‘Ek zam’ gelmezse emekli yine aç kalacak

Milyonlarca emekli açlık sınırının altında maaşlarla yaşamaya çalışırken gözleri de temmuz ayındaki zamlarda. İktidar, temmuzda mevzuattan kaynaklı artışlar dışında ek zam yapmaya sıcak bakmıyor.

Mustafa Çakır

SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin aylıkları 6 ayda bir artırılıyor. 6 aylık enflasyon aylıklara zam olarak yansıtılıyor. Ocak, şubat, mart enflasyonu yüzde 15.06 oldu. Buna nisan, mayıs ve haziran enflasyonları da eklenecek. Beklentiler 6 aylık enflasyonun yüzde 20-25 aralığında olacağı yönünde. Şu anda kök aylığı 10 bin liranın altında olan emeklilerin aylıkları aradaki fark Hazine tarafından karşılanarak 10 bin lira olarak yatırılıyor. Temmuzdaki artışlar da yine kök aylıklara olacak.

'SIFIR' ZAM

Örneğin şu anda kök aylığı 7 bin lira olan emekli 6 aylık enflasyon yüzde 20 gelirse bin 400 lira zam alacak. Bu emeklinin aylığı 8 bin 400 liraya çıkacak. Yine taban aylık olan 10 bin liranın altında kalacak. Eğer taban aylık artırılmazsa emekli 10 bin lira almaya devam edecek. 6 aylık enflasyon yüzde 25 gelirse aylıkta bin 750 lira artış olacak. Kök aylık 8 bin 750 liraya çıkacak. Ancak emekli eskiden olduğu gibi yine 10 bin lira almaya devam edecek. Emeklinin eline geçen aylığına “sıfır zam” yapılacak.

Emeklinin kök aylığı 10 bin lira ise alacağı zam 2 bin 500 lira olacak. Aylığı 12 bin 500 lira ile şu andaki açlık sınırının bile çok altında kalacak. 

MEMUR EMEKLİLERİ

Memur emeklilerine ise bu yılın ilk 6 ayı için yüzde 15 oranında toplu sözleşme zammı verildi. Eğer 6 aylık enflasyon yüzde 20 gelirse, memur emeklisinin yüzde 5 oranında enflasyon farkı oluşacak. 6 aylık enflasyon yüzde 25 gelirse memur emeklisinin enflasyon farkı yüzde 10 olacak. Memur emeklilerine bu yılın ikinci yarısı için de yüzde 10 toplu sözleşme zammı verilmişti. 6 aylık enflasyon yüzde 20 gelip memur emeklisinin yüzde 5 enflasyon farkı oluşursa, ikinci altı aydaki yüzde 10 zamla birlikte aylığındaki artış yüzde 15 olacak. Şu anda en düşük emekli sandığı aylığı 12 bin 423 lira. Yüzde 15 artış yapılırsa en düşük memur emeklisi aylığı bin 864 lira zamlanacak. Yani 14 bin 287 liraya çıkacak. Ancak mart itibariyle bile açlık sınırı 16 bin 793 lira. Temmuzda bu daha da artacak. Şu anda bile açlık sınırının çok altında olan aylık daha da eriyecek. Ayrıca “enflasyon farkları” her ne kadar iktidar tarafından “zam” olarak sunulsa da aslında “zam” değil, geçmiş 6 ayda oluşan kaybı gösteriyor. Ekonomi yönetimi temmuzda emekli aylıklarında mevzuatta öngörülenin dışında başka bir ek artışa sıcak bakmıyor. Yasadaki mevzuatta yer alan artış ne ise onunla yetinilmesini istiyor. Gerekçe olarak da enflasyonla mücadeleyi gösteriyor. Yine taban aylık olan 10 bin lira konusunda da artış olup olmayacağı belirsiz. Eğer iktidar “ek zam” yapmazsa, taban aylık olan 10 bin lirayı da artırmazsa emekli yılın ikinci yarısında daha da perişan olacak. Gelecek yılın başında ise emekli aylıkları ile açlık sınırı arasındaki makas daha da açılacak. Aylıkları açlık sınırının üzerine çıkarabilmek için daha büyük artışlar yapmak gerekecek.