‘500 büyük’ istihdama değil kâra çalıştı

Fortune 500 Türkiye listesinde bulunan şirketlerin net satışları 2017 yılında bir önceki yıla göre yüzde 29.42 oranında artarak 1 trilyon 204 milyar 771 milyon liraya yükseldi. Şirketlerin son iki yılda olduğu gibi 2017’de de esas faaliyetlerine ağırlık verdikleri görülüyor. Esas faaliyet kârları yüzde 34 artarak 95.5 milyar liraya yükseldi. Fortune 500 şirketlerinin finansman giderlerindeki artış ise dikkat çekti. 2016’da yüzde 10.43 artışla iyileşme gösteren finansman giderlerinin 2017’de 22.53 artışla 61. 6 milyar liraya yükseldi. Sektörel bazda bakıldığında yüzde 42.84 oranıyla en fazla hizmet sektöründe finansman gideri artışı yaşandı. Bu yıl 11’incisi gerçekleştirilen finansal kurumlar ve holding dışındaki tüm sektörleri kapsayan Fortune 500 Türkiye araştırmasının ilk sırasında 53.9 milyar liralık net satış geliriyle Türkiye Petrol Rafinerileri AŞ (TÜPRAŞ) yer aldı. Listenin ikinci sırasında 41.1 milyar lira net satışla Enerji Piyasaları İşletme AŞ ile üçüncü sırasında 40.8 milyar lira net satışla Petrol Ofisi’nin geçen yılki sıralamadaki yerlerini korudukları görülüyor.

İnşaat düşüşte

Listedeki şirketlerin net kârları 2016’ya göre yüzde 52.28 artarak 64 milyar 792 milyon liraya yükseldi. Geçen yıllarda kur ve faizdeki yükselişle bozulan bilanço yapılarını esas faaliyet dışı gelirle telafi etmeye çalışan şirketlerin 2015 ve 2016’da olduğu gibi 2017’de de esas faaliyetlerine yöneldikleri görülüyor. Üretim şirketlerinin net satışları yüzde 33.70 artarak 513.6 milyar liraya çıkarken bu alanda istihdamda yüzde 6.6 ’lık düşüş yaşandı. Fortune 500 şirketlerinin toplam çalışan sayısı yüzde 2.5 artışla 1 milyon 144 bin 945’e çıktı. İnşaat sektörlerinde istihdam düşüşü yüzde 29.74’ü buldu.

BİR WALMART ETMİYOR

Merkez Bankası 2017 ortalama dolar kuru 3.64 liradan baz alarak yapılan hesaplamaya göre, Fortune 500 Türkiye’nin toplam satışları 330.3 milyar doları buluyor. Buna göre, Fortune 500 Türkiye şirketlerinin tamamı Fortune 500 ABD sıralamasına ikinci sıradan girebiliyor. ABD listesinin ilk sırasında bulunan Walmart’ın net satışları 500.3 milyar doları aşıyor. Bu rakamlara göre, Türkiye’nin en büyük 500 şirketinin net satışlarının toplamı Walmart’ın yüzde 66’sı yapıyor. Fortune 500 listesinde yer alan 376 şirket ihracat yaparken, 124 şirketin satışlarının tamamını yurtiçinden elde ettiğini görülüyor. Listeye bu yıl 93 yeni şirket girdi. 328.1 milyar lira net satış gelirine sahip Fortune 500 Türkiye’nin ilk 10 şirketinin sektörel ağırlığı geçmiş yıllarda olduğu gibi geleneği bozmayarak petrol ve enerji şirketlerinden oluştu. Listede yer alan şirketlerin 78’i zarar açıkladığı görülüyor. 225 şirketin satış geliri 1 milyar lira sınırını aştı.