Komisyon pazartesi toplanıyor: Asgari ücretle birlikte neler değişecek?

Milyonlarca yurttaş asgari ücrete gelecek olan zamma odaklandı. Asgari ücretteki artışla birlikte 65 yaş aylığı, engelli aylığı, işsizlik maaşı, staj ücretleri, askerlik ve doğum borçlanması, asgari ücretlilerin rapor ücretleri ve genel sağlık sigortası primleri değişiyor. İşte ayrıntılar...

cumhuriyet.com.tr

Milyonlarca çalışanı ilgilendiren asgari ücret pazarlığında gözler ikinci görüşmede.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Türk-İş Başkanı Ergün Atalay ve TİSK Başkanı Özgür Burak Akkol'la pazartesi günü saat 14.00'te asgari ücret için bir araya gelecek.

Asgari ücrete ara zam yapılması sonrasında pek çok kalemde değişiklik yaşanacak. 

İşte zam olasılıklarına göre yaşanacak değişiklikler...

İŞSİZLİK MAAŞI

Sigortalı çalışanlara yasada belirtilen şartları taşımaları halinde işsiz kaldıkları dönem için belirli süre ve miktarda işsizlik maaşı ödemesi yapılıyor. İşsizlik maaşı aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde 40'ından az olamazken, yüzde 80’ini geçemiyor.

2023 yılında işsizlik maaşı en düşük 4 bin 3, en yüksek 8 bin 6 lira olarak uygulanyor.

Yüzde 25 zam olursa, en düşük 5 bin 3, en yüksek 10 bin 7 lira, yüzde 30 zam da düşük 5 bin 203, en yüksek 10 bin 407 lira, yüzde 35 zam olursa ise, en düşük 5 bin 404, en yüksek 10 bin 808 liraya yükselecek.

ASKERLİK VE DOĞUM BORÇLANMASI

Emekli olmak isteyen ancak prim gün sayısı yeterli olmayanlar için tanınan doğum ve askerlik borçlanması tutarı da asgari ücret ile birlikte yeniden yükselecek. Doğum ve askerlik borçlanması günlük brüt asgari ücretin yüzde 32'sinden az bu tutarın 7,5 katından fazla ise yapılamıyor. Bu tutarlar asgari ücretle birlikte yeniden belirlenecek.

Mevcut durumda en düşük prim günlük 106,75 lira, en yüksek prim de 693,89 lira olarak uygulanıyor.

Yüzde 25 zam olursa en düşük 133,43, en yüksek 867,4 lira, yüzde 30 zamda, en düşük 138,77, en yüksek 902 lira, yüzde 35 zam olursa ise en düşük 144,11, en yüksek 936,75 liraya yükselecek.

KIDEM TAZMİNATI

Mevcut asgari ücretle birlikte asgari ücretlinin kıdem tazminatı tavanı 10008 lira düzeyinde bulunuyor. Asgari ücretle 5 yıldır aynı işyerinde çalışanın kıdem tazminatı şu an 32 bin 355 lira olarak hesaplanıyor. Yeni yıldan itibaren 50 bin 40 TL kıdem tazminatı alabiliyor. 

Yüzde 25 zam olursa 12 bin 510 lira, yüzde 30 zamda, 13 bin 10 lira, yüzde 35 zam olursa ise 13 bin 510 lira olur.

Kıdem tazminat tavanı tutarı ise asgari ücrete göre belirlenmiyor. Kıdem tazminatının yıllık miktarı, en yüksek devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenen emeklilik ikramiyesini aşamayacağı yasayla belirlenmiş durumda. Kıdem tazminatı tavanı halen 19 bin 982,83 lira olarak uygulanıyor. Bu rakam temmuz ayında yeniden belirlenecek.

65 YAŞ AYLIĞI

65 yaş aylığı, yeni asgari ücretin belirlenmesinin ardından yeniden hesaplanacak. 65 yaş aylığı 2 bin 604 TL olarak uygulanıyor.

Yüzde 25 zam olursa 3 bin 255 lira, yüzde 30 zamda 3 bin 385 lira, yüzde 35 zam olursa ise 3 bin 515 liraya yükselecek.

ENGELLİ AYLIĞI

Engell aylığı halen yüzde 40-69 oranında engelliler için 1738 TL. Yüzde 70 ve üzeri oranında engelliler için 2 bin 609 TL olarak uygulanıyor.

Yüzde 25 zam olursa yüzde 40 ve üzeri engelli için 2 bin 172 lira, yüzde 70 ve üzeri engelli için 3 bin 261 lira, yüzde 30 zamda yüzde 40 ve üzeri engelli için 2 bin 259 lira, yüzde 70 ve üzeri engelli için 3 bin 391 lira olur.

Yüzde 35 zam olur ise,yüzde 40 ve üzeri engelli için 2 bin 346 lira, yüzde 70 ve üzeri engelli için 3 bin 522 liraya yükselecek.

RAPOR ÜCRETLERİ

Asgari ücretliler 2023 yılı için ayakta tedavide günlük 223,5 lira, yatarak tedavide de 167,68 lira günlük rapor parası alıyor.

Yüzde 25 zam olursa ayakta tedavide 279,4 lira, yatarak tedavide 209,6 lira, yüzde 30 zamda ayakta tedavide 290,5 lira, yatarak tedavide 217,9 lira olur.

Yüzde 35 zam olur ise ayakta tedavide 301,7 lira, yatarak tedavide 226.3 liraya yükselecek.

STAJYER MAAŞLARI

İşletmelere staj yapmak için giden lise ve üniversite öğrencilerine ödenen staj ücreti de yeni asgari ücret ile birlikte artacak. Staj yapanlar net asgari ücretin yüzde 30'undan az olmamak üzere ücret alıyor. Stajyer maaşları yeni yılda en az 2 bin 552 TL olarak uygulanıyor.

Yüzde 25 zam olursa: 3 bin 190 lira yüzde 30 zamda ise: 3 bin 317 lira yüzde 35 zam olur ise 3 bin 445 liraya yükselecek.

GENEL SAĞLIK SİGORTASI PRİMLERİ

Genel Sağlık Sigortası (GSS) primleri de asgari ücret zammıyla birlikte artacak. SGK, Genel Sağlık Sigortası (GSS) primini aylık 300,24 TL olarak uyguluyor.

Yüzde 25 zam olursa 375,3 lira, yüzde 30 zamda ise 390,3 lira, yüzde 35 zam olur ise 405,3 liraya yükselecek.

SGK TABAN VE TAVAN PRİMLERİ

Asgari ücretin değişmesiyle çalışanlar için ödenen prime esas kazançların taban ve tavan tutarı da değişecek. Prime esas kazançta taban 10 bin 8 lira, üst sınır 75 bin 60 lira düzeyinde.

Yüzde 25 zam olursa en düşük 12 bin 510 lira, en yüksek 93 bin 825 lira, yüzde 30 zamda ise en düşük 13 bin 10 lira, en yüksek 97 bin 575 lira, yüzde 35 zam olur ise en düşük 13 bin 510 lira, en yüksek 101 bin 331 liraya yükselecek.