20 yıllık inceleme: Sıkıcı iş bunama riskini artırıyor

100 bin kişiyi yaklaşık 20 yıl boyunca izleyerek şimdiye kadar yapılan en geniş kapsamlı demans (bunama) araştırmasını gerçekleştiren bilim insanları, ‘zorlu görevler ve daha fazla kontrol gerektiren’ işlerde çalışan kişilerde, 'pasif' rollerdeki işleri yapan kişilere kıyasla daha az demans vakası tespit etti. Ayrıca, kendi işlerini ilginç bulanların kanlarında demansla bağlantılı daha düşük protein seviyeleri bulundu.

cumhuriyet.com.tr

Uluslararası bilim insanları tarafından yapılan yeni bir araştırma, zihinsel olarak uyarıcı işlere sahip kişilerin, daha sonraki yıllarda daha düşük demans riskine sahip olduğunu ortaya koydu. Bilim insanları, İngiltere, Avrupa ve ABD'den yapılan yüz binden fazla katılımcıyla yaptığı çalışmalarda, işle ilgili faktörler ile kronik hastalık, sakatlık ve ölüm arasındaki bağlantıları inceledi.

Çalışmanın baş yazarı Prof. Dr. Mika Kivimäki, en son bulguların yetişkinlikte zihinsel uyarımın demansın başlangıcını erteleyebileceği fikrini desteklediğini belirtti. Yapılan araştırma, memurlardan kamu sektörü çalışanlarına ve polislerden ormancılık işçilerine kadar çeşitli meslekleri ele aldı.

Daha önceden bilim insanları, bilişsel stimülasyonun demansın başlangıcını geciktirdiğini keşfetmişlerdi. Ancak, şimdiye kadar yapılan denemeler oldukça küçük örneklem boyutlarına veya kısa vadeli müdahalelere dayanıyordu.

NTV'de yer alan habere göre bilişsel uyarının, beyindeki belirli süreçleri engelleyebilecek bazı proteinlerin daha düşük seviyeleri ile ilişkili olduğu çalışmanın sonucunda görüldü.

17 YIL BOYUNCA GÖZLEM YAPILDI

Çalışmanın başlangıcında, işyerinde bilişsel uyarım ölçüldü ve katılımcıların demans geliştirip geliştirmediklerini görmek için ortalama 17 yıl boyunca gözlem yapıldı.

Araştırmacılar, avukatlık, polislik, doktorluk gibi bilişsel olarak teşvik edici işlerin, iş kontrolü olarak da bilinen zorlu görevler olduğunu, kamu memurluğu, kasiyerlik gibi teşvik edici olmayan mesleklerin ise düşük talep ve iş kontrolü eksikliği olan meslekler olduğunu ifade etti.

Bilim insanları, araştırmada yaş, cinsiyet, eğitim düzeyi ve yaşam tarzı gibi potansiyel olarak etkili faktörleri hesaba kattılar. Yüksek uyaran grubunda demans insidansının 10 bin kişide 4,8 ve düşük uyaran grubunda 7,3 olduğunu bulundu.

3’TE 1 ORANDA DAHA DÜŞÜK

Çalışmayı yürüten kişiler, "100 binden fazla katılımcının incelendiği bu çalışma, bilişsel olarak uyarıcı işlere sahip kişilerin, uyarıcı olmayan işlere sahip olanlara göre yaşlılıkta bunama riskinin üçte bir oranında daha düşük olduğunu gösteriyor" açıklamalarında bulundular.

ZİHİNSEL UYARIM DEMANSIN BAŞLANGICINI ERTELEYEBİLİR

University College London'ın Epidemiyoloji ve Sağlık Bakımı Enstitüsü'nden çalışmanın baş yazarı Prof.Dr.Mika Kivimäki, "Bulgularımız, yetişkinlikte zihinsel uyarının demansın başlangıcını erteleyebileceği hipotezini destekliyor. Yüksek düzeyde zihinsel uyaran yaşayan kişilerde görülen 80 yaşında demans düzeyleri, düşük zihinsel uyaran yaşayanlarda 78,3 yaşında gözlendi. Bu, hastalığın başlangıcındaki ortalama gecikmenin yaklaşık bir buçuk yıl olduğunu gösteriyor, ancak muhtemelen insanlar arasında etkide önemli farklılıklar var” şeklinde konuştu.

BEYİN AKTİF TUTULMALI

İngiltere Alzheimer Derneği’nin araştırma başkanı Dr. Sara Imarisio, "Herkes ne tür bir iş yapacağını seçemez, ancak bunun gibi araştırmalar ister iş ister hobiler yoluyla olsun, beyni aktif tutmaya yardımcı olan faaliyetlerin önemini vurgulamaktadır” dedi.