Prof. Dr. Dursun Büyüktaş, üretici kooperatiflerinin etkinleştirilmesini önerdi

Üretimdeki maliyet artışları nedeniyle meyve ve sebze fiyatları her gün yükselirken Ziraat Mühendisleri Odası Antalya Şube Başkanı Prof. Dr. Dursun Büyüktaş etkin kooperatifçilik önerisinde bulundu. “Girdi maliyetini düşürmeden fiyatlar inmez. ‘13 TL’ye değil 1 TL’ye satacaksın’ diyerek polisiye önlemlerle sonuç almak mümkün değil. Örneğin domatesin maliyeti üreticide ortalama 5 lira. Bunun üzerine çiftçinin kazanması gerekiyor. Üretici ile tüketici arasında ise çok fazla aracı var. Sistem bunun üzerine kurulmuş. Bu nedenle pazarda fiyat neredeyse 20 liraya çıkıyor” diyen Büyüktaş, önerilerini şöyle özetledi:

SİYASİ ETKİLER OLUYOR

- Üretici ürün bazında kooperatifleşebilir. Antbirlik, Çukobirlik, Fiskobirlik gibi önemli tecrübelerimiz var. Ama uygulama sorunlu. Örneğin birliğin genel müdürünü iktidar atıyor. Bu da siyasi baskılara açık olabiliyor.

- Kooperatifle fide, tohum, gübre, ilaç vs. gibi girdilerde yüzde 30 civarında indirim olacağını düşünüyoruz. Pazarlama açısından da faydası var. Aradaki fazla aracıyı ortadan kaldırarak fiyatlardaki şişme engellenir. 

- Haldeki komisyonculuk sistemi de sorunlu. Temel görevleri üreticiden aldığı ürünü belli bir bedelle başka yere göndermek. Ama bazıları üreticinin ihtiyacı girdileri karşılayarak onları kendine bağlıyor ve fiyatı etkiliyor. 

- Bugün Antalya’da 200 civarında kooperatif var ama sadece 10 kadarı faal. Bunlar işler hale gelmeli.