AB ile yeni eksen Kıbrıs

Avrupa Birliği ile müzakereler fiilen yürütülemezken, Kıbrıs müzakereleri üzerinden Türkiye-AB ilişkilerine yeni formüllerle çözüm aranıyor.

Duygu Güvenç

İsviçre’nin Crans-Montana kentinde Kıbrıs müzakereleri devam ederken, fiilen sürdürülemeyen müzakerelerde Türkiye-AB ilişkileri de yeni bir eksene oturuyor. Türkiye ile AB arasındaki müzakere süreci, hukukun üstünlüğü ilkesinin ihlal edilmesi nedeniyle fiilen ilerlemezken, Brüksel için, “Gümrük Birliği’nin (GB) güncellenmesi, Kıbrıs müzakereleri ve vize serbestisi” arasında yeni bir denklem oluşturdu. Üst düzey bir AB yetkilisi, “Kıbrıs ve GB birbirini pekiştiren bir süreç” derken, Ankara’nın adadaki Türk ve Rum vatandaşlarının eşit haklara sahip olmasına yönelik talebinin de vize serbestisi ile çözüleceğini savundu.

TMK’de değişiklik beklentisi

AB, vize serbestisi konusunda Türkiye’nin Terörle Mücadele Kanunu’nda yapacağı değişiklikleri 1 yıldan uzun süredir beklemeye devam ediyor. Brüksel’in umudu, Ankara’nın önerisini bu defa da 25 Temmuz’da yapılacak üst düzey siyasi diyalog toplantısında sunması. Ancak Ankara, şu ana kadar sunacağını söylediği bu yasal düzenlemelerle ilgili Brüksel’e bilgi vermedi.

Brüksel, devam eden Kıbrıs görüşmelerini de kritik önemde görüyor. AB yetkilisi, “Kıbrıs’ta bir çözüm olduğunda, Türkiye ile ilgili birçok itiraz noktası ortadan kalkacak. Bu Kıbrıs için de çok önemli çünkü çözüme dair bir işaret geldiğinde, bu GB’ye de yarayacak” yorumunu yaptı ve Türkiye ile katılım müzakereleri nasıl devam ederse etsin GB’nin modernize edilmesi gerektiğini belirtti. Ancak Başbakan Binali Yıldırım ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun adadaki Türkiye vatandaşlarına, adadaki Yunanistan vatandaşlarıyla eşit haklar isteği, Brüksel cephesine göre şöyle sağlanacak: “Malların serbest dolaşımı GB ile seyahat serbestisi de Schengen vize sistemine geçişle.”

Temmuzda yoğun trafik

GB’nin güncellenmesi için Avrupa Birliği Konseyi’nin Komisyon’a vermesi beklenen yetki de Malta dönem başkanlığında sağlanamadı ve Estonya’nın bu ay başlayan dönem başkanlığına kaldı.

Erdoğan’ın Brüksel ziyaretiyle birlikte AB-Türkiye ilişkileri ivme kazanırken 5 Temmuz’da Ulaşımdan Sorumlu AB Komiseri Türkiye’ye gelecek. Onu, 6 Temmuz’da Genişlemeden Sorumlu Komiser Hahn’ın Ankara’ya yapacağı ziyaret takip edecek.

12 Temmuz’da ise Tarımdan Sorumlu Komiser Ankara’da olacak. Ardından da 25 Temmuz’da bakanların katılımıyla üst düzey siyasi diyalog toplantısı yapılacak. Ancak Erdoğan’ın istediği AB ile Türkiye arasındaki zirve için yine tarih yok. AB yetkilisi, böyle bir zirvenin yapılması için somut sonuç alınacak bir mutabakat sağlanması gerektiğine işaret etti. Bunda Ankara’nın Terörle Mücadele Yasası’nda değişiklik yapmaya yanaşmamasının etkili olduğu belirtildi.