566 dolar fakirleştik

Türkiye 2019’da yüzde 0.9 büyüdü. 2013’ten bu yana sürekli düşen kişi başına milli gelir ise geçen yıl 566 dolar daha azalarak 9 bin 127 dolara indi.Türkiye ekonomisi, 2019’un tümünde, özellikle krediyle artan iç tüketimin son çeyrekte (ekim, kasım ve aralık) verdiği destekle reel olarak yüzde 0.9 büyüdü. Son çeyrekteki reel büyüme yüzde 6 oldu. Bunda stok birikimi de etkili. TÜİK’in dün yayımladığı “Dönemsel Gayri Safi Yurtiçi Hasıla, IV. Çeyrek: Ekim - Aralık, 2019” raporuna göre, Türkiye’nin gayri safi yurtiçi hasılası (GSYH), 2018 yılına kıyasla TL bazında 3.7 trilyon liradan 4.3 trilyon liraya çıkarken, dolar bazında 789 milyar dolardan 753.7 milyar dolara indi. Buna paralel olarak kişi başına GSYH 9 bin 693 dolardan 9 bin 127 dolara düştü.

YATIRIMLAR GERİLEDİ

GSYH’ye harcamalar açısından bakınca, yerleşik hanehalkının reel harcamaları yıllık yüzde 0.7, devletin nihai harcamaları yüzde 4.4 arttı. Son çeyrekte ise harcamalar hanehalkında yüzde 6.8, devlette yüzde 2.7 yükseldi. Ancak, büyük kısmı özel sektör kaynaklı yatırım harcamalarındaki (gayri safi sabit sermaye oluşumu) düşüş, 2018’den (yüzde -0.6) sonra 2019’da da devam etti. Geçen yıl reel düşüş yıllıkta yüzde 12.4, son çeyrekte yüzde 0.6 oldu. 2019’daki GSYH’ye iktisadi faaliyet kolları açısından bakınca, yıllıktaki en dikkat çekici reel artışın yüzde 7.4 ile finansal faaliyetlerinde olduğu görülüyor.

Bu alanda son çeyrekteki artış da yüzde 24.2. Bu durum, borçla (kredi) büyüme eleştirileri de teyit ediyor. Yıllık reel büyüme tarımda yüzde 3.3 olurken, genel sanayide yüzde 0.2, imalat sanayiinde yüzde 0.1’de kaldı. İnşaat ise yüzde 8.6 küçüldü.