Maya nedir? Maya çeşitleri nelerdir?
Türk mutfağında, mayalı yiyeceklerin yeri önemi büyük. Yiyecek, içecek ve soslarda tarih boyunca mayadan faydalanılmıştır. Maya, özünde doğada bulunan bir mikroorganizmadır. Gözle görülemeyecek kadar küçük, tek hücreli bir canlıdır. Uygun koşullar sağlandığı zaman, tomurcuklanarak çoğalır ve gelişir.
cumhuriyet.com.trEkmek ve diğer hamur işlerinin mayalanma yoluyla üretimi çok eskidir; Mısırlılara ve Sümerlilere kadar dayanır. Ülkemizde ise 1950’li yıllardan beri endüstriyel maya üretimi gerçekleştirilmektedir. Maya üretimi ülkemizde yavaş başlamıştır ancak sağlam adımlarla ilerlemiştir. 1960’lardan itibaren maya üretimi konusunda büyük bir atılım yaşanmıştır. Bilinen yaklaşık 600 maya türü vardır. Ama bunlardan birkaçı yaygın şekilde ekmek, hamur işi, bira ve şarap yapımında kullanılır. Maya doğada genellikle meyve, çiçek gibi şeker olan ortamlarda yaygın olarak bulunur. 1 gram yaş maya yaklaşık 10 milyar hücre içerir. Mayalar eşeyli ve eşeysiz olarak iki şekilde ürerler. Mayaların eşeyli üremesi iki uyumlu mantar hücresinin bir araya gelmesi ve çekirdeğin bölünmesi ile oluşur. Eşeysiz üremeleri ise tomurcuklanma ile mümkündür. Ana hücreden oluşan bir tomurcuk yeterli büyüklüğe ulaştığında kopar ve ana hücreden ayrılır. Peki günlük hayatımızda en sık hangi mayayı kullanırız, en bilinen maya çeşitleri…
MAYA ÇEŞiTLERI NELERDiR?
En önemli maya türü bira mayası olarak bilinen, ekmek ve şarap yapımında kullanılan Saccharomyces Cerevisiae’dir. Sık kullanılan maya çeşitleri kuru maya, instant kuru maya ve yaş maya olarak 3 çeşittir.
KURU MAYA
Özel bir kurutma teknolojisiyle üretilir, ev kullanımına uygundur. Genellikle 100 gramlık paketler halinde satılır. Maya kullanılarak hazırlanan poğaça, pide, börek, açma gibi tüm ürünlerde rahatlıkla kullanılabilir. 1 kilogram una yaklaşık 1 çorba kaşığı yani 20 gr maya kullanılır. Kullanılan un, tuz, yağ ve su gibi malzemelerin miktarlarına göre kullanılacak maya miktarı da değişir. Hamur işleri hazırlanırken kuru maya 1 su bardağı ılık su veya süt içinde eritilir ve en az 10 dakika bekletilerek yoğurma işlemi başlarken una eklenir.
INSTANT KURU MAYA
Suda eritmeye, ıslatılmasına ve beklemeye gerek duymadan doğrudan hamur kabına dökerek kullanabileceğiniz bir maya türüdür. Tek kullanımlık paketlerde satılır; bu yüzden bayatlamaz ve çok pratiktir. Özel kurutma teknolojisi ile su içeriği yüzde 4’e kadar düşmüştür ve çok ince granüllerden oluşur. 1 kilo una 1 paket kullanılması tavsiye edilir.
YAŞ MAYA
Yapısında yüzde 70 su vardır, çoğunlukla fırın ve pastanelerde kullanılır. Ama ev kullanımı için küçük paketlerde de satılır. Yaş maya canlı bir hücredir ve aktivitesinin yüksek olması için bu mayayı buzdolabında 4 derecede saklamalı; aldığınız gün veya ertesi gün kullanmalısınız. Aksi halde istediğiniz sonucu alamazsınız. Kullanmadan önce bir bardak ılık su ya da sütün içinde eritmeli, 15 dakika ılık bir yerde bekletmeli ve tamamen yumuşayıp eridikten sonra hamura karıştırmalısınız.