Hükümetin son umudu gayrimenkulden gelecek dövize kaldı

Enflasyon ve kur kriziyle yurttaşın ev alması hayal olunca konut sektörünün tek umudu da yabancılar oldu. Özelleştirmede satacak fabrika, kamu kurumu bırakmayan hükümetin de desteklediği yabancıya konut satışları son 8 yılda 4.8 kat arttı. 2013 yılında yabancıya satışların toplam satışlar içindeki yüzde 1.1’lik payı 2022’nin ilk iki ayında yüzde 4.7’ye yükselirken Rusya-Ukrayna savaşı ve Körfez ülkeleriyle düzelen ilişkilerle bu yıl bu oranın yüzde 6’yı geçeceği belirtiliyor. 

Türkiye’de konut fiyatları son iki yılda yüzde 286 arttı. Bu artışta Türkiye’nin yaşadığı kur kriziyle çimentodan, demir çelike artan maliyetler, salgın nedeniyle tedarik zincirindeki kopuş ve enflasyondaki patlama etkili oldu. İç piyasada vatandaşın alım gücünün düşmesiyle konut piyasasında yaşanan daralmayı ise yabancılara konut satışı kapatmaya başladı. Yabancıya konut satışı 2022’nin ilk iki ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 55.6 artarak 8 bin 777 oldu.

Gayrimenkul sektörü temsilcileri 2022 yılında yabancıya satışlarda önemli bir artış beklediklerini söylüyor. Rusya, Ukrayna, Körfez ülkelerinden büyük bir talep geleceğini söyleyen sektör temsilcileri iç piyasada krizin ise daha derinleşeceğini düşünüyor. 

MÜTHİŞ TALEP ARTIŞI

Özellikle Körfez ülkelerinden yabancıların tercih ettiği Fatih’te emlakçılık yapan Hayko B., “Yılbaşından bu yana Araplarda ve kuzey ülkelerinde müthiş talep artışı var. İnanılmaz fiyatları kabul ediyorlar. Aldıkları evlerde ise yılın sadece birkaç ayı kalıyorlar” diyor. Beşiktaş’ta emlakçılık yapan Feridun Üzümcü de “Vatandaşa ev kalmadı. Hem satılık hem kiralıkta yabancılardan daha çok talep var” diyor. 

Üzümcü bu talep nedeniyle fiyatların da arttığını dile getirerek  “Bizim semtteki kiralar bir yılda yüzde 200’den fazla arttı. Geçen yıl 3 bin 500 lira olan 2+1 evler şu an 8-9 bin lira civarında. Eskiden öğrenciler 2-3 kişi bir arada yaşardı, şimdi çalışanlar da öğrenci gibi yaşamaya başladı” diye konuşuyor.  

SINIRLAMA TALEBİ

Ev sahibi-kiracı davalarının sürekli arttığını hatırlatan Gayrimenkul Uzmanı Avukat Elvan Kakıcı Şimşek ise iki yılda ev fiyatları yüzde 51 arttığı için yabancılara ev satışını yasaklamaya hazırlanan Kanada gibi Türkiye’de de bir sınırlamaya gidilmesi gerektiğini söylüyor. Şimşek “Özellikle kira konusunda düzenleme yapılmazsa içinden çıkılamaz bir krize dönüşmesi çok olası” diyor. Konut savaşlarının başladığını ve 3-5 yıl içinde konut ihtiyacının daha da artacağını belirten Şimşek, önerilerini şöyle sıralıyor:

“Arz talep dengesinin bozulmaması için yabancıya satışta bir sınırlama gelmeli. Kiracıya yasal zam oranı yüzde 50’yi görecek. Bu nedenle uzmanlar geçici zam sınırlaması, artışa tavan getirilmesi gibi önerilerde bulunuyor.” 

Gayrimenkul değerleme şirketi Endeksa.com Üst Düzey Yöneticisi Görkem Öğüt de konut fiyatlarında ve kiralarda Türkiye genelinde artış yaşandığını belirtiyor. Ortalama konut kira bedelinin 3 bin 746 TL olduğunu hatırlatan Öğüt, yıllık artışın yüzde 95.48 olduğunu ve önümüzdeki dönemde yüzde 40 artış beklediklerini ekliyor.