Otomobiller ne zaman ucuzlar?

Öncelikle otomobil fiyatlarının artışındaki temel sebep döviz fiyatlarının aşırı yükselmesi. Örneğin 17 Haziran 2021’de Euro fiyatı 10.30 TL iken, 17 Haziran 2022’de 18.10 TL oldu. Yani yaklaşık yüzde 80 oranında artış söz konusu. Türkiye’ye ithal edilen otomobillerin önemli bir kısmı Avrupa ülkelerinden geliyor. Dolayısıyla otomobillerin vergisiz fiyatlarında kurun yükselmesi nedeniyle büyük oranda artış oldu. Fiyatların geri gelmesi için öncelikli şart, döviz fiyatlarının düşmesi. Döviz fiyatları yükseldiği sürece otomobil fiyatları artacak. Fiyatların yükselmesinde diğer bir etken de vergilendirme sistemiyle ilgili. Otomobillerden alınan ÖTV oranları, motor silindir hacmi 1600 cc’yi geçmeyen araçlarda, yüzde 45, 50, 60, 70, 80 şeklinde sıralanıyor. Hangi otomobilin hangi ÖTV dilimine gireceğini vergisiz fiyatı belirliyor. Örneğin matrahsız yani vergisiz fiyatı 120 bin TL ile 150 bin TL arasında olanlardan yüzde 50 oranında ÖTV alınıyor. Ancak matrah fiyatı 150 bin TL’yi 1 TL bile geçse yüzde 60 ÖTV dilimine giriyor. Döviz fiyatlarının 2021 sonunda çok hızlı artmasına karşın matrah limitlerinin değişmemesi sebebiyle yüzde 45 ve 50 dilimlerinde otomobil kalmadı. Matrah limitleri anlamlı şekilde yükseltilmezse otomobillere ulaşmayı kolaylaştıracak ucuzlama mümkün olmayacak. Yıl sonuna kadar üretim maliyetlerinde toplamda yüzde 20-25 oranında artış yaşanması bekleniyor. Elbette bu maliyet artışları da fiyatlara yansıyacak. 

Tabii, bir de çip krizi gibi sebeplerle global üretimde yaşanan aksaklıklar nedeniyle arz-talep dengesinin bozulması da fırsatçıların 0 km otomobilleri satın alıp liste fiyatının üzerinde satmasıyla oluşan bir nevi karaborsayı da atlamamak gerekiyor. 

Sonuçta, döviz fiyatları düşmeden, vergi sistemi düzeltilmeden, global açıdan hammadde fiyatları gerilemeden, kredi yani finansman maliyetleri düşmeden, arz artmadan, otomobil fiyatları düşmez. O zaman bu kadar otomobil nasıl satılıyor diye soran olursa: Otomobil artık bir yatırım aracı olarak görülüyor. Yani parası olan parasını korumak için ihtiyacının üstünde otomobil alarak yatırım yapmaya çalışıyor. Gerisini siz düşünün!