İspanyol mutfağı ve yemek kültürü! En sevilen 2 tarifi…
İspanyollar, İtalyanlar ve Fransızlar gibi yemeklerinin dünyanın en iyisi olduğuna inanırlar. Bask, Galiçya, Kanarya, Endülüs, Kastilya, Mayorka, Katalonya ve Valencia bölgelerinin ortak yeme-içme deneyimlerinden oluşan İspanyol mutfağı, Akdeniz esintileri taşıyan lezzetli bir mutfaktır. Gastronomi turizmi ile de ön plana çıkan İspanya’ya her yıl binlerce kişi sadece mutfağı için gidiyor…
Aslıhan Karagözİspanya, bir çok farklı toplum tarafından istilaya uğradığı için farklı kültürlerin birbirinden etkilendiği, dikkate değer bir mutfak kültürüne sahiptir. Orta Çağ’dan sonra Osmanlı etkisine giren Akdeniz’de tutunamayan İspanyollar, denizcilikteki üstünlükleri sayesinde Cebelitarık’ı geçerek okyanusa açılmışlar, Amerika kıtasının özellikle orta ve güneyini istila etmişlerdir. Bu süreçte o tarihe kadar Avrupa’da bilinmeyen domates, mısır, patates, kırmızı biber, kabak, çeşitli fasulye türleri, vanilya ve çikolata gibi ürünleri getirerek Avrupa’ya tanıtmışlardır. Böylece İspanyollar'ın yeni dünya arayışları hem Avrupa ürün yelpazesini geliştirmiş, hem de İspanyol yemek kültürünün Orta Amerika ülkelerine taşınmasına öncülük etmiştir.
İspanyol yemekleri temelde 'halk' yemekleridir. İspanya uzun yıllar krallıkla yönetilen bir ülke olmasına rağmen, yemek zevki saraydan aşağılara doğru yayılmamıştır. İspanyol mutfağı, zeytinyağı ile yapılmış diğer Avrupa yemeklerine göre, daha acılı olan yemekleri ile ünlüdür. Ayrıca İspanya’da her bölgenin kendine özgü yemekleri vardır.
Çok kültürlü bir mutfağa sahip İspanyolların kahvaltıları kısa, uzunca bir öğle yemeği ve geç saatte yenen akşam yemeği İspanyol öğünlerinin genel dinamiğini oluşturur. Balık ve deniz ürünleri dışında; çeşitli peynirler, füme et ve tapas adı verilen alıştırmalıklar İspanya mutfak kültürünün öncü lezzetlerindendir. Peki İspanya'nın en meşhur lezzetleri nelerdir?
TORTILLA
Tortilla temel malzeme olarak patates, yumurta ve soğandan oluşan, günün her saati yenen bir İspanyol omleti. Önce patates ve soğan zeytinyağında kavrulur. Sonra bir kapta çırpılan yumurtalarla karıştırılır. Ardından karışım bir tavaya dökülüp altlı üstlü kızartılır. Arasına peynir ya da jamon konularak da yapılan bu yemek geleneksel İspanyol lezzetlerinde, en çok tercih edilen yemeklerden biri.
PAELLA
İspanyanın en meşhur yemeği, Paella deniz ürünleriyle, tavuk veya etle yapılabileceği gibi sadece sebzeyle de yapılabiliyor. Valencia’da doğduğu düşünülen bu yemek İspanya’nın her yerinde yapılmakta. En önemli farkı ise, yapıldığı tavadır. Tavalar, Paella tavası olarak satılmaktadır. Paella geleneksel İspanyol yemeklerinin ilk sıralarında yer alır.
CHURRO
En meşhur İspanyol tatlısı olarak öne çıkan churro, kızartılmış bir hamur tatlısıdır. Ancak churro’nun üzerine şerbet dökülmez, bunun yerine şeker serpilir. Çikolata sosuyla servis edilir.
GAZPACHO
İspanya ile özdeşleşen yemeklerin başında ünlü Endülüs çorbası Gazpacho geliyor. İspanya’nın Cordoba ve Sevilla bölgelerinde en lezzetlilerini bulabileceğiniz bu çorba, biber, domates ve sirke gibi malzemelerin birleşiminden oluşan Gazpacho, soğuk domates çorbasına benziyor. Tabakta veya bardakta servis edilebiliyor. İşte tarifi…
Malzemeler
5 adet domates
2 adet salatalık
2 adet kuru soğan
3 diş sarımsak
1 adet kırmızı dolmalık biber
1 adet yeşil dolmalık biber
5 su bardağı su
2 yemek kaşığı üzüm sirkesi
4 dilim ekmek içi
4 yemek kaşığı zeytinyağı
1 yemek kaşığı mayonez
Tuz, karabiber
Yapılışı
Öncelikle domates, salatalık ve soğanın kabuklarını soyarak iri bir şekilde doğrayın. Dolmalık biberleri ortadan ikiye bölerek çekirdeklerini çıkartın. Ardından gelişi güzel bir şekilde doğrayın. Sarımsakların kabuklarını soyun. Doğradığınız tüm malzemeleri mutfak robotuna aktarın. Ekmek içlerini de iri bir şekilde ufaladıktan sonra mutfak robotuna ekleyin ve püre haline getirin. Çorba malzemelerini geniş cam bir kaseye ekleyin. Üzerine suyu ilave ederek metal bir çırpıcıyla karıştırın. Üzüm sirkesi, mayonez, zeytinyağı, karabiber ve tuzu ekledikten sonra malzemeleri karıştırmaya devam edin. Çorbanın kıvamı koyulaştığında buzdolabına koyarak soğutun. Afiyet olsun.
TAPAS
En çok bilinen İspanyol yemeklerinden tapas, ülkemizde de birçok restoranda menüdeki yerini aldı. Küçük atıştırmalıklardan oluşan tapas aslında bir yemekten ziyade bir kültürdür. Aslında tapas tek başına bir yemek değil, birçok atıştırmalığın genel adıdır. Özetle; birkaç dilim ekmeğin üzerine yerleştirmek istediğiniz her türlü malzeme. Sosis, sebze, meyve peynir, balık ya da zeytinle çok basit bir biçimde tapas yapabilir, dilediğiniz soslarla lezzetlendirebilirsiniz. İşte 2 tarif…
PARMESANLI DOMATESLİ TAPAS
Malzemeler
2 adet domates
Dilediğiniz kadar rendelenmiş parmesan peyniri
Kekik, tuz, karabiber
Zeytinyağı
Baget ekmek
Yapılışı
Önceden fırını ısıtın. Domatesleri 1-2 cm kalınlığında dilimleyin. Fırın tepsisine yağlı kağıt üzerinde domatesleri yerleştirin. Rendelediğiniz parmesanı, kekik, tuz ve karabiberi domateslerin üzerine serpiştirin. Birazcık da zeytinyağı ekleyerek fırına verin. Domatesler kendini çok bırakmadan, yaklaşık 10-15 dakika sonra domatesleri fırından alın. Dilimlediğiniz baget ekmeklerin üstüne sürüp servis edebilirsiniz. Afiyet olsun.
MANTARLI TAPAS
Malzemeler
200 gr mantar
2 diş sarımsak
2 yemek kaşığı zeytinyağı
1 yemek kaşığı soya sosu
3 dal taze soğan
Dilediğiniz tür ekmek
Sürmelik peynir
Yapılışı
Öncelikle yapışmaz tavaya zeytinyağını alın, ince ince doğradığınız sarımsakları ekleyin. Sarımsakların kokusu gelmeye başlar başlamaz, doğranmış mantarları ilave edin. Mantarları kavurduktan sonra, soya sosunu ve ince ince doğradığınız taze soğanı ilave edin. Pişmeye bırakın. Bir servis tabağına üstüne peynir sürdüğünüz ekmekleri yerleştirin. Hazırladığınız mantarlı harcı ekmek dilimlerinin üstüne paylaştırın. Ilık ya da soğuk olarak servis edebilirsiniz. Afiyet olsun.