100 liraya insan kaçırıyorlar

Türkiye’nin, Suriye’den gelen mültecilere son dönemde sık sık kapıları kapatması ve pasaportsuz kişileri almaması, sınırda insan kaçakçılığının başlamasına neden oldu. Suriyesınırındaki kapıların yanı sıra mayınlı araziden ve patikalardan kişileri 60 ile 100 lira arasında geçiren kaçakçılar ortaya çıktı.

Duygu Güvenç / Cumhuriyet

Türkiye’nin, Suriye’den gelen mültecilere yönelik açık kapı politikasına karşın son dönemde sık sık kapıları kapatması ve pasaportsuz kişileri gümrük kapılarından almaması, sınırda insan kaçakçılığının başlamasınaneden oldu. Suriye sınırındaki kapıların yanı sıra mayınlı araziden ve patikalardan kişileri 60 ile 100 lira arasında geçiren kaçakçılar çalışmaya başladı. Mültecilerle Dayanışma Derneği Başkanı Taner Kılıç, sınırdaki kaçakçılık olayına dikkat çekerek “Bu neden değil bir sonuç. Şimdilik ücretler Ege sınırındaki gibi yüksek değil ancak geçişler çok daha fazla. Bir nevi sürümden kazanıyorlar” dedi. Kılıç, kişi başı geçiş ücretlerinin de 60 ile 100 lira arasında değiştiğine işaret ederken “Hem mayın tarlalarından, hem de patikalardan mültecileri kaçakçıların getirdiğini” söyledi. Bunun iki nedeni olduğunu belirten Kılıç, “Türkiye, zaman zaman sınırı kapatıyor. Özellikle çatışmaların arttığı dönemlerde. Elbette kendi sınırını korumak hakkı ama uluslararası yükümlülüklerini de yerine getirmek zorunda. Ayrıca Türkiye, pasaportsuz kişileri sınırdan almıyor. Geçen 3 yılın ardından artık pasaport yenileme olasılığı olmayan insanlar var” diye konuştu. Kapıların sürekli açık olmamasını eleştiren Kılıç, “Sınırda durum her gün değişiyor. Sınır kapıları kimin eline geçtiyse ona göre tavır alınıyor. Sınır kapalıyken geçmek isteyenlerin üzerine ateş açılıyor. Oysa yapılması gereken yasadışı geçmeye çalışanı yakalamak ve ne amaçladığını tespit etmek; bu kişi uyuşturucu, silah taşıyor da olabilir. Ülkeye girişi zorlaştırıp kaçakçıların kucağına atılması doğru değil. Bu kişilere karşı ateş açılması kabul edilemez” dedi. ‘Kapıyı açık tutun’ İnsan Hakları Ortak Platformu Mülteci Hakları Koordinasyonu adına yaptığı açıklamada, açık kapı politikasının gerçekten “açık kapı” şeklinde uygulanması gerektiğine işaret ederek şunları söyledi:

“Türkiye’nin güvenlik gerekçeleri ile Suriye sınırındaki kapıları kapatmasının geri dönülemez sonuçlar doğurabileceğini bir kere daha vurgulamak isteriz. Kendi ülkelerindeki çatışma ortamından kaçarak Türkiye’ye geçmek isteyen Suriyelilerin bu talebinin engellenmesi hukuk devleti standartlarıile bağdaşmamaktadır. Mültecilerin sınırdan geri çevrilmemesi Türkiye’nin uluslararası hukuki yükümlülüklerinin ve geri göndermeme ilkesinin bir gereğidir. Ne yazık ki son dönemde Suriye’deki değişik gruplar arasında artan çatışmalar nedeniyle sınırın belli bölgelerinde kitlesel yığılmalar olduğu haberleri gelmektedir. Halihazırdaki uygulama, başta yaşam hakkı olmak üzere pek çok temel insan hakkının ihlal edilmesi sonucunu doğuracaktır. Çok acil
durumlar dışında sınırdan geçişlerin yasaklanması beraberinde ikincil sorunları da getirmektedir. Yasal yollardan Türkiye’ye geçemeyen Suriyelilerin, yasadışı yollardan ve kaçakçılar aracılığı ile sınırı geçmeleri gündeme gelmektedir.