Türkiye’de yılın ilk çeyreği itibarıyla erişimi engellenen site sayısı 1 milyonu aştı: 13 milyar liralık yasak
Günlük 1.9 milyar liralık ticaretin döndüğü Instagram, Türkiye’de bir haftadır kapalı. 58 milyon kullanıcı mağdur. Başka sosyal medya mecralarının kapatılacağı kaygısı var.
Şehriban KıraçTürkiye, 2 Ağustos sabahına “Instagram yasaklandı” haberiyle uyandı. Yasağın ekonomik boyutu gün geçtikçe artıyor. Uzmanlara göre Instagram’ın Türkiye’de alışveriş hacmi günlük 1.9 milyar liraya denk geliyor. Bir haftalık kayıp ise 13 milyar lirayı aşıyor.
BİR GECE ANSIZIN!
Türkiye’de 58 milyona yakın Instagram kullanıcısı bulunuyor. Türkiye, dünyadaki en çok Instagram kullanıcısına sahip beşinci ülke konumunda. Instagram, Roblox ve Wattpad platformları Türkiye’den son günlerde erişime engellenen ve sansürlenen 1 milyonu aşkın internet sitesinden sadece üç tanesi.
Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden Prof. Dr. Yaman Akdeniz, Türkiye’nin erişim engelleme gibi çok kaba bir yaptırım yöntemini sıklıkla ve çok kolay uygulamaya başladığını söyledi. Akdeniz, sözlerini şöyle sürdürdü: “İfade Özgürlüğü Derneği’nin EngelliWeb projesi kapsamında Mart 2024 sonu itibarıyla 1 milyondan fazla web sitesinin engelli olduğunu açıkladık. Bu kararların büyük bir kısmı, tek bir kişi, BTK başkanı tarafından ve herhangi bir mahkeme onayı şartı aranmadan alınıyor. Instagram da bu şekilde engellendi. Oysa Anayasa Mahkemesi’nin topyekûn engellemelerle ilgili Twitter, YouTube ve Wikipedia kararları çok açık. Fakat yüksek mahkeme kararları da ‘hukuk devletimiz’de tamamen göz ardı ediliyor. Bugün Instagram, Wattpad ve Roblox’u engelleyen zihniyet, yarın X veya YouTube platformlarını da bir gece ansızın engelleyebilir. Hiç olmaması gereken yasakların uzaması ise her anlamda tüm Türkiye’yi etkileyecektir.”
BELİRSİZLİK KAYGISI
Öte yandan milyonlarca kişi Instagram vasıtasıyla gelir elde ediyor. Pek çok girişimci için temel platform Instagram. O girişimcilerin nasıl iş yapacakları belirsizliğini koruyor. Engelin uzun sürmesi durumunda özellikle içerik üreticilerinin gelirlerinin kalıcı olarak tehlikeye girme ihtimali var. Turizmde şimdiden rezervasyon iptalleri söz konusu. Toplam e-ticaretin içindeki yüzde 10’luk kısım sosyal medyada yapılıyor. Bu da günde 930 milyon TL’ye denk geliyor.
ÜCRETSİZ VPN’LERE İLGİ BÜYÜK
İnternet kullanıcıları ise sosyal medya yasaklarına karşı alternatif çözüm arayışına girdi. Burada en yaygın çözüm olarak VPN araçları kullanılıyor.
Son dönemlerde App Store ve Google Play Store’un en çok indirilen uygulamalar listesinde Türkiye’deki listelerde VPN araçları üst sıralara çıkıyor. Çevrimiçi ücretsiz VPN’lerle ilgili temel endişelerden biri, yüksek seviyede güvenlik özelliklerine sahip olmamaları. Birçok ücretsiz VPN sağlayıcısı, güçlü güvenlik protokolleri geliştirecek ve sürdürecek kaynaklardan yoksun. VPN’nin nasıl çalıştığını ve iletişim kurduğunu yöneten kuralları içeren VPN protokolüne bakın. VPN sağlayıcınızı doğru seçin. VPN sunucusunun konumunu, kapasitesini ve itibarını göz önünde bulundurun. VPN türünü inceleyin.