Emekçinin hakkı için sürdürdüğü mücadele yasaklanırken işverene destek sürüyor: İşçiye yok, patrona var!

Metal sektöründe anlaşma sağlanamadığı için 2 bine yakın işçinin haklarını almak için başlattıkları grev cumhurbaşkanlığı kararıyla milli güvenliği tehdit ettiği gerekçesi ile ertelenirken, greve çıkılan fabrikalardan Hitachi’ye aynı dönemde 115 milyon TL’lik teşvik çıktı. 

Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu’na (DİSK) bağlı Birleşik Metal-İş Sendikası ile Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası (MESS) bünyesindeki dört işyerinde toplu iş sözleşmesi (TİS) süreci işveren örgütünün yetersiz zam ve yan haklar önerisi nedeniyle geçen hafta tıkandı. 

Hitachi Energy, Arıtaş Kriyojenik, GE Grid Solutions ve Schneider Electric işyerlerinde grev kararı alındı. 

GEREKÇE ‘MİLLİ GÜVENLİK’

Ancak 2 bin işçiyi ilgilendiren grev, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın imzasını taşıyan bir kararla MESS’e bağlı dört işletmede 60 gün süreyle ertelendi. Ertelemenin gerekçesi ise “milli güvenliği bozucu nitelikte görülmesi” oldu.

Ancak ilgili yasaya göre “erteleme” fiilen grevin “yasaklanması” anlamına geliyor. Çünkü bu kararla birlikte toplu iş sözleşmesiyle ilgili zorunlu Yüksek Hakem Kurulu süreci başlıyor ve buradan çıkacak karar kesin olacak. 

Birleşik Metal-İş uzun yıllardır ilk kez erteleme kararını kabul etmeyerek greve devam edeceklerini açıkladı. İşveren sendikası (MESS) ise önceki gün bir girişimde bulunarak Hitachi Energy fabrikası üzeriden bir görüşme talebinde bulundu. MESS ve sendika temsilcileri dün masaya oturdu.

İşçilerin mücadelesine yasaklarla yanıt verilirken işverene destek ise tüm hızıyla sürüyor. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın kasım ayında Hitachi Energy’ye dahilde işleme izin belgesi verdi. Şirkete 28 Kasım’da elektrik teçhizat imalatı için 115 milyon 242 bin dolarlık dahilde işleme izin belgesi verildi. 

Şirkete 1 Kasım’da da 55 milyon 425 bin dolarlık belge verildi. Bu belge kapsamında şirketin 170 milyon 667 bin dolarlık ihracat yapması öngörülüyor. Söz konusu belge kapsamında şirket, ithalatta gümrük vergisi, KDV, ÖTV ile diğer vergi ve fonlardan muaf tutulacak. 

ANLAŞMA SAĞLANDI

Hitachi Energy işçilerinin 4 Aralık’ta başlattığı grevin 20. gününde MESS, Birleşik Metal-İş Sendikası’na görüşme çağrısı yaptı.  Birleşik Metal-İş Sendikası Genel Başkanı Özkan Atar, Genel Sekreter Ali Çeltek, İstanbul 1 No’lu Şube yöneticileri, sendika uzmanları ve Hitachi işletmesinin bütün iş yeri temsilcilerinin katıldığı görüşmeler dün gece geç saatlere kadar sürdü. Birleşik Metal-İş görüşmeler sonucunda anlaşma sağlandığını duyurdu. MESS’in işçileri greve götüren son teklifinin yüzde 40 olduğunu hatırlatan sendikanın yaptığı açıklamaya anlaşma şu şekilde:

*31 Ağustos tarihindeki saat ücretlerine birinci 6 ay için önce yüzde 20 zam yapılacak, daha sonra 40 TL eklenecek, bunun ardından da her bir kıdem yılı için 12 yılı geçmemek üzere 1.5 TL/saat eklenecek. Ele geçecek ücretler net 44 bin lira ila net 107 bin lira arasında değişirken, ortalama ele geçecek net ücretler 65 bin lira oldu.

*İkinci 6 ayda (2025 yılı 1 Mart tarihinde) ise yüzde 20 oranında artış yapılacak. Ancak son 6 aylık enflasyona, çıkan enflasyonun yüzde 20’si eklenecek, çıkan oranın yüzde 20’yi aşması halinde bu oran uygulanacak. 1 Mart 2025 tarihinde ortalama ele geçecek net ücret 78 bin TL olacak.

*Üçüncü 6 ayda (2025 yılı 1 Eylül tarihinde) son 6 aylık enflasyon ve bu enflasyon oranının yüzde 20’si eklenerek çıkan oran kadar ücret zammı yapılacak.

*Dördüncü 6 ayda, 6 aylık enflasyon oranı kadar zam yapılacak.

*Sosyal haklara ise sözleşmenin 1’inci yılında yüzde 90 ila yüzde 256 arasında değişen oranlarda zam yapılacak. 2’nci yılda ise enflasyon oranında zam uygulanacak.

Saat ücretlerine yapılan zam ve aylık yapılan ödemelerle birlikte sözleşmenin ilk 6 ayında ücretlerde yüzde 60.5 oranında artış sağlandığını vurgulayan Birleşik Metal-İş, “MESS’in 3 yıllık TİS dayatması ve esneklik içeren maddelerinin tümü geri çektirildi ve kazanılmış haklardan taviz verilmedi” dedi.

Birleşik Metal-İş açıklamasında sözleşmenin Hitachi işçilerinin onayıyla imzalandığını ifade etti.