5 soruda Gezi Davası: Sanıklar kim, neyle suçlanıyorlar?

BBC

Osman Kavala

Gezi Parkı protestoları davası bugün Silivri'de başlıyor. İş insanı Osman Kavala, ilk duruşmasına tutukluluğunun 600'ncü gününde katılacak. İkisi tutuklu 16 sanık hakkında ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası isteniyor. Duruşma yarın da sürecek.

Davayla ilgili ayrıntıları 5 soruda derledik:

Gezi Parkı davasında sanıklar kimler?

2013 yılındaki Gezi Parkı protestolarıyla ilgili olarak soruşturma açılmıştı. İstanbul Cumhuriyet Savcısı Ali Kahveci, soruşturma sonucu halen tutuklu bulunan Osman Kavala ve Yiğit Aksakoğlu dahil 16 kişi hakkında iddianame hazırlandı. 657 sayfalık iddianame 4 Mart 2019'da İstanbul 30. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildi.

Sanıklardan Anadolu Kültür A.Ş Yönetim Kurulu Başkanı Osman Kavala yaklaşık 20 aydır, Bernard van Leer Vakfı Türkiye Temsilcisi Yiğit Aksakoğlu ise 7 aya yakın bir süredir tutuklu.

Davanın diğer sanıkları ise şöyle:

• Ayşe Mücella Yapıcı (Mimar)
• Ayşe Pınar Alabora (Oyuncu)
• Can Dündar (Gazeteci-yazar)
• Çiğdem Mater Utku (Sinemacı ve gazeteci)
• Gökçe Yılmaz (Açık Toplum Vakfı Türkiye Temsilcisi)
• Handan Meltem Arıkan (Yazar)
• Hanzade Hikmet Germiyanoğlu (Sivil Toplum Geliştirme Merkezi Koordinatörü)
• İnanç Ekmekçi
• Ali Hakan Altınay (Anadolu Kültür A.Ş Yönetim Kurulu Üyesi)
• Memet Ali Alabora (Oyuncu)
• Mine Özerden (Sinemacı, yönetmen yardımcısı ve reklamcı)
• Şerafettin Can Atalay (Avukat)
• Tayfun Kahraman (Eski TMMOB Şehir Plancıları Odası İstanbul Şube Yönetim Kurulu Başkanı ve Yönetim Kurulu Üyesi akademisyen)
• Yiğit Ali Ekmekçi (Anadolu Kültür A.Ş Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Terakki Vakfı Okulları Yönetim Kurulu Üyesi)

Yurt dışındaki sanıklardan Ayşe Pınar Alabora, Can Dündar, Memet Ali Alabora, Gökçe Yılmaz Handan, Meltem Arıkan, Hanzade Hikmet Germiyanoğlu hakkında yakalama kararı bulunuyor.

Sanıklara yöneltilen suçlamalar neler?

İddianamede Gezi Parkı protestoları "bir darbe kalkışması" olarak tanımlıyor. 16 sanık temelde, "protestoları örgütlemek ve finanse etmekle" suçlanıyor.

Sanıklara yöneltilen suçlamalardan bazıları şöyle:

• "Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini ortadan kaldırmaya veya görevini yapmasını engellemeye teşebbüs etme"
• "Mala zarar verme"
• "Nitelikli mala zarar verme"
• "Tehlikeli maddelerin izinsiz olarak bulundurulması veya el değiştirmesi"
• "İbadethanelere ve mezarlıklara zarar verme"
• "Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Aletler Hakkında Kanun'a muhalefet"
• "Nitelikli yağma"
• "Nitelikli yaralama"
• "Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu'na muhalefet"

AFP

Gezi protestoları

Sanıklar hakkında hangi cezalar isteniyor?

Davada 16 sanığın 606 yıldan 2 bin 970 yıla kadar hapisleri isteniyor.

Sanıklar için istenen toplam ceza 47 bin 520 yıl.

Davada müştekiler (şikayetçiler) kimler?

İddianamede 746 müşteki yer alıyor.

Müştekilerin başında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve 61. hükümetin bakanları var.

61. hükümetin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'dı.

Dönemin Başbakan Yardımcıları Bülent Arınç, Ali Babacan, Beşir Atalay, Bekir Bozdağ ve Emrullah İşler; dönemin Ulaştırma, Denizclik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım, dönemin İçişleri Bakanı Muammer Güler ve dönemin Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu da müştekiler arasında.

Sivil toplum kuruluşları dava için ne diyor?

Uluslararası bazı sivil toplum kuruluşları gelen hafta, Gezi Parkı davası nedeniyle geçen hafta ortak bir bildiri yayımladı.

Bildiride öncelikle tutuklu Osman Kavala ve Yiğit Aksakoğlu'nun derhal serbest bırakılması istendi.

Kavala ve Aksakoğlu'nun "tutukluluklarının tamamen temelsiz olduğu ve öne çekilmiş bir ceza niteliği taşıdığı" vurgulandı.

Bildiriye yayımlanlar arasında Amnesty International (Uluslararası Af Örgütü), Uluslararası Yazarlar Derneği (PEN) Almanya Merkezi, Sınır Tanımayan Gazeteciler örgütü ve Türkiye-Almanya Kültür Forumu da bulunuyor.

ReutersGezi protestoları

31 Mayıs 2013'te, İstanbul Taksim'deki Gezi Parkı'na Topçu Kışlası'nı yeniden yapmak için başlayan inşaat çalışmalarını protesto etmek amacıyla düzenlenen gösteriler daha sonra Türkiye'nin birçok noktasına yayılmıştı.

Eylemciler, Gezi Parkı'nı ve Taksim Meydanı'nı 2 haftaya yakın bir süre işgal etmiş, protestolar güvenlik güçlerinin sert müdahalesiyle son bulmuştu.

3 haftaya yakın süren eylemlerde biri polis, 8 kişi yaşamını yitirirken, 10 bine yakın kişi de yaralanmıştı.

Protestolar sonrası onlarca kişi tutuklanmış ancak açılan davaların çoğu beraatla sonuçlanmıştı.