Çekirdek enflasyon (Core Inflation) nedir? Çekirdek enflasyon nasıl hesaplanır?

Çekirdek enflasyon, ekonomi analistleri ve politika yapıcıları tarafından ekonomik dalgalanmaların etkilerini filtrelemek ve enflasyonun temel sebeplerini izlemek için kullanılan bir enflasyon ölçüsüdür. Bu gösterge, tüketici fiyatlarındaki belirli oynaklık ve geçici dalgalanmaları dışarıda bırakarak, enflasyonun temel eğilimlerini daha net bir şekilde gösterir.

Çekirdek enflasyon, genellikle enerji ve gıda fiyatlarını içermeyen veya bu kalemleri sınırlı bir şekilde dahil eden bir hesaplama yöntemi kullanır. Bu, özellikle enerji fiyatlarının dalgalanmasının ve mevsimsel etkilerin enflasyon verilerini çarpıttığı durumlarda, ekonomik kararların daha iyi alınabilmesini sağlar.

ÇEKİRDEK ENFLASYON NASIL HESAPLANIR?

Ana enflasyonun hesaplandığı ürün sepetlerinde hem mevsimsellik özelliği gösteren hem de fiyatları arz-talebe bağlı olmaksızın devlet tarafından belirlenen ürünler bulunur. Benzin, doğal gaz, gıda, akol ve tütün ürünlerinin fiyatları diğer mallara ya da hizmetlere oranla daha fazla dalgalanma özelliğine sahiptir. Dolayısıyla bu değişimler endeksteki enflasyon oranını artırabileceği için göstergelerin yanıltıcı olmasına yol açabilir. Çekirdek enflasyon hesaplama, ani fiyat değişimine uğrayan ürünler sepetten çıkarılarak hesaplanır. Bu sayede enflasyona dair daha isabetli kararların alınması mümkün olur. 

ÇEKİRDEK ENFLASYON GÖSTERGELERI NELERDİR?

Türkiye’de çekirdek enflasyon göstergeleri, TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) tarafından yayınlanır. Bu veriler, Özel Kapsamlı TÜFE Göstergeleri olarak da bilinir. Çekirdek enflasyonun etkileri, yatırım dünyasının geleceğine dair yüksek bir tahmin gücü ve para politikalarını üzerindeki belirleyici özelliğidir. Bu enflasyonun göstergeleri ve kapsamları şu şekilde sıralanabilir: 

A Grubu: Mevsimlik ürünler ve hizmetler hariç Tüketici Fiyat Endeksi

B Grubu: İşlenmemiş gıda ürünleri, tütün grubu, enerji ve alkollü içecekler, altın hariç TÜFE

C Grubu: Altın, gıda ürünleri, enerji ve alkolsüz içecekler ile tütün ürünleri hariç Tüketici Fiyat Endeksi

D Grubu: İşlenmemiş gıda ürünleri, tütün grubu ve alkollü içecekler hariç TÜFE

E Grubu: Alkollü içecekler ve tütün ürünleri hariç TÜFE

F Grubu: Yönlendirilen fiyatlar hariç Tüketici Fiyat Endeksi