Evergrande direnişin sonuna yaklaşıyor: Son gün geldi

Şirketin borçlarını geri ödemekte zorlanacağına işaret eden açıklamalar, hükümetin şirkete doğrudan müdahale edeceği ve borçlarını yeniden yapılandıracağı beklentilerini artırdı.

SON GÜNE GELİNDİ 

Son aylarda ihraç ettiği tahvillerin kupon ödemelerinden üçünü son anda gerçekleştiren Evergrande'nin toplam 82.5 milyon dolar geri ödemesi için verilen 30 günlük ek süre de bugün bitiyor.

ALACAKLILAR KAPIDA

Ancak şirketin, Cuma günü yaptığı açıklamada borç verenlerin 260 milyon dolar talep ettiğini ve şirketin bu ödemeyi gerçekleştirmek için yeterli kaynaklara sahip olacağını garanti edemeyeceğini belirtmesi, resmi makamların şirket yöneticisini çağırmasına yol açtı ve şirketin hisselerinin keskin şekilde gerilemesine neden oldu.

BÜTÜN GAYRİMENKUL SEKTÖRÜ RİSK ALTINDA

Bir zamanlar Çin'in en büyük gayrimenkul geliştiricisi olan Evergrande, şu anda yaklaşık 300 milyar doların üzerinde borca sahip olması, şirketin batması durumunda bütün gayrimenkul sektörünün etkilenebileceği anlamına geliyor.

HÜKÜMET KURTARMAYA İSTEKSİZ

Capital Economics'in Çin ekonomisti Julian Evans-Pritchard, temmuz ayında paylaştığı notta Pekin'in bu rüzgârı dindirmek için müdahale edebileceğini söylemişti. 

"Çin yönetimi, umarsız özel şirketleri cezalandırmak ve emlak üzerindeki spekülasyonu gidermek için Evergrande'ye bir kurtarma paketi sunma konusunda isteksiz gibi" diyen Evens-Pritchard,  şirketin büyüklüğü ve sistemdeki rolü göz önünde bulundurulduğunda, yetkililerin, Evergrande'nin temerrüde düşmesi durumunda bir adım atabileceğini ifade etmişti. 

Nomura analisti Iris Chen de, "Hükümetin Evegrande'ye kurtarma paketi hazırlamak için inisiyatif alacağını düşünmüyoruz. Ancak Evergrande üzerinde baskı kurup, daha sistemli bir temerrüt planı oluşturulacağını düşünmekteyiz" ifadelerini kullandı. 

"BOŞ DAİRE ÇÖPLÜĞÜ"

The Diplomat'ta yayımlanan makalesinde Çin'deki konut standartlarının düşük olduğunu hatırlatan Çin uzmanı makroekonomi analisti Eddie Witte, "Ancak bu pek çok yatırımcı için önemli değil çünkü birçoğu o evlerde yaşamayı düşünmüyor" ifadelerini kullandı. 

Witte, sözlerini şöyle sürdürdü: 

Çin'in hızlı trenlerinden birine atlayıp büyük şehirler arasında gezintiye çıkın. Özellikle şehirlerin dış kısmında boş daire çöplüğü oluştuğunu göreceksiniz. 

Bir konut almak, Çinli tüketiciler için her zaman güvenilir bir yatırım olarak görüldü. Orta ve üst gelir grubundan pek çok kişi ikinci, hatta üçüncü evini alırken, ev sahibi olmak hem bir statü göstergesi hem de aile kurmak öncesi bir şart gibi kabul ediliyordu. 

Büyüme ve refah zamanlarında bu model, GSYH arttıkça ve yatırımcılar iyi gelir dönüşleri aldıkça çalışıyordu. Ancak bugün oluşmaya başlayan çatlaklar, hem emlak sektörünü hem de ekonomik sistemin istikrarını zorluyor. 

ZOMBİ ÇİN

Washington merkezli Peterson Uluslararası Ekonomi Enstitüsü'nün araştırmacılarından Tianlei Huang, Voice of America'ya verdiği röportajda Çin'in, finans dışı kurumların borcuyla ilgili uzun süredir sıkıntı yaşadığını hatırlatarak şunları söyledi: 
 

Bu nedenle Çin, ciddi bir ‘zombi' problemi ile karşı karşıya. Tüm ülkede herhalde 10 binlerce, gelir kaybetmeye devam eden ancak banka kredileri ve devlet destekleri ile canlı tutulan zombi şirketler var. 

"Kamuya ait olan kuruluşlar çok büyük. Bazıları ise hayli verimsiz ve bu durum devletin düzenleyici kurumlarının da gözünden kaçmış değil" diyen ABD-Çin İş Konseyi Sözcüsü Doug Barry'e göre de özel sektör, Çin'in gelecekteki büyümesi için çok önemli ve o nedenle gerekli önlemler alınmalı. 

Voice of America'ya konuşan Barry'e göre ister özel sektöre ister kamuya ait olsun borç, Çin'in Aşil Topuğu olmaya devam ediyor. 

Kaynaklar: Reuters, Independent Türkçe