ı, yüzde 5.1'i de Fransa'yı "düşman ülke" olarak gördüklerini kaydetti. Katılımcıların yüzde 10.4'ü ise Türkiye'nin düşmanı olmadığı yönünde görüş belirtti.

"ABD güvenilmez, sömürgeci ülke"

Ankete katılanlara ABD'yi nasıl tanımladıkları sorulduğunda ise katılımcıların yüzde 27.4'ü ABD'yi "güvenilmez ülke" olarak tanımladı. ABD'yi "sömürgeci ülke" olarak nitelendirenlerin oranı yüzde 26.5, "stratejik ortak" olarak değerlendirenlerin oranı yüzde 25.5, "askeri müttefik" olarak tanımlayanların oranı 8.1 oldu. ABD'yi "düşman ülke" olarak tanımlayanların oranı yüzde 4.7 olarak gerçekleşirken ABD'yi "ebedi dost" olarak görenlerin oranı ise yüzde 2'de kaldı.

Katılımcılar, "Türkiye ile ABD arasındaki en önemli üç sorun nedir?" sorusuna ise yaklaşık yüzde 28 oranında "Terörle mücadele", yüzde 20 oranında "İncirlik üssünün kullanımı, yüzde 16.18 oranında "Irak'ın geleceği", yüzde 11.43 oranında "Ermeni iddiaları", yüzde 10 oranında da "ABD-İran ilişkileri" yanıtını verdi.

AB üyeliğine destek oranı yüzde 55

Ankete göre, katılımcıların yüzde 28.9'u Türkiye'nin "Avrupa ülkesi" olduğunu belirtirken, yüzde 22.6'sı Türkiye'yi "Türk Cumhuriyetlerinden biri" olarak tanımlıyor. Türkiye'nin "İslam ülkesi" olduğunu düşünenlerin oranı yüzde 15.5 olurken katılımcıların yüzde 11.4'ü Türkiye'yi "Orta Doğu ülkesi", yüzde 8.7'si "Akdeniz ülkesi", yüzde 8.6'sı ise "Asya ülkesi" olarak tanımlıyor.

Ankete katılanların yüzde 55.3'ü "Türkiye'nin AB'ye üye olmasını istiyor musunuz?" sorusuna "kesinlikle evet" ve "evet" yanıtını verirken yüzde 25.2'si ise "hayır" ve "kesinlikle hayır" yanıtını verdi. "Fark etmez" şeklinde görüş bildirenlerin oranı ise yüzde 16.1 olarak gerçekleşirken yüzde 3.4 oranındaki katılımcı ise "fikrim yok" yanıtını verdi.

Katılımcıların yüzde 32.8'i AB'ye tam üyeliğin "hiçbir zaman" gerçekleşmeyeceği yönünde görüş belirtirken yüzde 20.5'i olası bir üyeliği "5-10 yıl sonra", yüzde 17.1'i "11-15 yıl sonra", yüzde 9.5'i "16-20 yıl sonra", yüzde 15.2'si "20 yıldan fazla" bir sürede gerçekleşeceğini düşündüğünü belirtti. Türkiye'nin 5 yıldan az bir sürede AB'ye tam üye olacağını düşünenlerin oranı ise yüzde 4.8'de kaldı.

Katılımcıların yaklaşık yüzde 84'ü de AB'nin Türkiye'ye karşı güvenilir ve samimi davranmadığı yönünde görüş belirtti. "Türkiye AB ilişkilerinde en büyük sorun nedir?" sorusuna ise katılımcıların yüzde 32.4'ü "din ve kimlik farklılığı", yüzde 15.8'i "Kıbrıs", yüzde 14.4'ü de "Türkiye'nin ekonomik sorunları" yanıtını verdi.

Ermenistan protokolüne 'şartlı evet'

"Türkiye, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'ni tanımalı mı?" sorusuna katılımcılar "şartlı evet" yanıtı verdi. Katılımcıların yüzde 40.7'si "Evet, Kıbrıs sorunu çözülürse" yanıtını verirken yüzde 14.6'sı "Evet, AB üyeliği karşılığında" görüşünü belirtti. Soruya "Hayır, asla" yanıtını verenlerin oranı yüzde 30.9, "fikrim yok" diyenlerin oranı ise yüzde 13.8 olarak gerçekleşti.

"TBMM Ermenistan sınır kapısının açılması ile ilgili protokolü onaylamalı mı?" sorusuna da anketten genel olarak "şartlı evet" yanıtı çıktı. Katılımcıların yüzde 35'i "Evet, Ermenistan Azerbaycan topraklarından çekilirse onaylamalı" derken, yüzde 28.6'sı da "Evet, Ermeniler soykırım iddialarından vazgeçerse onaylamalı" yanıtını verdi. Yüzde 6.1'i oranında katılımcı protokolün derhal koşulsuz olarak onaylanması gerektiği yönünde görüş bildirirken soruya "hayır, asla onaylamamalı" diyenlerin oranı ise yüzde 27.5 oldu.

Bağımsız Kürt devletine 'Hayır'

Ankete katılanların yüzde 69.1'i Irak'ta bağımsız bir Kürt devletinin kurulmasına karşı çıktı. Irak'ta Kürt devletine "evet" diyenlerin oranı yüzde 14.5, "kesinlikle evet" diyenlerin oranı ise yüzde 4.7 oldu.

Arap-İsrail sorununda Türkiye'nin nasıl bir rol oynaması gerektiği yönündeki soruya katılımcıların yüzde 42.2'si "Aktif arabuluculuk rolü üstlenmelidir" yanıtını verirken, yüzde 33.5'i Türkiye'nin tarafsız olması gerektiğini kaydetti. "Arap politikasına destek olmalıdır" diyenlerin oranı yüzde 9.7, "İsrail politikasına destek olmalıdır" diyenlerin oranı ise yüzde 2.7 oldu.