Sebze-meyvenin fiyat serüveni: Fiyatlar neden artıyor?
"Tarlada 1 lira pazarda 10 lira" sözü herkesin dilinde. Peki gerçekte sebze-meyve fiyatlarının bu kadar yüksek olmasının nedeni ne? İşte Antalya halinde 4.5 TL olan karpuzun İstanbul'a gelince 10 lira olmasının nedenleri...
cumhuriyet.com.trAkaryakıttaki fiyat artışları yazın gelmesiyle sebze ve meyvede beklenen fiyat düşüşlerinin görülmesine engel oldu. Antalya halinde kilosu 4.5 lira olan yaz meyvesi karpuz, İstanbul haline geldiğinde 10 liraya kadar çıkıyor. Aradaki yüksek fiyat farkının önemli bir bölümünü nakliye gideri belirliyor ancak küçük bir kısmında ise hal komisyonu ve diğer giderler de etkili oluyor.
Nakliye giderindeki en yüksek maliyet kalemi ise akaryakıtta.
MALİYET YÜZDE 119 ARTTI
Sözcü'den Deniz Bilici Göçmen'in haberine göre; yılbaşında 12.75 TL olan motorinin litresi 6 ayda 27.89 liraya ulaştı. Antalya Serik'ten İstanbul Bayrampaşa haline sebze meyve taşıyan 20 tonluk bir TIR'ın, gidiş-dönüş 580 litre mazot harcarken aracın maliyeti zamlar nedeniyle yüzde 119 arttı.
Ocak 2021'den bu yana köprü, otoyol ve akaryakıt fiyatlarının artışıyla birlikte ise yol maliyeti yüzde 289.8 artış gösterdi. Ocak 2022'de aynı güzergahta meyve-sebze taşıyan aracın yakıt gideri 7 bin 395 lirayken, haziranda bu gider 16 bin 176 liraya çıktı. Buna köprü ve otoyol ücretleri de eklendiğinde nakliye maliyeti 16 bin 587 lirayı bulurken Ocak 2021'de aynı güzergahın maliyeti ise, köprü ve otoyol ücretleri dahil, 4 bin 253 liraydı.
Akaryakıttaki artışın etkili olduğu bu maliyet artışı, meyve-sebze fiyatlarının düşmesine engel olurken, yeni zamlara da sinyal veriyor.
"ACİL OLARAK FİYATLARN GERİ ÇEKİLMESİNİ BEKLİYORUZ"
Sivas Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı Hakan Demirgil, başta mazot olmak üzere yapılan zamlara tepki gösterdi.
Demirgil, “Taksici, nakliyeci, servisçi, otobüs ve minibüs işletmeciliği yapan esnaf maliyetleri karşılayamaz hale geldi. Akaryakıta sürekli zam gelmesi diğer ürünlerin de fiyatlarının artmasına neden oluyor. Hükümetimizden acil olarak akaryakıt fiyatlarını geri çekmesini bekliyoruz” ifadelerini kullandı.
BİRİM FİYAT BAŞINA 3.5 LİRALIK ARTIŞ
20 tonluk bir aracın İstanbul'dan Antalya'ya gidip-gelişinin sadece yakıt ve yol giderleri ile 16.000-16.500 lirayı aşarken birim fiyatına etkisi 1.5 lirayı buluyor. Ayrıca hal komisyonları ve diğer kalemlerle birlikte toplam nakliye maliyetinin meyve-sebzede birim fiyatına 3.5 lirayı bulan fiyat artışına neden oluyor.