13 yıllık bir rantın hikayesi: Adım adım talan
Kadıköy’de kamu arazisi üzerinden yürüyen bir rantın hikâyesi bu. Taşyapı ile Kadıköy Belediyesi’ni karşı karşıya getiren 13 yıllık süreç bir Türkiye gerçeği, fotoğrafı gibi...
Hazal OcakSon günlerde Kadıköy, Göztepe’deki bir araziyi konuşuyor. Ünlü inşaat firması Taşyapı’nın patronu Emrullah Turanlı gazetelere röportajlar veriyor; Kadıköy Belediye Başkanı Aykurt Nuhoğlu yanıt veriyor. Bir kamu arazisi üzerinden hem yargıda hem basında büyük bir tartışma kopuyor. İşte adım adım yıl yıl bir rantın hikâyesi:
Göztepe’de 44 bin 783 metrekarelik Meteoroloji Bölge Müdürlüğü arazisi Maliye Hazinesi’nce özelleştirilerek 23 Ağustos 2004’te ihale edildi. Kat karşılığı yapılan ihale, yüzde 40 firmaya yüzde 60’lık bölümü Maliye’ye kalmak üzere Taşyapı tarafından alındı. Söz konusu alanın yeşil alan bir kısmı da imara açıldı. İlk itiraz da bu süreçle başladı.
Kadıköy mühürledi
Kamuya ait yeşil alanın imara açılmasına itiraz eden Kadıköy Belediyesi, imar planlarının iptali için dava açtı. Mahkeme 11 Ocak 2008’de yürütmenin durdurulması kararı verdi. Kadıköy Belediyesi ekipleri de çalışmaların durdurulması yönünde tutanak tutup, inşaatı mühürledi.
Büyükşehir devrede
Taşyapı, mahkemenin durdurma kararına, Kadıköy Belediyesi’nin mührüne rağmen aynı plana bodrum katları da ilave edip plan değişikliğine gitti. Ve bu planı İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi’ne getirdi. İBB Hukuk Müşavirliği “konut bölümü, konut için verilen alan (19 bin 338 metrekare) üzerinden hesaplanacak” şeklinde rapor yazmasına karşın bu proje, İBB Meclisi’nden üstelik inşaat alanları da artırılarak oyçokluğu ile geçti ve askıya çıktı.
Danıştay’a taşınıyor
Kadıköy Belediyesi de konuyu Danıştay’a taşıdı. Dava devam ederken inşaat da devam etti. Ve “Four Winds” adında 47 katlı 4 blok dikildi. Belediye ekipleri tarafından yapılan incelemede bu blokların projesine aykırı yapıldığı da tespit edildi.
Maliye payını da sattı
Taşyapı ile kat karşılığı anlaşma yapan Maliye, inşaat bitince kendisine ait olan yüzde 60’lık kısım için ihale yaptı. Kasım 2013’teki ihalede Taşyapı, Maliye’nin elindeki kısmı da 530 milyon liraya aldı. Ancak Özelleştirme İdaresi Taşyapı’nın kazandığı ihaleyi iptal etti. Ağustos 2014’te yeni bir ihale yapıldı ve bu ihaleyi 577 milyon lirayla Birleşik İnşaat kazandı. Hazine’ye ait gayrimenkullerin satışından yasa gereği Kadıköy Belediyesi’ne aktarılması gereken yasal pay ödenmedi ve ilçe belediyesi bu nedenle bir dava daha açtı. Bu dava halen devam ediyor.
Taşyapı’ya tazminat
Tüm bu sürecin ardından Taşyapı, Kadıköy Belediyesi’ne, projesinin “hukuka aykırı ve keyfi eylemlerle” durdurularak zarara uğratıldığı gerekçesiyle 5 milyon TL maddi, 1 milyon TL manevi tazminat davası açtı. Bilirkişi davadan daha da ilginç bir rapora imza atarak rekor bir zarar belirledi. Bilirkişi, Taşyapı’nın ilginç gerekçelerle “169 milyon 237 bin dolar zarara uğradığını” tespit etti. Bu rakam Kadıköy Belediyesi’nin 2016 bütçesi olan 450 milyon TL’yi de (yaklaşık 150 milyon dolar) aştı. İstanbul Anadolu 6. Asliye Hukuk Mahkemesi, şirketi haklı bularak 101 milyon 859 bin 43 TL maddi tazminat ödenmesine karar verdi.
Haciz tartışması
Tazminat davası kesinleşmeden şirket, Kadıköy Belediyesi’ne ait camilere, parklara ve kültür merkezlerine el konulması için icra işlemi başlattı. Kadıköy Belediye Başkanı Aykurt Nuhoğlu icra işlemine tepki gösterdi. Taşyapı Yönetim Kurulu Başkanı Emrullah Turanlı ise kamu mallarına haciz koydurduğu açıklamalarına tepki göstererek “Belediye adına kayıtlı yerler prosedür gereği hacizli, başkan konuyu saptırıyor” dedi. Belediyesi, bu açıklamaların ardından hacizin hâlâ kaldırılmadığını açıkladı.
Meteoroloji arazisiz kalınca
Arazisi 13 yıl önce satılan Meteoroloji Genel Müdürlüğü geçen hafta Göztepe Özgürlük Parkı’na Otomatik Meteoroloji Gözlem İstasyonu kurulması için Kadıköy Belediyesi’nden yer istedi. Kadıköy Belediyesi, Göztepe Parkı’nın içindeki bir alanı ölçüm istasyonu için tahsis etti. Kadıköy Belediye Meclisi’nde oyçokluğu ile geçen karara AKP’li meclis üyeleri onay vermedi. Belediye tarafından tahsis edilen alan Taşyapı’ya verilen 44 bin metrekarelik Meteoroloji arazisine sadece 300 metre uzaklıkta yer alıyordu. Ortaya çıkan tabloyu Aykurt Nuhoğlu şu sözlerle değerlendirecekti:
“Meteoroloji Müdürlüğü Kadıköy’de 80 yıldır ölçüm yapıyor. Bu ölçümler daha önce Göztepe’de bulunan yani şimdi gökdelenlerin yükseldiği arazide yapılıyordu. Burası satılınca Moda ve Marmara Üniversitesi’nde iki istasyon kurulmuş. Marmara Üniversite’sinde de inşaat başlayınca tekrar yer arayışına girildi. 80 yıl boyunca bir bölgede ölçüm yapılması bilimsel açıdan önemli bir durumdur. Biz de bu önemin farkında olduğumuz için yer tahsis ediyoruz. Bu durum hepimiz için ibretlik bir durumdur. 13 yıl önce kamunun geleceği düşünülmeden satılan bu alana şimdi ihtiyaç var. İyi ki Özgürlük Parkı var da buraya bir ölçüm istasyonu kurabilecekler...”