Otomotiv sektörü, ÖTV için bekliyor

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, otomobillerde matrah düzenlemesi üzerine çalışıldığını söyledi. Şimdi tüm sektör ve tüketiciler bu düzenlemenin detaylarını ve yürürlüğe gireceği tarih için beklemede.

Halit Bolkan

Son birkaç haftadır, özellikle sosyal medyada otomobillerin ÖTV’sinin indirileceğine dair haberler gündeme oturdu. Bir süre sessizliğini koruyan Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, nihayet bir açıklama yaparak ÖTV indiriminin söz konusu olmadığını ama matrah düzenlemesi için çalışıldığını açıkladı. 

Motor hacmi 1600 cc’ye kadar otomobillerde yüzde 45, 50, 60, 70 ve 80 oranında ÖTV oranları uygulanıyor. Döviz fiyatlarının aşırı yükselmesi ve yüksek enflasyonun etkisiyle neredeyse tüm otomobiller yüzde 80 ÖTV dilimine girdi. Yüzde 70 ÖTV diliminde sadece birkaç model kaldı ki Avro’nun tekrar yükselişe geçmesiyle bu modellerin de yüzde 80 dilimine çıkması çok uzun zaman almayacak gibi
görünüyor. Eylül ayı başında yapılması beklenen, iki kez bakanın önüne gitmesine rağmen imzalanmayan matrah artışı artık gündemde.

Şimdi sektör yetkilileri ve tüketiciler bu artışın ne oranda yapılacağını ve ne zaman yürürlüğe gireceğini merak ediyor. Hâlâ geçerli olan matrah dilimlerinin çok düşük kalması ve 2023 yılı için yeniden değerleme oranının yüzde 122.9 olarak açıklanması, matrah rakamlarının da benzer oranda artırılması beklentisini doğuruyor. Eğer matrahlar yeniden değerleme oranında ya da buna yakın bir oranda artırılırsa hâlâ yüzde 80 ÖTV diliminde yer alan bazı modeller, yüzde 45 ÖTV dilimine inebilecek. Böylece bu modellerde bugünkü fiyatlarla yüzde 19.5 oranında indirim sağlanabilecek. Yüzde 80 dilimindeki bir araç, yüzde 50 dilimine inerse yüzde 17, yüzde 60 dilimine inerse yüzde 11.2 ve yüzde 70 dilimine inerse yüzde 5.6 oranında ucuzlayacak.

SATIŞLARI DURDURACAK

Sektörün dikkat çektiği bir diğer önemli husus ise matrah düzenlemesinin yürürlüğe gireceği tarih. Şu anda konuşulan senaryo, düzenlemenin yılbaşında devreye gireceği yönünde. Otomobillerin ucuzlamasını bekleyen tüketiciler ise matrah düzenlemesi yapılıncaya kadar alımı durdurma eğiliminde. Zaten perakende satışlara, krediye ulaşma güçlüğü de olumsuz etkide bulunmaya başlamışken satışların çok yavaşlaması söz konusu. Geleneksel olarak yılın son iki ayında hızlı artış gösteren satışlar düşünülerek tedarik için çalışan firmalar stok yüküyle karşı karşıya kalabilecek. Bununla birlikte 0 kilometre otomobil pazarı hızla yavaşlarken zaten yavaşlamış olan ikinci el pazarı da durma noktasına gelecektir. Otomobil piyasasının dinamiklerinin daha fazla bozulmaması için matrah düzenlemesinin bir an önce açıklanıp devreye girmesi sektörün de tüketicilerin de en önemli beklentisi.

OTOMOTİVDE ÜRETİM DE İHRACAT DA ARTTI

Otomotiv Sanayii Dernegˆi (OSD), Ocak-Ekim 2022 dönemi üretim ve ihracat verilerini açıkladı. Yılın ilk 10 aylık döneminde toplam üretim bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 5 artarak 1 milyon 76 bin 865 adet olarak gerçekleşti. Geçen yılın ilk 10 ayına göre sadece yüzde 0.3 gerileyen otomobil üretimi ise 633 bin 369 adet şeklinde kaydedildi. Traktör üretimiyle birlikte toplam üretim ise 1 milyon 116 bin 583 adede ulaştı. Yük ve yolcu taşıyan ticari araç grubunda, 2022 yılı ocak-ekim döneminde üretim, geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 13 arttı. Ürün grubu bazında bakıldığında da ağır ticari araç grubunda yüzde 31 ve hafif ticari araç grubunda yüzde 11 oranında arttı. Ocak-ekim döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre, toplam otomotiv ihracatı adet bazında yüzde 3 oranında artarken otomobil ihracatı yüzde 2 azaldı. Bu dönemde, toplam ihracat 779 bin 317 adet, otomobil ihracatı ise 447 bin 374 adet düzeyinde gerçekleşti. 

1 MİLYONUNCU ARAÇ

İlk kez 2015 yılında sedan gövdeyle tanıtılan, sonra hatchback, statiowagon ve bu gövde tiplerinin Cross versiyonlarıyla 5 gövde versiyonuna ulaşan Fiat Egea’nın üretimi 1 milyon adede ulaştı. Tofaş Fabrikası’ndaki üretim bandından inen 1 milyonuncu Egea, hibrit motor seçenekli bir Cross oldu. Fiat markasının 2019 yılından bu yana Türkiye otomotiv pazarının lideri olduğuna ve Egea modelinin bu başarıdaki önemli katkısına değinen Tofaş CEO’su Cengiz Eroldu, “Egea, Türk otomotiv sanayisi için bir kilometre taşı, tamamen Türk müşterisinin ihtiyaç ve beklentilerine göre şekillendi ve geliştirildi. Ürettiğimiz 1 milyonuncu Egea ile Tofaş’ta üretilen toplam araç sayısı da 6 milyon 800 bini aştı” ifadelerini kullandı.

YENİ İŞ MODELİNİ GETİRDİ

Ford Türkiye, Ford’un yenilikçi global iş modeli Ford Pro’yu Türkiye’ye taşıdı. Model; araç, şarj, finans, yazılım ve servis gibi tam entegre ve dijital öncelikli çözümleri tek noktadan sunuyor. Ford Türkiye İş Biriminden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Özgür Yücetürk, “Ford Pro ile ticari araç pazarında sahip olduğumuz liderlik, segmentin dönüşümündeki öncü rolümüzle birlikte daha da pekişecek. Yeni nesil araçlarımız, Ford Pro hizmetlerinin gerçekleşebilmesi aşamasında, bağlantılı teknolojiler ve kullanıcı odaklı tasarımlarıyla da önemli bir itici güç olacak” dedi.

İHRACATTA BAŞARI YAKALADI

Mercedes-Benz Türk, yılın ilk dokuz ayında yaklaşık 9 bin adet kamyon ve çekici, 2 bin adedin üzerinde otobüs ihraç etti. İcra Kurulu Başkanı Süer Sülün, “Bu başarıyı yılın son çeyreğinde de sürdürmeyi hedefliyoruz” dedi. Mercedes-Benz Türk’ün ilk dokuz aylık dönemdeki kamyon ihracatı bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 24, otobüs ihracatı ise yüzde 62 arttı. 

TÜRKİYE’DE YATIRIM KARARI ALDI

Türkiye madeni yağ pazarında, yılın ilk yarısında yüzde 10’luk büyümeye imza atan Mobil Oil Türk’e, Mobil’in Rusya biriminin kapatılmasıyla Kazakistan, Azerbaycan, Özbekistan, Kırgızistan, Türkmenistan, Tacikistan ve Gürcistan da bağlandı.Türkiye’deki fabrikada yatırım kararı aldıklarını söyleyen Mobil Oil Türk A.Ş Genel Müdürü Münci Bilgiç, “Mobil Türkiye yönetimine bağlanan yeni ülkelerle birlikte portföyümüz genişledi ve buna bağlı olarak ihracat potansiyelimizin de ciddi bir şekilde artacağını, ülkemize daha fazla döviz kazandırıcı faaliyette bulunacağımızı öngörüyoruz” ifadelerini kullandı.