Prof. Dr. Aziz Çelik: “Asgari ücreti komisyon belirlemiyor. Üyelerin nihai ücreti televizyonlardan öğrendiklerini biliyorum"

Asgari ücretlilere yıl ortası zammını görüşecek olan Asgari Ücret Tespit Komisyonu dün toplandı. İşçi, işveren ve hükümet temsilcilerinin yer aldığı komisyonun dünkü toplantısından bir sonuç çıkmadı. Komisyonun bugün yeniden toplanması bekleniyor. Belirlenecek zammı ise Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın NATO Liderler Zirvesi dönüşü açıklayacağı beklentisi dile getiriliyor.

Kocaeli Üniversitesi Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Aziz Çelik, asgari ücrete yapılacak zam ve komisyonun belirleyici olup olmayacağı konularını değerlendirdi. Çelik, şöyle konuştu:

"ASGARİ ÜCRET TESPİT KOMİSYONU ÜYELERİNİN NİHAİ ASGARİ ÜCRETİ TELEVİZYONLARDAN ÖĞRENDİKLERİNİ BİLİYORUM"

Yıllardır Türkiye’de asgari ücret tespit süreci bu şekilde yürütüyordu ancak aralık ayından bu yana bunun bir miktar değiştiğini görüyoruz, asgari ücretin tespiti Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nda bitmiyor, hatta Asgari Ücret Tespit Komisyonu üyelerinin nihai asgari ücreti televizyonlardan öğrendiklerini biliyorum ben, aralık ayındaki asgari ücretin net miktarını televizyondan öğrendiler. Sayın Cumhurbaşkanı asgari ücreti açıkladı ve nihai halini komisyon üyeleri bu televizyon yayınından öğrenmiş oldular. Bu Türkiye’nin asgari ücret tespit mevzuatına uygun değil, mevzuat son derece açıktır, asgari ücretteki tek yetkili kurul, mekanizma bu komisyondur ve müzakerelerin burada yürütülmesi gerekir. Hükümet eğer istiyorsa komisyona hükümeti temsilen katılan temsilciler aracılığıyla kendi görüşünü komisyona sunar.

"YAPILACAK TOPLANTIDAN BİR KARAR ÇIKAMAYACAĞI KANAATİNDEYİM"

Asgari ücret günlerdir, haftalardır, aylardır konuşuluyor buna rağmen komisyon dün bir göstermelik toplantı yaptı, bu toplantıda herhangi bir tartışma olmadığını tahmin ediyorum, yani bir miktar gündeme gelmedi, bir öneri gündeme gelmedi, herhangi bir teklif olmadı, usulü bir toplantı yapıldı. Bugün de ben usulü bir toplantı yapılacağını düşünüyorum, yani bugün de yapılacak toplantıdan bir karar çıkamayacağı kanaatindeyim.”

Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun nihai karar alma süreçlerinde etkisiz olmasının Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nden kaynaklandığı yönündeki görüşlerle ilgili Çelik, şu şekilde değerlendirdi:

“Maalesef bunun sonucu olduğunu düşünüyorum ya da tahmin ediyorum yoksa Türkiye’de asgari ücret yıllardır tespit ediliyor, 1936 iş yasasında kabul edildi 1951 yılından beri uygulanılmaya başlandı, 1974 yılından bu yana ulusal çapta açıklanıyor, tespit ediliyor. Şimdiye kadar ne bir Sayın Başbakan ne de bir Sayın Cumhurbaşkanı asgari ücret tespit sürecinde yer almadılar.

Bu sanıyorum Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin bir doğal parçasıymış gibi düşünülüyor ama bunun için yapılması gereken kanun düzenlemesini değiştirmektir, kanun düzenleme değiştirilir ve kanunu düzenlemede asgari ücretle ilgili kararın hükümet tarafından ya da Sayın Cumhurbaşkanı tarafından verileceği tespit edilir ve verilebilir. Ancak şu an ki mevzuatta böyle bir şey söz konusu değil. Bu konuda bütün yetkiyi komisyona veriyor ve komisyon kararı Resmî Gazete’de yayınlanır, başka bir karar söz konusu değil.

Nitekim bazı ülkelerde hükümetin tek taraflı olarak asgari ücret belirlediği örnekler var. Kim ülkelerde bizim gibi sosyal taraflardan oluşan komisyon var, bazı ülkelerde de hükümet asgari ücreti tek başın açıklayabiliyor. O yüzden bunun oldu bitti ile değiştirilmesi söz konusu değildir.”

"ENFLASYON ÜZERİNDEN YAPILAN TARTIŞMALAR DOĞRU OLMAZ"

Asgari ücrete verilecek ara zammın enflasyon oranında olması gerektiği tartışmalarını da yorumlayan Çelik, şöyle konuştu:

“Türkiye’de enflasyon ölçümü son derece tartışmalıdır, bu enflasyon ölçümüyle gerek asgari ücrete gerek diğer ücretlere yapılacak olan zamlarla ya da farklarla, enflasyon farklarıyla çalışanların korunması mümkün değildir. Enflasyon herkes için aynı değildir; asgari ücretle çalışanın enflasyonuyla zenginin yani yüksek gelir grubunun enflasyonu aynı değildir dolayısıyla velev ki enflasyon doğru ölçülsün, orada bile asgari ücretliler için ayrı bir enflasyon hesaplanması gerekir, aslında gıda enflasyonun esas alınması gerekir.

TÜRK İŞ, gıda enflasyonu yüzde 117 diye olarak açıkladı, TÜİK enflasyonu yüzde 73 açıklamıştı belki pazartesi günü yüzde 75-77 açıklayacak onu bilmiyoruz. Arada dağlar kadar fark var hem enflasyonun ölçümünde sorun var hem de hangi enflasyon olacağı konusunda sorun var. Ben ortalama enflasyon üzerinden yürütülecek olan tartışmaların ne asgari ücret için ne de diğer aylıklar ve gelirler için doğru olmayacağı kanaatindeyim.