Fiyatlar toplama maliyetini bile karşılayamayınca eylemler şekil değiştirdi: Çiftçi ürün dağıtıyor

Ekonomideki yanlış kararların tarıma yansımasının etkileri büyürken çiftçi eylemleri de artıyor. Eylemlerin yanı sıra ektikleri üründen para kazanamayan çiftçiler, tarlada kalan ürünleri bedava dağıtarak da tepkisini gösteriyor.

Emirhan Çoban

AKP iktidarında zor durumda kalan çiftçiler, ne rahatça ürün ekebiliyor ne de ürettiği ürünü satabiliyor. Ürününden kâr edemeyen çiftçi eylemlere çıkıyor. Traktörlerle yolları kapatarak Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde eylem yapan çiftçiler, iktidarın politikalarına ürünlerini toplamayarak ve yurttaşlara bedava dağıtarak da tepki gösteriyor. Konuyu Cumhuriyet’e değerlendiren Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Baki Remzi Suiçmez, çiftçilerin iki sebeple bu tepkiyi verdiğini belirtti. Suiçmez, “Bir tanesi; işçilik maliyetleri çok yüksek. Dolayısıyla ürettiği ürünü toplayıp pazara ulaştırması aşamasında düşük olan fiyatlarla işçiliği karşılayamayacağı için buna yönelik bir tepki var. İkincisi de; zarar ettiklerinin kamuoyu tarafından da görülmesini istiyorlar. Kâr edemedikleri için gelecek dönemde hangi ürünü ekecekleri konusunda kafaları karışık. ‘Ben iflas ettim, batan geminin malları. Buyurun, alan alsın’ şeklinde hem duygusal, hem tepkisel bir süreç yaşanıyor” dedi. 

‘ÇİFTÇİ ÜRETİME DEVAM EDEMİYOR’

Üreticinin eylemlere çıkmasına ve zorlanmasına sebep olan koşulları açıklayan Suiçmez, girdi maliyetlerinin yüksekliğine ve baskılanan düşük alım fiyatlarına işaret etti. Tüccarların alım fiyatlarını düşürdüğü gibi kamu adına alım yapan kurumların da fiyatları baskıladığını vurgulayan Suiçmez, “Desteklerin yetersiz olmasıyla, söz konusu desteklerin geç ödenmesiyle ve ÖTV, KDV dahil olmak üzere sürekli artan girdi fiyatlarıyla, çiftçinin her türlü zorluğa karşın ürettiği ürünü üstüne birazcık kâr koyup kendi hayatını devam ettirebilecek bir fiyatla satmasının önüne geçilmiş durumda” ifadelerini kullandı. Üreticinin gelecek yıl ne ekim yapacağı konusunda önünü göremediğine dikkat çeken Suiçmez, “Çiftçi artık borcu borçla döndüremiyor. Tüm sorunları birbirine eklediğiniz zaman çiftçinin üretime devam etme şansı yok. Bunları çözemediğimiz ortamda da şu anda düşük alım fiyatı üstünden çitçi eylemleri gündemde ancak özellikle yıl sonunda borçlarını ödeme aşaması gündeme geldiği zaman çiftçiler açısından çok daha olumsuz bir sonuç ortaya çıkacak” diye konuştu. 

‘ASIL BEKA SORUNU ORTAYA ÇIKAR’

Tarımın gecikme kabul etmeyen bir sektör olduğuna dikkat çeken Suiçmez, iktidarın ‘kemer sıkma’ politikasının faturasının çiftçiye kesilmemesi gerektiğini aktardı. Suiçmez, “Eğer üreten çiftçi çekilirse, bizim yurt dışından mutlaka tüketmemiz gereken temel gıda ürünlerini alamayacağımız bir ortamda asıl beka sorunu ortaya çıkar” dedi. Üreten çiftçinin desteklenmesi gerektiğini ifade eden Suiçmez, çiftçileri biraz da olsa rahatlatacak olan bazı çözümleri şöyle sıraladı:

“ . Çiftçilerin girdi maliyetleri düşürülmeli

  . Alım fiyatları çiftçinin kâr koyabileceği şekilde düzenlenmeli

  . Çiftçi, tümüyle serbest piyasanın insafına terk edilmemeli

  .  Kredi faizleri tarım lehine düşürülmeli

  .  Vergi indirimleri gündeme getirilmeli

  .  Kendi kendimize yettiğimiz ürünlerde ihracat yasakları kaldırılmalı

  . Bazı ürünlerde ithalata yasak koyulmalı ya da gümrük vergileri yükseltilmeli.” 

PANCARDA EKİM DÜŞTÜ

CHP Niğde Milletvekili ve Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu üyesi Ömer Fethi Gürer, şeker pancarı üreticisinin karşı karşıya kaldığı sorunları yerinde incelemek üzere Niğde de şekerpancarı eken köyleri ziyaret etti. Pancar üretiminin düştüğünü belirten üreticiler, “Bu yıl ekim çok az oldu. Çiftçi yüzde 80 oranında ekim yapmadı. Köyde bin ton ancak çıkar, şeker pancarı ekimi yüzde 80 oranında düştü. Köyde 10 kişi falan ekim yaptı, millet kazanamayınca ekmiyor. Geçen sene süreci çok zorlaştırdılar, alırken beklettiler. Bu nedenle millet üretimden tiksindi. Fabrikaların özelleşmesi zararı millete yansıttı, çiftçi de ekimi bırakıyor” dedi. 

BİBER TARLASINI HALKA AÇTI

Çiftçilerin sokaklardaki eylemlerinin sosyal medyaya yansımaları da sürüyor. Manisa’nın Salihli ilçesinede üreticilik yapan İsmail Kocakurt, sosyal medya hesabından yaptığı duyuruyla yurttaşları tarladaki ürünleri bedava almaya çağırdı. Yurttaşlar çağrıya uyarak toplamaya geldi. Ürün toplayan yurttaşlardan Mesut Turan, “Çiftçimizin hali çok zor. Allah çiftçimize sabır versin” dedi. Biber tarlasını halka açan İsmail Kocakurt ise şu şekilde konuştu: 

“Geçen sene 15 liraya sattığımız kapya biber, bu sene 6.5 lira. Geçen yıl 10 liraya sattığımız patlıcan, bu yıl 6- 7 lira bandında. Bu işin devam edebilmesi için tarım politikalarının değişmesi lazım. Pazarda 30-35 liraya satılan biberi ben 6 liraya mal edip 6.5 liraya sattım. 50 kuruş için bu işi yapmam. Bu yıl işi bırakma durumuna geldim.”