Otomobillerde yaşanan fiyat artışlarına karşın satışa olan talep yavaşlamak yerine patlama yaptı
Bugün 500 bin TL’nin altında otomobil bulmak olanaksızken dört kişilik bir aileye uygun orta hâlli bir otomobil 700 bin TL. Bu fiyatlar karşısında sıradan yurttaş devre dışı kaldı ancak alım isteği belli gruplarda sürüyor.
Sercan ÇalbakOtomobil fiyatları, son iki yıl içinde en az üç-dört kat artarak çalışan kesim için neredeyse erişilmez duruma geldi. Uygulanan politikaların işe yaramaması bir yana, kredi maliyetlerinin yükselmesi ve araç fiyatının en fazla yüzde 50’sine kadar 36 aylık kredi kullanılmasına izin verilmesi, sıradan yurttaşın otomobil satın almasının önünü tamamen kapatıyor. Piyasayı oluşturan politik aktörlerin, spekülatif hale gelen piyasanın normalleştirilebilmesi için sahici önlemler alması gerekiyor.
Ancak yaşanan fiyat artışlarına rağmen, otomobil satın alma talebi yavaşlamak yerine patlama yaptı. Herhangi bir otomotiv bayisine gittiğinizde, otomobil bulma ihtimaliniz olmadığı gibi pek çok bayi, ucu açık gelecek dönem için sizi sıraya alıyor. Şu anda piyasada arz sorunu olmasa, muhtemelen çok daha yüksek adette satış gerçekleşecek. Tüm bunlar, ikinci el ilan sitelerinde spekülatif rakamların oluşmasına ve piyasanın daha da bozulmasına neden oluyor.
DÖRT TEMEL GRUP VAR
Artan fiyatlara ve bireysel olarak kredi almanın neredeyse olanaksız olmasına karşın satın alımın büyük çoğunluğunu yapan dört temel grup var.
- Filolar ve büyük şirketler: Otomobil arzı sorunları nedeniyle yeterli araç edinemeyen günlük ya da operasyonel kiralama şirketleri, ana grubu oluşturuyor. Ayrıca kendi filosunu yöneten büyük şirketler, ikinci el değerinin artmasının da etkisiyle alım yapan grupların başında geliyor.
- İkinci el satıcıları: Ekonomik gücü yerinde olan küçük ve orta boy ikinci el satıcıları, bir tür stok yapıyor. Arz ve enflasyon sorunu nedeniyle gelecekte elde edebilecekleri geliri hesaba katarak bayilerden tekil alım yapıyorlar.
- Yüksek gelir grubu: Enflasyon ve para değerlemesi sorunlarını gören yüksek gelir grubunda yer alanlar, değerli olabilecek önemli enstrümanlardan biri olan otomobile yöneliyor. İhtiyacı olmamasına rağmen yatırım amaçlı iki üç otomobil alıp bekletenler oluyor.
- Engelli avantajından yararlananlar: Son bir iki aydır oluşan genel fiyatlardan ötürü, engelli baremine uygun olan araç çok azalsa da son dönemde engelli araç alımında ciddi oranda artış oldu.