6,5 saatlik öldüren ihmal

Rumeli Feneri açıklarında Afgan göçmenleri taşıyan ve batan tekne ile ilgili çok tartışılacak bir iddia ortaya atıldı. Yirmi dört kişinin öldüğü, 13 kişinin hâlâ kayıp olduğu tekne faciasıyla ilgili Sahil Güvenlik Komutanlığı ve Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü’ne yapılan ilk ihbarın gece 01.40 olduğu, iki kurumun kurtarma operasyonuna 6.5 saat sonra gittiği, arama kurtarma faaliyetlerinde büyük ihmallerin yaşandığı öne sürüldü. Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü ve Sahil Güvenlik Komutanlığı yetkilileri iddialarla ilgili “susmayı” tercih etti.

Kırk üç kişinin bindirildiği ve 6 kişinin sağ kurtulduğu faciada, kayıp 13 kişiyi arama çalışmaları dün sabahın ilk ışıklarından itibaren sürdü. Sivil savunma, AFAD ve jandarma ekiplerinin yanı sıra çok sayıda özel arama kurtarma ekibi de çalışmalara katıldı. Aramalar sırasında, bir arama kurtarma uzmanı, buldukları can yeleklerinden büyük bir kısmının bağlama ipleri olmadığı için kullanılamaz durumda olduğunu, kullananların da çocuklar olması nedeniyle denize batmış olabileceklerini söyledi. Göçmenleri ölüme götüren tekne de denizden çıkarıldı, incelemeye alındı. İstanbul Valisi Vasip Şahin ve İstanbul Emniyet Müdürü Selami Altınok batan teknenin bulunduğu askeri tesise gelerek yetkililerden bilgi aldı. İstanbul 911 Arama Kurtarma ve Araştırma Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Oksal Erev, büyük ihtimalle kayıp kişilerin hâlâ deniz yüzeyinde olduğunu belirterek “Bu nedenle kara taramalarından daha fazla bu bölgede arama yapmak gerekir. Burada sonarla arama yapmak gerekir çünkü 50 metreden daha derin yerler var” dedi.

İhmaller zinciri

Deniz Haber Ajansı ise Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Ana Arama Kurtarma Koordinasyon Merkezi kayıtlarına ulaştığını belirterek kurtarma operasyonunda Sahil Güvenlik Komutanlığı ile Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü’nde ihmaller zinciri yaşandığını öne sürdü. İddialara göre, ilk ihbar 01.40’ta geldi. Saat 01.55’te Ana Arama Koordinasyon Merkezi’nin Türk radyo kanalıyla ilk duyuruyu yapılarak Sahil Güvenlik Komutanlığı’na ait SGK-74 botunu bölgeye gönderilmesi için talimat verildi. Dört dakika sonra ise Sahil Güvenlik Komutanlığı’nı arayan bir kişi “Bir akrabam Riva açıklarında batmakta olan göçmen teknesinde yaşam mücadelesi veriyor. Lütfen yardımcı olun” dedi. Bunun üzerine Sahil Güvenlik Komutanlığı Koordinasyonu’nda bölgede seyir halinde bulunan “MORATA” isimli gemi kaza bölgesine yönlendirildi. Saatler 02.45’i gösterdiğinde Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü’ne ait “KIYEM-3” isimli acil müdahale botu bölgeye intikal etti. Kurtarma botu makine arızası yaptı, arıza giderildi ve 03.00’te kaza bölgesine doğru seyre yeniden geçti. Saat 03.30’da ise SGK-74 botu ile KIYEM-3 acil müdahale botu, hava şartlarının uygun olmamasını gerekçe göstererek arama-tarama ve kurtarma faaliyeti yapamadıklarını belirtmesiyle geri döndü. Saat 05.31’de ise KIYEM-3 acil müdahale botu, “Yapılan ihbar ile ilgili hiçbir bulguya ulaşılamamıştır” raporunu vererek, Rumeli Feneri Tahlisiye İstasyonu’na geri döndü. Bu kez saatler 07.55’i gösterdiğinde ise balıkçı olduğunu söyleyen bir kişi Sahil Güvenlik Komutanlığı 158 ihbar hattını arayarak, “Denizde cesetler yüzüyor” ihbarında bulundu.

Uzmanlar: İhmal büyük

Bunun üzerine saat 08.15’te KIYEM-3 acil müdahale botu, ihbar edilen bölgeye yönlendirildi. Denizcilik uzmanları, Sahil Güvenlik Komutanlığı’nın bu faciada büyük ihmali olduğunu belirterek “İlk ihbarın geldiği saatlerde Sahil Güvenlik Komutanlığı sorumluluğunun bilincinde davranarak tüm unsurlarını bölgeye intikal ettirseydi bu kadar büyük bir facia olmazdı” dedi.

Net yanıtlar alamadık

Konu ile ilgili telefonla ulaşmaya çalıştığımız Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü ve Sahil Güvenlik Komutanlığı yetkilileri, akşam saatlerine dek bir açıklama yapmadı. Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü yetkilileri, söz konusu iddialarla ilgili resmi bir açıklamayı olayın olduğu gün yaptıklarını, ihmallerin söz konusu olmadığını, gerekli detaylı açıklamaları daha sonra yapacaklarını belirtti. Sahil Güvenlik Komutanlığı yetkilileri ise bu konu ile ilgili açıklama yapma yetkisinin İçişleri Bakanlığı’nda olduğunu söyledi. Ancak bakanlık yetkililerinden de gazetemize dönüş yapılmadı.

Tekne sahibi gözaltında

ÖDP üyesi bir grup ise Rumeli Feneri’ne gelerek kazayı protesto etti. Grup, “Kaza değil cinayet, katilleri biliyoruz” dedi. Facianın ardından gözaltına alınan tekne sahibi ilk ifadesinde“Ben tekneyi satmıştım” dediği öğrenildi. Facianın arkasındaki insan tacirinin Afganistan uyruklu A.Ş. olduğu, eylül ayında “insan kaçakçılığı” operasyonunda gözaltına alındığı ve yurtdışına çıkış yasağı konularak bırakıldığı, yakalanması için çalışmalar başlatıldığı kaydedildi. Kazanın ardından tekneye bir kosterin çarpmış olabileceği ya da kaptanın tekneyi kendi batırıp kendisi bir başka tekneyle olay yerinden uzaklaşmış olabileceği de iddia edildi.