Hayaller OVP, sonuçlar acı!

Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan dün TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’na sunum yaptı. Karahan, bir önceki komisyon toplantısından bu yana değişmeyen tek unsurun para politikasındaki kararlı duruşları olduğunu söyledi. İlerleyen dönemde de bu duruşlarını sürdüreceklerini belirten Karahan, dezenflasyonun devamını sağlayacak şekilde hareket edeceklerini kaydetti. 

KİRA ENFLASYONU DÜŞECEKMİŞ!

Eylül ayı itibarıyla yıllık enflasyona en belirgin katkının yaklaşık 20.7 puan ile hizmetler sektöründen geldiğine dikkat çeken Karahan, hizmet sektörü enflasyonunda ataleti besleyen en önemli grubun da kira olduğunu belirtti. Karahan, “Yılın son çeyreğinde, taşınma ve sözleşme yenileme oranlarında gerçekleşecek düşüşü de dikkate aldığımızda, bu durum, önümüzdeki aylarda kira enflasyonunun zayıflayacağını ima ediyor” dedi.

HEDEFLERDE BİRKAÇ AY GECİKME

 Enflasyon beklentilerinin tahmin aralığına yakınsamasının, dezenflasyon açısından kritik önemde olduğuna işaret eden Karahan, “Beklentilerde gerileme gerçekleşmesine rağmen piyasa katılımcılarının 2024 yılsonu enflasyon beklentisi son Enflasyon Raporu’nda sunulan tahmin aralığının üst noktasının bir miktar üzerinde değer alıyor ve hedeflerimize birkaç ay gecikmeyle ulaşacağımızı ima ediyor” diye konuştu. Karahan, önümüzdeki dönemde sermaye girişlerinin, jeopolitik gelişmelere bağlı oynaklık gösterebileceğini söyledi. 

SIKILIKTA İKİ KOŞUL

Para politikasındaki temkinli duruşun sürdürülmesiyle, enflasyonun yılın kalanında da istikrarlı olarak gerileyeceğini öngördüklerini dile getiren Karahan, şöyle devam etti:

“Para politikasındaki sıkı duruşumuzu fiyat istikrarı sağlanana kadar kararlılıkla sürdüreceğiz. Daha önce de vurguladığımız gibi, bu süreçte iki ana koşul gözetiyoruz: Birincisi, aylık enflasyonun ana eğiliminin, belirgin ve kalıcı bir düşüş göstermesi. İkincisi ise, enflasyon beklentilerinin öngörülen tahmin aralığına yakınsaması.  Her iki kriterde de alınacak bir miktar mesafe olduğunu değerlendiriyoruz. Bu nedenle, para politikasında sıkılığı korumaya devam edeceğiz. Enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda ise para politikası araçlarımızı etkili şekilde kullanacağız. Bir kez daha altını çizmek isterim ki; fiyat istikrarı; sürdürülebilir büyüme ve toplumsal refah artışı için ön koşuldur. Haziranda başlayan dezenflasyon sürecinde, enflasyonu, belirlediğimiz ara hedeflerle uyumlu olacak şekilde düşürmek için ne gerekiyorsa yapmaya devam edeceğiz.”

KRİZ AĞIR VE YIKICI

CHP İzmir Milletvekili Rahmi Aşkın Türeli, ekonomide bugünlere durup dururken gelinmediğine dikkat çekerek, “Üç yıl önce 2021 yılının eylül ayında Cumhurbaşkanının ‘faiz sebep enflasyon sonuç’ tezinin Merkez Bankası tarafından uygulanması sonucunda bugün içinde yaşadığımız kriz çok ağır ve yıkıcı bir biçimde kendini gösteriyor” dedi.  O dönemde faizin yüzde 19, enflasyonun yüzde 19.25, dolar kurunun 8 lira 30 kuruş olduğunu anımsatan Türeli, şöyle devam etti:

“Dört ay iç inde yüzde 19'dan yüzde 14 ’e inen faizlerin sonucunda , önce, 8 lira 30 kuruş olan dolar kuru 18 lira 30 kuruşa çıktı , arkadan, kur korumalı mevduat sistemi geldi; enflasyon yükselmeye başladı, önce, yüzde 35’lere , arkadan yüzde 85'lere kadar çıktı ve şimdi biz o enflasyonu tekrar  o seviyelere indirmeye çalışıyoruz.”

TÜRKİYE 5 YIL KAYBETTİ

Türeli, 3 yıl geçtiğini, iki, iki buçuk yıl daha geçeceğini, Türkiye’nin 5 yılı kaybettiğini söyledi. Merkez Bankası’nın dezenflasyon hedefi çerçevesindeki para politikasının devam edeceğinin garantisi olmadığını anlatan Türeli,  Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi denilen “ucube sistemde” Merkez Bankası bürokratlarının da başkanın ve yöneticilerinin de orada kalacağının ya da ilgili bakanların görevde kalacaklarının garantisi olmadığını vurguladı. Türkiye’de işsizliğini yüzde 9-10 değil yüzde 30’lar seviyesinde olduğunu dile getiren Türeli, enflasyon hedefleri konusunda da şu değerlendirmeyi yaptı: 

“Şimdi, yeni çıktı bu, daha dumanı tütüyor OVP’nin, 2024 yılında TÜFE yıl sonu rakamı yüzde 41.5; şu anda yüzde 35.86. Sayın Başkan, yüzde 41.5 hedefi için ekim- aralık enflasyonu yüzde 4.15 olmalı; yıllık ortalamalı, bileşik olarak hesapladığımız zaman ortalama aylık yüzde 1.36. Türkiye önümüzdeki üç ayda, ekim, kasım, aralıkta her ay yüzde 1 ’lik bir enflasyon artışı olursa ancak 41.5 tutuyor. E, ne oldu, nasıl oldu bu iş? Nasıl yapacaksınız bunu? En iyimser tahminle yüzde 2.5, yüzde 3 ’ler seviyesinde artsa yıl sonu enflasyonu yüzde 47, yüzde 48, belki yüzde 50 olacak. Daha yeni çıkan bir şeye, buradaki, OVP’deki hedefe sizin ulaşmanız mümkün değil.”