Asgari refahı artırmıyor: İzlediğimiz alışveriş sepeti 1.5 ayda yüzde 9, bir yılda yüzde 92.75 zamlandı
Yüzde 49 zamlı asgari ücret işçinin eline geçmeye başladı. Buna karşın artış öncesinde asgari ücretin yüzde 16’sına denk gelen alışveriş sepeti şimdiden aynı orana yaklaştı. Tüketiciler, “Maaş artışıyla refah artmaz. Gelir eşitsizliği giderilsin” diyor.
Ali Can PolatBu hafta itibarıyla yüzde 49 zamlı asgari ücret işçinin eline geçmeye başladı. Bu ücretin açıklandığı günden bu yana geçen 1.5 ayda ise market raflarından akaryakıta kadar hemen hemen yaşamın her alanına zam yağmuru oldu. Gazetemizin düzenli aralıklarla takip ettiği alışveriş sepetindeki ürünlere zam yağdı. Bu sepet geçen yıldan bu yana yüzde 92.75, aralık ayından bu yana yüzde 9, son üç aydır ise yüzde 21 arttı. Tüketici “Asgari ücrete zam refahı artırmalıyken bizde var olan refahı bile koruyamıyor” dedi.
Ekonomi yönetimi asgari ücrete yaptığı artışla övünürken başta gıda olmak üzere birçok ürüne gelen zam asgari ücret artışını eritiyor. Düzenli aralıklarla takip ettiğimiz alışveriş sepetinde bulunan 225 gramlık paketli sucuk zamlı asgari ücretin açıklandığı gün 145 liraya satılırken bugün yüzde 31.03’lük zamla 190 liraya çıktı. Bir kilogramlık peynir ise aynı süre içinde 297 liradan yüzde 11 zamla 330 liraya çıktı. 25 liraya satılan 1 litre kola yüzde 20 zamla 30 liraya çıkarken 16 liraya satılan 1 kilogramlık makarna ise yüzde 15.62 zamla 18.5 liraya çıktı.
‘GELİR EŞİTSİZLİĞİNE BAKIN’
Geçen yılın ilk ayında 1421 TL’ye dolan alışveriş sepeti, bugün 2 bin 739 liraya doluyor. Aynı sepet ekim ayında 2 bin 250, aralık ayında 2 bin 453 liraya doluyordu.
Bu alışveriş sepetinin 2023 ocak ayındaki asgari ücrete oranı yüzde 16.71’di aradan geçen dönemde asgari ücret yüzde 100 zamlanmasına karşın bugün aynı sepeti almak isteyen bir asgari ücretli yine asgari ücretin yüzde 16.11’ini ödeyecek. Yani iktidarın övüne övüne yaptığı yüzde 100’lük zam asgari ücretliye bir refah getirmedi. Aksine yılın ilerleyen aylarında artacak fiyatlarla var olan refahtan çalmaya devam edecek.
Market raflarındaki artışı değerlendiren Tüketici Birliği Federasyonu Başkanı Mehmet Bülent Deniz, maaşa zam-etikete zam kısır döngüsünden çıkılması gerektiğini belirterek şunları söyledi:
“Daha zamlı asgari ücret açıklanmadan etiket değişim mesaisi başlatan marketler oldu. Bugün ortaya çıkardığınız rakamlarla maalesef çalışanların refah seviyesini artırmak için yapılan asgari ücret zammının boşa olduğunu görüyoruz. Artırmayı geçtik refah kaybını da önleyemiyor. Sadece maaş artışıyla toplum refahı artmaz. Gelir dağılım eşitsizliğine eğilinmelidir.”