Piyasada savaş gerilimi: BİST100 ay başından bu yana büyük değer kaybederken dün kısmi toparlanma yaşadı

Ortadoğu’da tırmanan gerilim küresel piyasalarda riskli varlıklardan kaçış getirirken gerilimin bölgede yayılabileceği endişesi, Türkiye piyasalarında da baskı yaratıyor. Dolar, 28 TL seviyesinin üstüne yerleşirken Borsa İstanbul’da BİST100 Endeksi’nde gerileme hız kazandı. Ay başından bu yana yüzde 11 değer kaybeden BİST100 endeksini yorumlayan ekonomistler yıl içinde yeni rekorlar görmenin imkânsız olduğunu belirtti.

Perşembe günü Merkez Bankası’nın açıklayacağı faiz kararı beklenirken piyasalarda Ortadoğu’daki gerilimin etkisi artmaya başladı. Yeni haftaya 28.05 seviyesinde başlayan dolar/TL zaman zaman 28.20’ye kadar çıktı. Geçen haftayı önemli bir kayıpla kapatan Borsa İstanbul 100 endeksi de kısmen düzeltme yaşadı. Endeks dün yüzde 3.2 değer kazandı. Piyasadaki hareketliliği değerlendiren borsa uzmanı ekonomist Ali Ağaoğlu, global piyasalardaki bütün borsalar için negatif bir döneme girildiğini söyledi. Borsaya dolar bazında bakılması gerektiğini belirten Ağaoğlu, şu yorumu yaptı:

“Daha önce de 3.20 doları (8600) aşmayacağını söylemiştim. Tabii bu bölgede bu kadar büyük bir çatışma beklemiyordum ama önümüzdeki dönemde hem ABD hem de Türkiye borsası için ciddi işaretler var. ABD’de 10 yıllık tahvil faizleri yüzde 5’e dayandı. Böyle dönemlerde borsalar geriler. Türkiye’de de faiz artışları geliyor. Ben bu yıl içinde borsada yeni bir rekor beklemiyorum. Hesaplanmış bir faiz ve yabancı girişi olmadan borsa hareketlenmez. Bu jeopolitik ortamda da herhangi bir yabancı girişi olmaz.”  

Dolar/TL’de Merkez Bankası’nın etkisinin hissedildiğini söyleyen Ağaoğlu, yerel seçimlere kadar kontrollü bir artış olacağını ve keskin bir zıplama beklemediklerini söyledi. 

5 puan artış beklentisi

Öte yandan ABD merkezli yatırım bankası Morgan Stanley, Merkez Bankası’nın 26 Ekim’de politika faizini yüzde 30’dan yüzde 35’e yükselteceğini öngörürken kasım ayında da faizin yüzde 37.50 seviyesine yükseltileceğini belirtti. 

TÜKETİCİ HÂLÂ ‘KÖTÜMSER’ TARAFTA

TÜİK’in dün yayımladığı “Tüketici Güven Endeksi, Ekim 2023” raporu, tüketicilerin güveninde kısmi iyileşmeye işaret etse de sorunların sürdüğünü gösteriyor. 

Rapora göre tüketici güven endeksi Eylül 2023’te yüzde 71.5 iken bu ay yüzde 4.4 artarak 74.6 puana çıktı. Ancak bilindiği gibi bu endeksin 100’den küçük olması tüketici güveninde “kötümser” durumu gösteriyor. Ayrıca bu güven Nisan 2006’dan (100.7 puanın bu yana hiç 100 puanın üstüne çıkamadı. Endeks son bir yıl içinde en son Mayıs 2023’te 91.1 puanı görmüştü.

Bu ay güvendeki kısmi iyileşmede ise “mevcut dönemde hanenin maddi durumu” endeksinin yüzde 6.1 artışla 59.7, “gelecek 12 aylık dönemde genel ekonomik durum beklentisi”nin yüzde 7.2 artışla 72.9 puana çıkması önemli etki yaptı. Ayrıca “gelecek 12 aylık dönemde hanenin maddi durum beklentisi” de yüzde 5.4 artışla 72.6 puan oldu. 

İŞSİZLİK KORKUSU VAR

Öte yandan son yıllarda bu endeksin hesabına dahil edilmeyen “gelecek 12 aylık dönemde işsiz sayısı beklentisi”nin yüzde 0.6’lık düşüşle 72.3 puana inmesi ise dikkat çekti. Çünkü bu endeksteki düşüş işsizlikte artış anlamına geliyor.