Ücret politikası altüst
Çalışanların yüzde 69’unun asgari ücret seviyesi ile açlık sınırında bırakan AKP, kamuda ise çalışanları ‘kadrolu’ yerine ‘sözleşmeli’ çalıştırmaya ağırlık vererek büyük bir ücret dengesiziliği yarattı.
Mustafa ÇakırAKP iktidarı, geçen 20 yılda kamudaki istihdam yapısını özellikle “kadrolu” yerine “sözleşmeli” çalışana ağırlık vererek tam anlamıyla altüst etti. Bu da ücret dengesizliği yarattı.
Bu yapının sonuçlarına göre örneğin bazı kurumlarda çaycılık yapan işçinin ücreti ikramiyelerle birlikte, sözleşmeli memurun üzerine çıktı. Memur toplusözleşmesi de düşük kalınca kamudaki işçi maaşları, şef kadrosundaki memurun maaşını aştı. Eşi başka, kendisi başka kentte çalışmak zorunda olan sözleşmeli personel tayin bile olamazken, belediyelerdeki 450 bin işçi de ne kamu çerçeve sözleşmesinden yararlanabiliyor ne de ek zam ve ilave tediye alabiliyor. Aynı şekilde bu durum ileride kamu emekçilerinin emeklilik aylıklarında da ciddi farklılıklar ortaya çıkaracak.
Son yıllarda ise AKP iktidarı kamuya alımları neredeyse tamamen sözleşmeli yapıyor. Oysa sözleşmeli personelin sadece “temininde güçlük çekilen personelin istihdamı” için kullanılması gerekiyor. Bugün ise kamudaki büro personeli tamamen sözleşmeli istihdam ediliyor. İş güvenceleri bulunmayan sözleşmeli personel kadrolulara göre daha düşük maaş alıyor. Sosyal hakları da sınırlı. Bunun dışında söz verilmesine karşın belediyelerde çalışan taşeron işçileri kadroya almak yerine belediye şirketlerine geçirdi. Bu işçiler kadrolu işçilerin haklarından yararlanamıyor. Ayrıca kamu çerçeve protokolünden de faydalanamıyor.
Yine kamudaki ücretli öğretmenler kadrolu öğretmenlere göre çok daha düşük maaşlar alıyor. Hastanelerde ise her çeşit istihdam modeli var. Büro Emekçileri Sendikası Başkanı Bahadır Berdicioğlu, SGK’de 4-d kapsamındaki kadrolu işçilerin ikramiye ve yardımlarla birlikte, kurumdaki asli kadrolarda çalışanların üzerinde gelir etmeye başladıklarını söyledi.
MODEL TERK EDİLMELİ
666 sayılı KHK ile “eşit işe eşit ücret” adı altında kamu çalışanlarının birtakım ek ödemelerinin kaldırıldığına işaret eden Berdicioğlu, buna karşın işçilerin yılda dört ikramiye, giyecek, yol gibi yardımlarının devam ettiğini belirtti. Sorunun “parçalı istihdam modeli”nden kaynaklandığını belirten Berdicioğlu, örneğin yargıda diğer personelin adalet hizmetleri tazminatı artırılırken sözleşmeli personelin tazminatlarının artırılmadığına dikkat çekti. Berdicioğlu, “Bu model mutlaka terk edilmeli. Bütün emekçilerin kadrolu, güvenceli istihdama geçirilmesi gerekiyor” dedi.