5. Dünya Su Forumu sona erdi
Uluslararası düzeyde suyla ilgili en önemli ve kapsamlı toplantı olan ve İstanbul'da gerçekleştirilen ''5. Dünya Su Forumu''nda sona gelindi. 22 Mart Dünya Su Günü nedeniyle mesaj yayımlayan Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Ban Ki-mun, suyu akıllıca kullanabilmek için her zamankinden daha fazla birlikte çalışma zorunluluğu bulunduğunu belirterek "Geleceğimiz, paha biçilmez su kaynaklarımızı nasıl yöneteceğimize bağlı" dedi.
cumhuriyet.com.trTürkiye ile Dünya Su Konseyi'nin, ''Farklılıkların Suda Yakınlaşması'' temasıyla 16-22 Mart arasında ortak düzenlediği ''5. Dünya Su Forumu'' sona erdi. Forum kapsamında düzenlenen Bakanlar Konferansı sonunda imzalanan ''Bakanlar Bildirisi'' açıklandı.
Bildirinin ayrıntıları
Bildiride, bakanlar, Gündem 21 ve Johannesburg Eylem Planı'ndakiler de dahil olmak üzere, su ve sanitasyon konusunda uluslararası düzeyde kabul edilmiş hedeflere ulaşmada, ulusal hükümetlerin üstlendikleri önceki taahhütlerini bir kere daha teyit ettiklerini, Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Komisyonu'nun kararlarını, su, su kullanımı, sanitasyon ve sağlıkla ilgili çok taraflı anlaşmaları kabul ettiklerini belirttiler.
Bildiride, su güvenliğinin sağlanması ihtiyacını bildiklerini ifade eden bakanlar, bu hedefe varmak için tüm küresel değişikliklere su yönetiminin adaptasyonunu ilerletmek ve her seviyede işbirliğini geliştirmenin hayati olduğu kanısında olduklarını vurguladı.
Bakanlar, dünyanın, nüfus artışı, göç, kentleşme, iklim değişikliği, çölleşme, kuraklık, çevresel bozulma ve arazi kullanımı ile ekonomik ve beslenme değişiklikleri gibi hızlı ve daha önce örneği bulunmayan küresel değişikliklerle karşı karşıya bulunulduğunu hatırlattıkları bildiride, Binyıl Kalkınma Hedeflerine erişmekte ve sosyo-ekonomik kalkınma için uygun seviyedeki su güvenliğine ulaşmakta özellikle Afrika gibi dünyanın çeşitli yerlerine özgü zorlukları bildiklerini ifade etti.
''5. Dünya Su Forumu'' Bakanlar Konferansı'na katılan bakanlar ve heyet başkanları, şu görüşleri paylaştıklarını kaydetti:
''Binyıl Kalkınma Hedefleri gibi uluslararası düzeyde kabul görmüş hedeflere ulaşmak ve güvenli ve temiz suya, sanitasyona erişimi, sağlıklı ve temiz ekosistemler için uygun politikalar ve her seviyede yeterli mali kaynaklar sağlayarak, mümkün olan en kısa sürede iyileştirme çabalarımızı arttıracağız. Sürdürülebilir kalkınma çerçevesinde, su ile ilgili küresel zorlukları çözmeye kararlıyız.
Hızla artan nüfusları ve değişen tüketim kalıplarını dikkate alarak, yeterli gıdanın sürdürülebilir üretimini gerçekleştirmek, özellikle kırsal alanlarda yaşam standartlarını iyileştirmek ve uluslararası kabul görmüş kalkınma hedefleri ve diğer ilgili uluslararası anlaşmalarla tutarlı ve uyumlu olarak yoksulluk ve açlığı ortadan kaldırmak için, uygun şekilde, sulama şebekeleri kurma ve tarımda yağmur suyundan yararlanma da dahil olmak üzere; su talep yönetimini ve tarım için su kullanımının üretkenliğini ve etkinliğini iyileştirmeye, bunların yanı sıra, tarımsal üretkenliği arttırmaya ve suyu korumaya gayret edeceğiz.''
Küresel değişikliklerin su kaynakları, doğal hidrolojik süreçler ve ekosistemler üzerindeki etkileri konusundaki yaklaşımlarını ve tüm sektörlerin yüzey ve yer altı sularında yarattığı kirliliği önlemek için çabalarını güçlendireceklerini ifade eden bakanlar, su sıkıntısı çekilen bölgelerde, deniz suyunun arıtılması ve atık suların yeniden kullanımı için temizlenmesi amacıyla yatırım yapma ve bu yatırımların sürdürülebilir ve finanse edilebilir olması için teknolojik destek ve bilgi sağlama gereksinimini dikkate alacaklarını vurguladı.
Silahlı çatışmalar zamanında su kaynaklarının, su alt yapılarının ve çevrenin korunmasını amaçlayan uluslararası hukuka saygı göstereceklerini ve gerekli olması durumunda, bunu daha da geliştirmek için işbirliği yapacaklarını belirten bakanlar, küresel değişikliklerin olası etkilerini öngörmek ve ortadan kaldırmak için sınır ötesi, ulusal veya bölgesel planlar ve programları geliştirmeye, uygulamaya ve daha da güçlendirmeye kararlı olduklarını kaydetti.
Taşkınlar ve kuraklık da dahil olmak üzere doğal ve insan kaynaklı afetleri önlemek ve karşılık verebilmek için çalışmaya kararlı olduklarını ifade eden bakanlar, su izleme sistemlerini iyileştirmek ve yararlı bilgilerin, komşu ülkeler de dahil olmak üzere, tüm ilgili nüfusların serbest kullanımına açık olmasını sağlamak için çabalayacaklarını belirtti.
92 ülkeden 33 bin kişi
Dünyadaki su sorununu uluslararası gündeme almak, dünya su kalkınma raporunu yayınlamak ve Binyıl Kalkınma Hedefleri'ni gözden geçirmek amacıyla Sütlüce Kongre ve Kültür Merkezi ile Feshane Kültür Merkezi'nde düzenlenen foruma 92 ülkeden 33 bin kişi katıldı.
Değişik ülkelerden 3 prens, 3 cumhurbaşkanı, 5 başbakan, 95 bakan ve bakan yardımcısı, 263 parlamenter, 200 belediye başkanı, 91 şehirden vali yardımcısı ve 155 ülkeden üst düzey yetkili ve delegenin katıldığı forumu, Birleşmiş Milletler dahil su konusunda uzman yaklaşık 5 bin katılımcı kurum, 14 uluslararası örgüt başkanı, bin 268 basın mensubu takip etti.
Dünya Su Konseyi, Devlet Su İşleri, İstanbul Büyükşehir Belediyesi, İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi'nin ev sahipliğinde gerçekleştirilen forumda, politik gündemde suyun önemini vurgulamak, 21. yüzyılda uluslararası su sorunlarının çözümüne katkıda bulunmak, somut çözümler ortaya koymak ve dünya kamuoyunu bu çözümlerin önemini anlatmak ve politik taahhütler üretmek hedeflendi.
Forumun ilkleri
Forum kapsamındaki politik süreç, ilk defa birçok devlet ve hükümet başkanını bir araya getirdi.
Bölgesel yöneticiler politik süreç kapsamında İstanbul Su Mutabakatı'nı hazırlayıp imzaladı. Gündem 21, kadınlar, gençler ve çocuklar, işletme ve sanayi, yerel idareler, bilim ve teknoloji, işçi sendikaları, yerli halk, çiftçi ve sivil toplum örgütleri gibi temel grupların forumun değişik alanlarında temsil edilmesini sağladı.
Çevre dostu forum, çevreye zararlı atık ve emisyonların azaltılma faaliyetlerine öncülük etti. Sanal buluşma alanı ''http://portal.worldwaterforum5.org'' tüm global su ailesini bir araya getirdi.
Etkinlikler
Forum kapsamında, Devlet Başkanları Zirvesi, Parlamenterler Toplantısı, Bakanlar Konferansı, Yerel Yönetimler Süreci, Üst Düzey Üçlü Diyalog Toplantıları yapıldı.
Devlet Başkanları Beyannamesi, Parlamenterler Yardım Masası, Bakanlar Beyannamesi, İstanbul Su Mutabakatı, Gençlik Beyannamesi, Avrupa Parlamentosu Kararları'nın masaya yatırıldığı forumda, İstanbul Su Mutabakatı, şehir su kaynaklarını başarıyla yönettikleri için Avustralya'nın Brisbane, Avusturya'nın Viyana, Fransa'nın Paris, Houdan, Maxevielle ve Strasbourg şehirleri ''Şampiyon Şehir'' ilan edildi.
Ödüller
''5. Dünya Su Forumu''nda, su konusunda toplum bilincinin artmasına katkıda bulunan Anadolu Ajansı Muhabiri Özgür Çoban'a, Aqua Media İnternational'dan Alison Bartle'e, Haber 24'ten Özgür Yılmaz, Zaman gazetesinden Gürhan Savgı ve NTV'nin Yeşil Ekran programına ''Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Su Ödülü'' verildi.
Öte yandan, ''2. Hasan Dünya Su Ödülü'', su kaynaklarının gelişmesine katkıda bulunan Ekonomik ve Sosyal Kalkınma Arap Fonu Başkanı Dr. Abdulatif Yousef Al-Hamad, en iyi kamusal su politikasına verilen ''Meksika Su Ödülü'' Çin'den Guangzhou Province, Meksika'dan Leon Guanajuato ve Peru'dan Lima aldı.
Binyıl Kalkınma Hedefleri ve benzer küresel hedeflerin gerçekleştirilmesine katkıda bulunanlara sunulan ''Kyoto Dünya Su Ödülü'' Watershed Organisation Trust'tan (WOTR) Marcella D'Souza'ya verildi.
''5. Dünya Su Forumu'' İstanbul'dan önce, 2006'da Mexico City, 2003'te Kyoto, 2000 Lahey, 1997'de Marakeş'te düzenlenmişti.