Elektrikli otomobil ithalatına yönelik yönetmeliğe sektörden tepkiler geldi: Ticaret engelleniyor

Otomotiv sektörü, Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan ve 29 Kasım’da Resmi Gazete’de yayımlanan “Elektrikli Araçların İthaline İlişkin Tebliği” ile yine bir şok yaşadı.

Hakan Akarsu / Halit Bolkan

Avrupa Birliği menşeili ve serbest ticaret anlaşmaları ile ülkemize ithal edilen araçlar haricindeki tüm elektrikli araçların ithalatı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı veya yetki verdiği kurumca düzenlenen “izin belgesine” bağlı hale getirildi. Bu izin belgesinin alınabilmesi çeşitli şartlara bağlanırken tüm şartların yerine getirilmesi için 30 gün süre verildi. Şartların yerine getirilmemesi durumunda da ilgili markaların tebliğde bahsedilen kısıtlara uyan elektrikli modellerinin ithalatına, dolayısıyla Türkiye’de satışına izin verilmeyecek. 

Tebliğdeki şartların ilki, distribütörlerin yedi bölgede 20 adet TS 12047 ve TS K 646 belgeli servise sahip olması. yedi bölgede 20 yetkili servis zorunluluğu zaten tüm ithal araçlar için yürürlükte olan bir şart. Ancak bu tebliğ ile üçüncü ülkelerden ithal edilen elektrikli otomobiller için distribütöre ait servis şartı getirildi. Bir diğer şart ise en az 40 çalışan ile bir çağrı merkezi sahibi olunması. 

‘CESARET KIRABİLİR’

Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği Başkanı Ali Haydar Bozkurt, tebliği gördüklerinde çok şaşırdıklarını söyledi. Elektrikli araçlarla ilgili standartların belirlenmesinin hayati olduğu konusunda bakanlıkla hemfikir olduklarını belirten Bozkurt, “Ancak diğer yandan, yukarıda bahsedilen amacın ötesinde, ticaretin engellenmesi seviyesinde bir noktaya ulaşan önlemlerin, ülkemizde yatırım yapmayı planlayan yerli ve yabancı yatırımcıların cesaretlerinin kırılmasına sebebiyet verebileceğini düşünüyoruz” dedi. 

Otomotiv Yetkili Satıcıları Derneği de (OYDER) tebliğ ile ilgili açıklama yaparken tebliğde yapılabilecek ve sorunları çözebilecek önerilerini şu şekilde sıraladı:

  • Yedi bölgede 20 servis ibaresi, yetkili servisleri kapsayacak şekilde değiştirilmeli ve üretici standardında servis veren yetkili satıcılar ile yapılan anlaşmanın kapsam içinde değerlendirilmesi sağlanmalıdır.
  • Tebliğ ile getirilen eğitim ve çağrı merkezi şartları için hem distribütöre hem de yetkili satıcılara gerekli altyapıyı hazırlamak için makul bir süre tanınmalıdır. 
  • Tebliğ öncesinde ithalat iznini alarak satışına başlanmış marka ve modeller için ithalat izin belgesinin temini için verilen sürenin uzatılması ve tamamlanmış yatırımları bulunan yetkili satıcıların mağdur edilmemesi gerekmektedir. Başlangıç süresinin en az 1 yıl olarak revize edilmesi önerilmektedir.

OSD: İHRACAT YÜZDE 15 ARTTI

Otomotiv Sanayii Derneği (OSD), 2023 yılının ocak-kasım dönemine ait üretim, ihracat ve pazar adetlerini ile açıkladı. Yılın ilk 11 aylık döneminde toplam otomotiv üretimi bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 12 artarak 1 milyon 349 bin 79 adede ulaştı. Otomobil üretimi  yüzde 22 artışla 876 bin 251 adet olarak gerçekleşti. Bu dönemde, otomotiv sanayisinin kapasite kullanım oranı yüzde 74 olarak gerçekleşti. 

Ocak-Kasım 2023 döneminde otomotiv ihracatı geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre adet bazında yüzde 6 artarak 926 bin 223 adet olarak gerçekleşti. Bu dönemde otomobil ihracatı bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 18 arttı. Türkiye İhracatçılar Meclisi verilerine göre, toplam otomotiv sanayi ihracatı, 2023’ün ilk 11 aylık döneminde yüzde 13.7 ile sektörel ihracat sıralamasında zirvedeki yerini korudu. Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçı Birlikleri verilerine göre, ilk 11 aylık dönemde toplam otomotiv ihracatı, 2022 yılının aynı dönemine göre, yüzde 15 artarak 32.5 milyar dolar oldu. 

YENİ ELEKTRİKLİ MODELLER PİYASADA

FIAT Professional’ın iki tamamen elektrikli modeli, E-Doblo ve E-Scudo, Türkiye’de satışa sunuldu. E-Doblo Cargo Maxi aralık ayında lansmana özel 1.354.900 TL’den başlayan fiyat ile satışa sunuluyor. E-Doblo’nun 5 kişilik standart gövdesi 1.599.900 TL’den başlarken 7 kişilik Maxi seçeneği ise 1.619.900 TL ile satışa sunuluyor. E-Scudo ise 1.749.900 TL’den başlayan fiyatlarla satın alınabiliyor. 

FIAT Marka Direktörü Altan Aytaç, “Hafif ticari araç segmentindeki başarımızı ve istikrarımızı elektrikli araçlarla desteklemek, FIAT Professional markasının sürdürülebilirlik vizyonu açısından değerli bir adım. Doblo ve Scudo ile yüzde yüz elektrikli sürüş keyfini, tüketici dostu teknolojilerle bir araya getirerek ticari araç kullanıcılarına daha ekonomik ve çevreci alternatifler sunacağız” dedi.

‘HEDEF ZİRVEDE OLMAK’

Renault, “Uluslararası Oyun Planı 2027” kapsamında, markayı Türkiye’de pazar lideri yapma ve Türkiye’yi dünyanın diğer noktalarına da ihracat yapan bir merkez haline getirme hedefini İstanbul’da düzenlenen bir toplantıda açıkladı. Bursa’daki Oyak Renault Fabrikası’nda 2027’ye kadar dört yeni Renault modeli üretilecek. Bu modellerden üçü, B ve C segmenti SUV modeller olacak. Planın ilk ürünü olan Renault Duster, 2024 yılının ikinci yarısında hibrit motor seçeneğiyle birlikte satışa sunulacak. Oyak-Renault Fabrikası’nda yeni model ve motor üretimi için 400 milyon Avro’nun üzerinde yatırım yapacak. 

Basın toplantısında konuşan Renault Markası CEO’su Fabrice Cambolive, “Hedefimiz Türkiye’de pazar lideri olmak, özellikle SUV segmentinde güçlü bir varlık geliştirmek, hibrit ve elektrikli araçlara dayalı bir elektrifikasyon stratejisi uygulamak” dedi. Türkiye’nin Renault Group içindeki önemli endüstriyel varlığını vurgulayan Renault Group Türkiye CEO’su Jan Ptacek ise “Renault Group’un yeni modüler platformunun 2026 yılına kadar Bursa fabrikamızda devreye alınmasıyla, bir adım daha ileriye gidiyoruz” diye konuştu. 

30. YILA ÖZEL KAMPANYALAR

Nissan, Türkiye’deki 30. yılını kutladığı aralık ayına özel bir kampanya başlattı. Qashqai e-POWER’ın Designpack, Skypack, Black Edition donanım seviyelerinde 150.000 TL nakit alım indirimi ile 200.000 TL’ye 12 ay vadede yüzde 0 faizli kredi imkânını bir arada sunuyor. Platinum Premium donanım seviyesine sahip Qashqai’ler ise 150.000 TL nakit alım indirimiyle sunuluyor. X-Trail e-POWER için ekim kampanyası kapsamında tavsiye edilen anahtar teslim fiyatı üzerinden 250.000 TL fiyat desteği sunuluyor.

FAİZSİZ KREDİ FIRSATI

Aralık ayına zam yapmadan giren Chery, tüm modellerinde 100 bin TL’ye kadar takas desteği ve 250 bin TL’ye kadar faizsiz kredi sağlıyor. Chery, aralık ayı boyunca sunduğu finansal avantajlara ek olarak gerçekleştirdiği yeni yıl kampanyasıyla 12 kişiye ücretsiz Çin seyahati, 15 kişiye de iPhone 15 kazanma fırsatı sunuyor. Yeni bir Chery marka otomobil satın alanlar, Çin Seddi’ni ve modern metropol Şanghay’ı ziyaret etme şansına sahip olacak. Ayrıca kazanan müşteriler, Chery fabrikasını ziyaret ederek otomobillerin nasıl üretildiğini görebilecek ve Chery’nin gelecekteki ürünlerini test edebilecekler.